آگهیانتخابات روز یکشنبه در گرجستان و پیروزی نامزد حزب مخالف میخاییل ساکاشویلی، رییس جمهوری کنونی این کشور، تاییدی بر از بین رفتن محبوبیت مردی بود که با انقلاب گل سرخ (انقلاب بدون خونریزی) و شعار استقرار دموکراسی به قدرت رسیده بود.
در این انتخابات، گئورگی مارگ ولاشویلی، وزیر علوم و نامزد حزب “رویای گرجستان” که رهبری آن را بیدزینا ایوانیشویلی، نخست وزیر این کشور و یکی از مخالفان سرسخت میخاییل ساکاشویلی به عهده دارد، بیش از پیش بینی های موجود رای آورد و وی را مجبور کرد زودتر از تفویض قدرت، شروع به بسته بندی وسایل خود و ترک اقامتگاه ریاست جمهوری این کشور کند.
میخاییل ساکاشویلی به دنبال اعتراضات مردمی در سال ۲۰۰۳ که منجر به سقوط دولت ادوارد شواردنادزه شد، به ریاست جمهوری گرجستان رسید. رهبری معترضان در راس یک انقلاب آرام که به انقلاب گل سرخ مشهور بود، محبوبیت زیادی را برای وی به دنبال داشت.
در ژانویۀ ۲۰۰۴، مردم گرجستان با ۹۶ درصد آرا، میخاییل ساکاشوویلی را که در آنزمان تنها ۳۶ سال داشت، به ریاست جمهوری خود برگزیدند.
وی که تحصیلات خود را در رشته حقوق در آمریکا و فرانسه به پایان رسانده است، بعد از آغاز ریاست جمهوری خود، سیاست های همسو با غرب را به منظور نزدیکی بیشتر با اروپا در پیش گرفت. علاقه مندی به عضویت در ارگان های بین المللی نظیر پیمان نظامی آتلانتیک شمالی و همچنین اتخاذ سیاست هایی برخلاف سیاست های روسیه، نشانی از تمایل رییس جمهور تازه به قدرت رسیدۀ گرجستان به فاصله گرفتن از روسیه آغاز اصلاحات اقتصادی به منظور خارج کردن گرجستان از فقر و فساد و جذب سرمایه های خارجی نیز یکی دیگر از برنامه های دولت ساکاشویلی بود. با این حال مخالفان وی، با متهم کردن میخاییل ساکاشویلی به عدم شناخت کافی از شرایط کشور و انتقاد از عدم موفقیت برنامه های اقتصادی، بر شدت حملات علیه وی افزودند.
نتیجۀ تلاش های مخالفان در انتخابات سال ۲۰۰۸ به وضوح دیده می شد. در انتخابات ریاست جمهوری آن سال، میخاییل ساکاشویلی تنها توانست ۵۳ درصد از آرا را از آن خود کند و محبوبیت وی با پیروزی ۹۶ درصدی در سال ۲۰۰۴ فاصلۀ بسیاری داشت. بعد از این انتخابات، دولت ساکاشویلی، تغییراتی را در قانون اساسی ایجاد کرد که به موجب آن از اختیارات رییس جمهوری کاسته می شد و بر نقش نخست وزیر تاکید می کرد. با این تغییرات، قدرت اجرایی در اختیار نخست وزیر قرار می گرفت. مخالفان ساکاشویلی با انتقاد از این اصلاحات، وی را متهم می کنند که با اجرایی این اصلاحات و کاهش اختیارات ریاست جمهوری، قصد دارد دوباره به عنوان نخست وزیر بعد از پایان دورۀ دوم ریاست جمهوری خود، با اختیارات بیشتری به صحنۀ قدرت بازگردد.
تحرکات جدایی طلبانه در منطقۀ اوستیای جنوبی و آبخاز که ساکنان آن بیشتر روس تبار هستند، میخاییل ساکاشویلی را در برابر یک بحران جدید قرار داد. بحرانی که روسیه با ادعای حمایت از شهروندان روس در این دو منطقه، به عنوان یک بازیگر اصلی وارد مناقشه شده بود و این آغاز یک جنگ خونین در منطقه بود.
