حسن روحانی و عمل به وعده‌ها؛ از سه نگاه

حسن روحانی و عمل به وعده‌ها؛ از سه نگاه
نگارش از فرشته قاضی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

کمتر از ۵ ماه دیگر به انتخابات ریاست جمهوری در ایران باقی است. حسن روحانی، رئیس جمهور کنونی از گزینه های مطرح نامزدی درانتخابات پیش رو است، اما عملکرد ۳ سال و ۷ ماه او در مقام ریاست جمهوری چگونه بوده؟

آیا رئیس جمهور توانسته و یا خواسته به وعده هایی که به مردم داده عمل کند؟ امیرمحبیان، روزنامه نگار اصولگرا و دبیر کل حزب نواندیشان ایران، عملکرد حسن روحانی را متوسط می خواند و می گوید بزرگترین ضعف دولت او، ناتوانی در عرضه درست دستاوردهای خودش است. علی شکوری راد، نماینده سابق مجلس و دبیر کل حزب اتحاد ایران اسلامی معتقد است که حسن روحانی در «نجات ایران از سیر قهقرایی» موفق عمل کرده، کارنامه قابل قبولی دارد و عذر دولت در عدم توانایی پاسخ دادن به همه مطالبات موجه است. اما ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی و عضو ارشد سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی عملکرد دولت حسن روحانی را ضعیف توصیف می کند و می گوید که نتوانسته به وعده های انتخاباتی اش عمل کند.

براساس گزارش هایی که سایت روحانی سنج منتشر کرده، ۱۹ درصد وعده های انتخاباتی حسن روحانی تاکنون محقق شده، ۳۵ درصد از وعده های او در حال پی گیری است، ۸ درصد به صورت ناقص محقق شده، پی گیری ۸ درصد از وعده ها متوقف و ۱۱ درصد محقق نشده و ۱۹ درصد از وعده های رئیس جمهور ایران از سوی خود او پی گیری نشده است.

دولت روحانی در عرضه دستاوردهای خود ناتوان است
توافق اتمی ایران با گروه ۵+۱ که به برجام معروف شد، بزرگترین دستاورد حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران است. اما امیر محبیان در گفتگو با یورونیوز می گوید «آقای روحانی در عرضه موفقیت های خود هم موفق نبوده است». این روزنامه نگار اصولگرا و دبیر کل حزب حزب نواندیشان ایران، عملکرد حسن روحانی را متوسط ارزیابی کرده و معتقد است که او در مقایسه با وعده هایی که داده و انتظاراتی که از او می رفت نمره بالایی نمی گیرد. آقای محبیان می گوید: «نقطه ضعف بزرگ دولت آقای روحانی ناتوانی در عرضه درست دستاوردهای خودش است، به عبارتی در مدیریت برداشت بسیار ضعیف عمل می کند و حتی در مواردی که توانسته موفقیت داشته باشد قادر نیست به افکار عمومی به درستی عرضه بکند و عملا نقاط موفقیت اش هم در ذهن جامعه به صورت ضعف مطرح می شود و در کارنامه او به عنوان نکته منفی نوشته می شود. شاید به دلیل اینکه دولت آقای روحانی، دولتی نیست که با افکار عمومی بتواند ارتباط برقرار کند، به شکلی خواسته نخبه گرا عمل کند.»

به گفته امیر محبیان «بعضی از دستاوردها اگر زیر سوال رفته مثل نرسیدن به نتیجه مطلوب در برجام، انتقاد بیشتر به خود دولت برمیگردد، به دلیل اینکه نتوانست مدیریت توقعات بکند. به گونه ای عمل کرد گویی که تمام دولت باید کار خود را متوقف کند. تمرکز مردم فقط رفت به سمت برجام و سطح توقع از برجام بسیار بسیار بالا رفت و این امر باعث شد که فشار بسیار زیادی بر مذاکره کنندگان ما وارد شود و از طرف دیگر توقعات تامعقول به وجود بیاید. اما اگر بخواهم نمره ای بدهم، در حوزه سیاست خارجی نسبتا خوب و در حوزه اقتصاد خوب نیست علیرغم اینکه قیمت نفت تا حدودی افزایش پیدا کرد اما نتوانستند در حوزه کنترل قیمت ارز یا نیازهای روزانه مردم برنامه خوبی ارائه دهند و یا حداقل نتوانستند افکار عمومی را تاحدودی قانع کنند.»

