با تصویب طرح تحریمهای جدید علیه ایران، روسیه و کره شمالی روز پنجشنبه در سنای ایالات متحده آمریکا، حال نگاهها به کاخ سفید دوخته شده است تا مشخص شود دونالد ترامپ رئیس جمهوری این کشور در قبال این مصوبه چه موضعی خواهد گرفت.
مجلس نمایندگان آمریکا روز سه شنبه با ۴۱۹ رای موافق در مقابل ۳ رای مخالف و سنای این کشور نیز عصر پنجشنبه با اکثریت قاطع ۹۸ رای موافق در مقابل ۲ رای مخالف این طرح را به تصویب رساندند.
اعضای کنگره آمریکا معتقد بودند که فشارها بر این سه کشور باید به دلایل متعددی افزایش یابد.
آنها عمده دلایل وضع تحریمهای جدید علیه ایران را توسعه برنامههای موشکی این کشور، ارتباط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با فعالیتهای تروریستی و نقش این نهاد در بیثباتی منطقه و در نهایت نقض حقوق بشر شهوندان ایرانی اعلام کرده اند.
تشدید تحریمهای کره شمالی نیز به دلیل توسعه برنامههای هستهای و موشکی پیونگ یانگ انجام شده است.
در موضوع روسیه این تحریمها را می توان اولین قدم انتقام جویانه کنگره در قبال اتهام دخالتهای روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته آمریکا قلمداد کرد. اعضای کنگره الحاق کریمه به روسیه و دخالتهای مسکو در درگیریهای اوکراین را نیز دیگر دلایل وضع این تحریمها اعلام کرده اند.
انتقاد به وضع تحریمهای جدید
اگرچه این تحریمها ایران و کره شمالی را نیز هدف قرار داده اما در سطح بین الملل، این تحریمهای روسیه است که بیش از دیگر بخشها مورد بحث و انتقاد قرار گرفته است.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه روز پنجشنبه تاکید کرد که کشورش به این «گستاخی» پاسخ خواهد داد. مسکو همچنین «افزایش هیستری ضد روسی» را در آمریکا محکوم کرد.
اتحادیه اروپا نیز به انتقاد از مصوبه جدید تحریمها پرداخت و به آمریکا هشدار داد زیرا اکنون به بهانه این تحریمها می توان شرکتهای اروپایی بویژه شرکتهای فعال در بخش انرژی را که در زمینه خطوط گاز با روسیه همکاری می کنند، مجازات کرد.
به نظر می رسد وضع این تحریمهای یکجانبه، برای اولین بار در وحدت اتحادیه اروپا و آمریکا در قبال روسیه (از زمان الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ میلادی) شکافی ایجاد کرده باشد.
مقامات ایران نیز در هفته گذشته بارها این رفتار کنگره آمریکا را محکوم کرده اند.
حسن روحانی رئیس جمهوری این کشور پس از تصویب این طرح در مجلس نمایندگان اعلام کرد که در برابر این حرکت جدید کنگره آمریکا «حتما پاسخ لازم را خواهیم داد».
سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران نیز از تنظیم طرحی در این کمیسیون در واکنش به تحریمهای جدید خبر داد.
روحانی: دربرابر حرکت جدید کنگره آمریکا حتماً پاسخ لازم را خواهیم داد/آمریکا ازتجربه 40ساله درس بگیرد؛تنها راه احترام به حقوق ملت ایران است pic.twitter.com/D3bSQC87JE
— روزنامه شهروند (@shahrvand_paper) July 26, 2017
در ایالات متحده آمریکا، برنی سندرز سناتور دموکرات و منتقد دولت ترامپ از منتقدان اصلی این طرح محسوب می شود. او که یکی از دو سناتوری است که به طرح تحریمهای جدید رای مخالف داده، رویکرد کاخ سفید در قبال ایران را نگران کننده خوانده است.
آقای سندرز روز پنجشنبه در صفحه خود در توییتر نوشت: «من از تحریمهای روسیه و کره شمالی پشتیبانی می کنم اما عمیقا درباره رویکرد رئیس جمهور ترامپ در قبال ایران نگران هستم.»
او در ادامه نوشت: «با توجه به اینکه ترامپ گفته است که پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید نخواهد کرد نگرانم که تحریمهای تازه این توافق را به خطر بیندازد.»
I am strongly supportive of sanctions on Russia and North Korea. However, I worry very much about President Trump’s approach to Iran.
— Bernie Sanders (@SenSanders) 27 juillet 2017
Following Trump’s comments that he won’t recertify Iran’s compliance with the nuclear agreement I worry new sanctions could endanger it.
— Bernie Sanders (@SenSanders) 27 juillet 2017
آیا تحریم های جدید اجرا خواهند شد؟
دونالد ترامپ که از زمان آغاز دوران ریاست جمهوریش همواره درصدد بهبود روابط میان مسکو و واشنگتن بوده است، اکنون این حق را دارد که این تحریمها را وتو کند اما وتوی این مصوبه، اجرای آن را تنها برای مدتی کوتاه به تاخیر خواهد انداخت. زیرا بر اساس قانون ایالات متحده آمریکا، مصوبه تحریمها یک بار دیگر به کنگره ارسال خواهد شد و چنانچه اعضای کنگره برای بار دوم و با اکثریت دو سوم این طرح را تایید کنند، آنگاه این مصوبه لازم الاجرا خواهد شد.
دیگر آنکه در متن تحریمهای جدید مکانیسمی پیش بینی شده است که خوشایند کاخ سفید نیست؛ مکانیسمی که به نمایندگان اجازه می دهد در صورت تصمیم به لغو تحریمهای روسیه توسط دونالد ترامپ، آنها حق دخالت در این تصمیم گیری را داشته باشند.
آقای ترامپ همچنین می تواند متن این تحریمها را برای اصلاح، دوباره به کنگره برگرداند و به این ترتیب کنگره حداکثر ۳۰ روز فرصت دارد تا طرح جدید را بپذیرد یا رد کند.