این جنگ پنج روز بطول انجامید و مناطق اوستیای جنوبی و آبخاز، عملا با استقرار نیروهای نظامی روسی به تصرف این کشور در آمد. روسیه هنوز هم علیرغم توافق بدست آمده، نیروهای خود را کاملا از اوستیای جنوبی و آبخاز خارج نکرده و از آنزمان تاکنون دو کشور رابطۀ دیپلماتیک ندارند.
این جنگ و نحوۀ عملکرد میخاییل ساکاشوویلی بر شدت انتقادهای مخالفان علیه وی افزود. با وجود اینکه طی دو دوره ریاست جمهوری، دولت ساکاشویلی توانسته است از فساد مالی کم کند و با اجرای برنامه های اقتصادی، موجب بهبود شرایط اقتصادی شود، با اینحال، در نظر مردم، این تلاش ها کافی نبوده است.
پیروزی مارگ ولاشویلی، نامزد حزب رویای گرجستان که توسط نخست وزیر کنونی گرجستان و یکی از رقبای اصلی میخاییل ساکاشویلی رهبری می شود، پایانی بر عصر ساکاشویلی در این کشور است. با اینحال، وی که توسط نخست وزیر گرجستان که حزبش حالا دیگر ریاست جمهوری این کشور را در اختیار دارد، تهدید به پیگرد قانونی شده، به هواداران خود قول داده است که دوباره به صحنۀ سیاست بازخواهد گشت.
گفتگوی اختصاصی درباره نتیجه انتخابات
اکنون رئیس جمهوی جدید گرجستان، رئیس دولت و همچنین بیشتر اعضای کابینه در میان هواداران حزب “رویای گُرجستان” بوده و مخالف میخائیل ساکاشویلی هستند.
برای فهمیدن اینکه این کشور چگونه تغییر جهت می دهد، با سوسو سیسکاریشویلی، کارشناس مسائل سیاسی در تفلیس گفتگویی کوتاه داشته ایم.
یورونیوز: پیروزی مخالفان میخائیل ساکاشویلی، نخست در انتخابات پارلمانی و اکنون برای ریاست جمهوری، آیا به معنی این است که مردم گرجستان به ایده های رویایی «انقلاب گُل سرخ» پشت کرده و به لحاظ سیاسی بیشتر پراگماتیست می شوند؟
سیسکاریشویلی: مایلم بگویم که آنچه اکنون روی داده نخستین مورد در تاریخ اخیر این کشور بوده است. در گذشته، تمامی روئسای جمهوری ما ۸۵ تا ۹۰ درصد آرا را کسب می کردند ولی هیچکدامشان قادر نبودند که تا پایان دوره قانونی خود بر کرسی قدرت بنشینند. با این همه اکنون شخصی با ۶۲ درصد آرا به قدرت رسیده است. پیروزی او با انتقال مسالمت آمیز قدرت به دلیل برنامه اش و حمایت های سیاسی، بیش تر متقاعد کننده است.
یورونیوز: رئیس جمهوری جدید به عنوان یک سیاستمدار، بسیار کم شناخته شده است. چنانچه بسیاری می گویند او فقط یک ابزار است. نخست وزیر می گوید که او به زودی پست خود را به یک سیاستمدار جوان می سپارد. در این صورت واقعا چه کسی کشور را اداره خواهد کرد؟. آیا تصمیم گیری ها باز و عمومی خواهد بود یا در برخی مرکز غیر رسمی قدرت اتخاذ می شود؟.
سیسکاریشویلی: بستگی به تصمیم نخست وزیر کنونی، ایوانیشویلی دارد. او پیروز اصلی انتخابات پارلمانی سال گذشته و انتخابات ریاست جمهوری اکنون است. اگر واقعا تصمیم به ترک پست خود بگیرد و اگر با جانشین برگزیده و مقامات جدید همکاری نکند، آنگاه ما در گرجستان شاهد “دو مرکز موثر سیاسی” خواهیم بود.