عدم موفقیت دولت در تحقق همه مطالبات، موجه است
علی شکوری راد، فعال سیاسی اصلاح طلب و دبیر کل حزب اتحاد ایران اسلامی اما در گفتگو با یورونیوز بزرگترین دستاورد حسن روحانی را نجات ایران از “سیر قهقرایی و بحرانی” می داند که زمان روی کار آمدن دولت او بر این کشور حاکم بود. او به ائتلافی اشاره می کند که در سال ۱۳۹۲ برای پیروزی حسن روحانی در انتخابات تشکیل شده بود و می گوید: «ائتلاف به دلیل شرایط بسیار بحرانی کشور بود و ما به دنبال این بودیم که کسی بیاید و بتواند سیر قهقرایی کشور را نجات دهد و جلوی سقوط را بگیرد. دولت در این زمینه موفق بوده و در بعضی زمینه ها هم توانسته توفیقاتی به دست بیاورد. بنابراین چون انتظارات ما از این دولت، انتظارات حداقلی بوده حتما نسبت به آن انتظارات احساس این را داریم که دولت برآورده کرده.»

آقای شکوری راد به “افزایش سطح مطالبات بعد از خارج شدن کشور از بحران” اشاره می کند و می گوید: «افزایش سطح مطالبات در بخش های مختلف جامعه متفاوت بوده و بعضی احساس می کنند مطالبات شان تحقق پیدا نکرده، ولی ما چون یادمان نرفته در چه شرایطی دولت آغاز به کار کرد فکر می کنیم نتیجه کار خوب بوده. برجام حرکت بسیار بزرگی بوده، ابعاد این حرکت به درستی در کشور تبیین و تشریح نشده و خیلی ها هم شاید یادشان رفته در چه شرایطی بودیم و چند قطعنامه سازمان ملل علیه ما وجود داشت که خروج از زیر این قطعنامه ها کار بسیار سختی بود که برجام توانست به آن تحقق ببخشد. عراق تازه دارد از زیر بار این قطعنامه هایی که در زمان صدام علیه اش صادر شده بود بیرون می‌آید ولی ما با برجام خیلی زود توانستیم از این وضعیت خارج شویم. وضعیت فروش نفت خیلی بهبود پیدا کرده و در زمینه های مختلف گشایش هایی حاصل شده، خرید هواپیما یک نشانه از بهبود شرایطی است که پیش رو است اما اینکه کسی ادعا بکند در چنین شرایطی یک دولتی می توانست بهتر کار بکند را هم نمی شود منکر شد. به هرحال ممکن بود دولت بتواند بهتر از این هم کار بکند. ولی این مقدار کاری که کرده و گشایش هایی که ایجاد شده به نظر می رسد در مجموع قابل قبول است و دولت در پایان دوره خودش نمره قبولی می گیرد.»

دبیر کل حزب اتحاد ایران اسلامی در پاسخ به این سوال که آنچه برشمردید عموما در حوزه سیاست خارجی است و در حوزه سیاست داخلی اما انتقادها نسبت به دولت این است که نتوانسته به وعده هایش عمل کند، می گوید: «مخالفان دولت خیلی دلشان می خواست این دولت قبل از پایان دوره اش سقوط بکند. برای ما این که دولت بتواند به کارش ادامه بدهد اهمیت ویژه‌ای داشته و فکر می کنم دولت هم به این موضوع توجه داشته، در هرحال فشارهایی که روی این دولت اعمال می شود شاید در هیچ یک از دوره‌های گذشته این مقدار از فشار وارد نمی‌شد محدودیت ها و فشارها فوق العاده است و دولت در این شرایط یا باید به تقابل برخیزد و کسانی که این فشارها را وارد می‌کنند آن را مستمسکی برای به سقوط کشاندن دولت می کنند یا باید نوعی رفتار کند که کارش را بتواند ادامه دهد.»

آقای شکوری راد در عین حال قبول دارد که «دولت در بعضی زمینه‌ها عدول کرده، مماشات کرده و درباره برخی مطالبات نتوانسته هیچ اقدام خاصی بکند» اما می گوید: «این تدبیری است که دولت برای ادامه کار خودش دارد اعمال می کند نه اینکه این خواسته اش باشد و فکر می‌کنم عذر دولت در اینکه نتوانسته همه مطالبات را تحقق ببخشد موجه است. مثلا در مورد حصر کاملا مشخص است که وقتی امروز در نماز جمعه تهران، سخنران پیش از خطبه ها می گوید جایگزین رفع حصر اعدام است نه آزادی، یعنی گشایش حصر منجر به ازادی محصورین نیست و احتمالا آنها در شرایط بدتری قرار خواهند گرفت، در این شرایط ما هم به دولت توصیه می کنیم که خیلی ورود نکن برای اینکه قطعا نتیجه مثبتی حاصل نمی شود چون هر اقدامی انجام می دهیم، معطوف به نتیجه در مورد آن قضاوت می کنیم.»

