ضعف اقتصادی دولتهای میانه رو ایتالیا بهانه خوبی برای انتقاد از رهبران این احزاب به دست داده و به ویژه احزاب پوپولیست با شعارهای عوام پسند برای خود در این میان جای بهتری باز کرده اند.
اتحادیه اروپا در انتظار نتایج انتخابات مهم ایتالیاست که قرار است روز یکشنبه ۱۳ اسفند در این کشور برگزار شود. اما اهمیت ویژه این انتخابات در آن است که احزاب تندرو امکان خوبی برای رأی آوردن پیدا کرده اند.
در سالهای اخیر رشد احزاب پوپولیست و گروههای ضد مهاجرت در اروپا سبب ایجاد نگرانی هایی برای رهبران اروپا شده بود. از افزایش طرفداران مارین لوپن، رهبر جبهه ملی فرانسه که از گروههای راست گرای افراطی است، تا پیروزی حزب آلترناتیو برای آلمان که آن هم یک گروه افراطی است، نگرانی اتحادیه اروپا از انتخابات پیش رو در ایتالیا را توجیه می کنند.
گروههای پوپولیستی در ایتالیا به طور سنتی در سپهر سیاسی جایگاه چندان بدی ندارند و به طور کلی احزاب در آرایش انتخاباتی در این کشور از «جنبش پنج ستاره» گرفته تا «لیگ شمال» هر کدام بختی برای پیروزی برای خود ترسیم کرده اند.
پیامد موفقیت این گروهها چه خواهد بود؟
گروههای افراطی در اروپا معمولا شعارها و سیاستهای ضد اروپایی را ترویج می کنند. جایگاه اتحادیه اروپا با خروج بریتانیا دچار تزلزل شده است و اگر در کشوری چون ایتالیا نیز دولتی ضداروپایی شکل بگیرد، این موضوع برای اتحادیه خبر خوبی نخواهد بود.
دولت آینده ایتالیا هم چنین تعیین کننده سیاستهای اقتصادی این کشور خواهد بود و برای اتحادیه اروپا مهم است که بداند تکلیف بدهیهای کلان این کشور و تأثیر آن بر اقتصاد حوزه پولی یورو چیست.
موضوع مهم دیگر در پیوند با انتخابات ایتالیا، مسئله پناهجویان است زیرا این کشور یکی از دروازههای مهم ورودی اروپا برای مهاجرانی است که می خواهند از طریق دریای مدیترانه به قاره سبز راه یابند. دولت جدید اینالیا تعیین خواهد کرد چه تعداد از مهاجران به ویژه از وارد این کشور شده و به اروپا راه خواهند یافت.
آنچه گذشت
ایتالیا از زمان آخرین انتخاباتی که پنج سال پیش در این کشور انجام شد تاکنون تحت مدیریت ائتلافی احزاب چپ میانه بوده است. در این پنج سال به ترتیب انریکو لتا، ماتئو رنتزی و پس از او پائولو جنتیلونی از همین طیف سیاسی سمت نخست وزیری این کشور را بر عهده داشتند.
ماتئو رنتزی که در زمان به قدرت رسیدن تنها ۳۹ سال داشت و جوانترین نخست وزیر ایتالیا به حساب می آمد، در پی برگزاری همه پرسی و شکست طرح او برای اصلاح قانون اساسی مجبور به استعفا شد.
احزاب اصلی رقیب
«جنبش پنج ستاره» به رهبری لوئیجی دی مایو یکی از احزابی است که از سویی امید بالایی برای پیروزی دارد ، اما از سوی دیگر با هیچ گروهی ائتلاف نکرده است. از میان احزاب دیگر، حزب دموکرات به رهبری رنتزی، لیبرال ها، حزب حامی اروپا و بالاخره حزب «به پیش ایتالیا» به رهبری سیلویو برلوسکونی، نخست وزیر اسبق کشور چکمهای است.
برلوسکونی راست گرا اکنون در سن ۸۱ سالگی با اتهام فرار مالیاتی نیز روبروست.
بیشتر بخوانید: آنچه باید درباره انتخابات پارلمانی ایتالیا دانست
سیاست مهاجرتی در کانون کارزارهای انتخاباتی
تنها در سال گذشته میلادی ۱۱۹ هزار مهاجر از راه دریا وارد ایتالیا شدند. این آمار نسبت به سال قبل از آن یک سوم کاهش نشان می دهد.
این مهاجران البته همیشه هم مشکل آفرین نیستند. برخی طرفداران سیاست مهاجرپذیری در ایتالیا می گویند بدون وجود کارگران مهاجر، بسیاری از کارخانجات تولیدی در شمال این کشور تعطیل خواهند شد. اما به هر روی احزاب پوپولیست «لیگ شمال» و «جنبش پنج ستاره» با تکیه بر «خطر» مهاجران تا کنون طرفداران زیادی پیدا کرده اند.
ضعف اقتصادی؛ انگیزه انتقاد
ضعف اقتصادی دولتهای میانه رو ایتالیا نیز بهانه خوبی برای انتقاد از رهبران این احزاب به دست داده و به ویژه احزاب پوپولیست با شعارهای عوام پسند برای خود در این میان جای بهتری باز کرده اند.
کارشناسان بر این باورند که اقتصاد ایتالیا در حال حاضر بیمار است و حتی با اندک رشدی هم که دارد نتوانسته است معضل بزرگ بازار کار را بر طرف کند. نرخ بیکاری در ایتالیا هم اکنون ۱۰.۸ درصد است، در حالی که میانگین کنونی نرخ بیکاری در اتحادیه اروپا از ۷.۳ درصد تجاوز نمی کند.
رای دهندگان ایتالیایی به نهادهای اروپایی اعتماد ندارند
بخش مهمی از رأی دهندگان ایتالیایی پیروی از دستورالعملهای اروپا را عامل کندی اقتصاد این کشور می دانند و بنابراین به نهادهای اروپایی اعتمادی ندارند. این موضوع سبب نزدیک تر شدن آنها به گروههای افراطی مخالف اتحادیه اروپا شده است.
چه خواهد شد؟
آخرین نظرسنجیها نشان می دهد حزب برلوسکونی برنده احتمالی انتخابات پیش رو در ایتالیا خواهد بود. این حزب از راست میانه که قدیمیترین و با سابقهترین حزب در پارلمان این کشور است برای انتخابات آتی با حزب دست راستی «لیگ شمال» ائتلاف کرده است. تحلیل گران ائتلاف حزب برلوسکونی با حزب دموکراتیک را نیز محتمل می دانند.
پیامد این انتخابات برای اروپا چه خواهد بود؟
زمانی این خطر احساس می شد که احزاب پوپولیست ایتالیا برای خروج از منطقه یورو فراخوان همه پرسی بدهند. اما اکنون به نظر می رسد که این احزاب دست کم در این مورد کوتاه آمده و ترجیح می دهند تا کشورشان در حوزه پولی یورو باقی بماند.
بنابراین اتحادیه اروپا لااقل برای مدتی از زمزمه خروج ایتالیا از منطقه یورو خلاصی یافته و تنها به وسوسههای بزرگ تر این گروههای افراطی در ضدیت با سیاستهای اتحادیه اروپا در زمینههای مختلف می اندیشد.