دولت فاقد اراده و توان چالش
حسن روحانی در تبلیغات انتخاباتی خود در سال ۱۳۹۲ وعده رفع حصر میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد، رهبران جنبش سبز ایران را که از ۲۵ بهمن ۱۳۸۹ در حصر خانگی قرار دارند، داده بود. مساله‌ای که تاکنون محقق نشده و ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی اصلاح طلب و عضو سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی به عنوان نقطه ضعف کارنامه دولت ارزیابی می کند. او در گفتگو با یورونیوز می گوید: «دولت آقای حسن روحانی در مجموع عملکرد ضعیفی داشته و نتوانسته به وعده های انتخاباتی خود عمل کند. او در زمان رقابت‌های انتخاباتی وعده‌هایی به مردم داد از جمله برداشتن حصر آقایان موسوی، کروبی و خانم رهنورد و آزادی زندانیان سیاسی، اجرای فصل سوم و پنجم قانون اساسی، حل مشکلات معیشتی مردم و باز کردن فضای سیاسی که متاسفانه نتوانست به این وعده‌ها عمل کند. البته در سیاست خارجی دستاورد خوبی داشته و از جمله نقاط قوت ایشان مساله برجام است یعنی در واقع به سرانجام رساندن مذاکرات که اتفاق بسیار خوبی افتاد و خطر بزرگی از سر کشور رفع شد.»

آقای قدیانی در عین حال یادآور می شود که «برجام، اراده و ابتکار دولت حسن روحانی نبود و نتیجه تسلیم شدن آقای خامنه‌ای در مقابل فشار تحریم ها بود. مذاکرات هم قبل از آمدن دولت اقای روحانی شروع شده بود و آقای خامنه‌ای در یکی از سخنرانی‌هایش هم گفت که ما مذاکرات را شروع کرده بودیم قبل از آمدن این دولت. ولی واقعیت این است که اینها(دولت حسن روحانی) توانستند به خوبی مذاکره بکنند، تیم قوی داشتند برای مذاکره و وزارت خارجه خوب از عهده مذاکرات برآمد. اما در اثر وعده‌های زیادی که حسن روحانی در ارتباط با برجام به مردم داد درواقع نوعی انفجار انتظار ایجاد کرد یعنی حل تمام مشکلات را گره زد به مذاکرات هسته ای. خود این سبب شد که انتظارات مردم بالا برود و بعد از سرانجام رسیدن برجام وقتی دیدند انتظارات برآورده نشد نارضایتی‌ها اوج گرفت و من از بسیاری از طرفداران دولت اقای روحانی می شنوم که مردم از این وضعیت ناراضی هستند.»

این فعال سیاسی که در زمان انتخابات سال ۱۳۹۲ زندانی بوده، به «کارشکنی های کانون قدرت، سپاه و سایر مخالفان دولت آقای روحانی و مخالفان برجام» بر سر راه دولت هم اشاره می کند و می گوید: «طبیعی بود که اجازه نمی دهند امتیاز برجام به حساب دولت روحانی گذاشته شود، اما دولت باید شجاعت و جسارت و قاطعیت از خود نشان دهد که بتواند بعد از حدود دو سال مذاکرات نفس گیر از پیامدهای مثبت‌اش به نفع مردم استفاده بکند. آن وقت است که می تواند مردم را با خود همراه بکند. این نیاز به مقاومت داشت که دولت روحانی فاقد این مقاومت بود و لذا متاسفانه نتیجه لازم را نتوانست از برجام بگیرد.»

آقای قدیانی عملکرد دولت حسن روحانی در عرصه سیاست داخلی، اقتصادی و فرهنگی را ناموفق می خواند و می گوید: «دولت حسن روحانی می خواهد این مشکلات را حل بکند ولی سد و مانع بزرگی سر راهش است. اراده و توان به چالش کشیدن طرف مقابل را ندارد، لذا زمین گیر می شود. از این جهت است که به نظر من کارنامه ضعیفی دارد و موفق نبوده. البته در عرصه بهداشت و درمان توفیق داشته. مثلا یکی از کارهای خوب دولت و نقاط قوت‌اش همین طرح سلامت بود که خیلی برای مردم مفید و ضروری بود و توانست در این عرصه خدمات خوبی را به مردم عرضه بکند. بسیاری از مردم که به خاطر هزینه‌های بالای درمان نمی‌توانستند معالجه کنند با طرح سلامت توانستند به بیمارستان ها مراجعه کنند و به معالجه خودشان بپردازند. ادامه این هم مشروط به داشتن منابع پایدار است چون هزینه خیلی بالا است، از این جهت دولت حسن روحانی در این عرصه بهداشت و درمان موفق بوده به طور نسبی ولی در عرصه های دیگر نه.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

یک نماینده مجلس به یورونیوز: طرح تحول سلامت متوقف نمی‌شود

محققان در آلمان: رانش شدید زمین در روستای حسین‌آباد ایران نتیجه ساختن یک سد بود

نقش کلیدی فلات ایران در مهاجرت انسان؛ حلقه گمشده تاریخ پیدا شد