چرا انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس حساسیت‌ برانگیز است؟

چرا انتقال سفارت آمریکا به بیت‌المقدس حساسیت‌ برانگیز است؟
نگارش از مریم طوسی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

هم اسرائيل و هم فلسطین بیت المقدس را پایتخت خود می‌دانند. در واقع می توان گفت که انتقال سفارت آمریکا به این شهر به معنای به رسمیت شناختن آن بعنوان پایتخت اسرائیل از سوی ایالات متحده است.

آگهی

آمریکا روز دوشنبه سفارت خود را از تل آویو به بیت المقدس منتقل کرد. این اقدام در حالی انجام می‌شود که فلسطینیان آن را ضربه‌ای مهلک به به روند صلح می خوانند.

به رسمیت شناختن بیت المقدس بعنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارتخانه آمریکا به این شهر در قالب یک حرکت نمادین، از شعارهای مهم دونالد ترامپ در کارزار انتخابی بود.

اما اهمیت شهر بیت المقدس برای دولت خودگران فلسطین و دولت اسرائیلی و خطر آن برای صلح چیست؟

اهمیت بیت المقدس

بیت المقدس، شهری در دامنه جبال الخلیل، محل نزاع طرفین درگیر در سرزمین‌های اشغالی است.

هم اسرائيل و هم فلسطینیان این شهر را پایتخت خود می دانند. در واقع می توان گفت که انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس به معنای به رسمیت شناختن این شهر بعنوان پایتخت اسرائیل از سوی ایالات متحده است.

شهر قدیمی در قلب بیت المقدس محل تلاقی محله‌های مسیحیان، مسلمانان و یهودیان است. محله مسلمانان بزرگترین محله شهر قدیمی بیت المقدس است. «حرم شریف» شامل مسجد الاقصی (سومین مکان مقدس مسلمانان) و قبه الصخره نیز در همین محله قرار دارد.

دیوار ندبه (کتل) یا دیوار غربی در محله یهودی‌‌‌های بیت المقدس و کلیسای مقبره مقدس (محل به صلیب کشیده شدن و عروج عیسی مسیح) در محله مسیحیان در بخش شرقی این شهر واقع شده است.

با تشکیل کشور اسرائیل در سال ۱۹۴۸، جنگ اعراب با اسرائیل آغاز شد و در پایان این جنگ اسرائیل توانست ۷۸ درصد سرزمین‌های فلسطین را از آن خود کند و از شهر بیت المقدس تنها بخش شرقی آن در کنترل مصر و اردن درآمد. اداره بخش شرقی طی توافقنامه سال ۱۹۴۹ میان اسرائیل و اردن بطور رسمی در اختیار اردن قرار گرفت.

در سال ۱۹۶۷ در جریان جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل بخش شرقی بیت المقدس شامل شهر قدیم و مسجد الاقصی نیز به اشغال اسرائیل درآمد.

در سال ۱۹۸۰، اسرائیل بیت المقدس را بطور کامل پایتخت خود معرفی کرد. از آن زمان تا کنون ادارات مهم، وزارتخانه‌ها و پارلمان دولت اسرائیل در شهر بیت المقدس بعنوان پایتخت بنا شدند. با این وجود علاوه بر کشورهای همسایه نظیر اردن و مصر، سازمان‌های بین المللی و کشورهای اروپایی نیز این شهر را بعنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت نشناختند و شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز با صدور قطعنامه ۴۷۸ این اقدام اسرائیل را غیرقانونی خواند.

پس از صدور بیانیه استقلال فلسطین در سال ۱۹۸۸، سازمان آزادیبخش فلسطین (کنفدراسیون شماری از احزاب سیاسی فلسطین) نیز قدس شرقی را پایتخت سیاسی دولت فلسطین اعلام کرد.

پایتخت اسرائیل تل‌آویو یا بیت المقدس

با وجود اینکه در منابع رسمی دولت اسرائیل شهر بیت المقدس بعنوان پایتخت این کشور ذکر شده اما تل آویو دومین شهر پر جمعیت اسرائیل در ساحل دریای مدیترانه، از سوی کشورهایی که با اسرائیل روابط دیپلماتیک دارند بعنوان پایتخت این کشور به رسمیت شناخته می شود. سفارتخانه‌های کشورهای مختلف در این شهر قرار دارد.

تل آویو

بحث انتقال سفارتخانه آمریکا از تل‌آویو به بیت المقدس از چه زمانی آغاز شد؟

کنگره ایالات متحده در سال ۱۹۹۵، طی قطعنامه ای انتقال سفارتخانه این کشور به بیت المقدس را تصویب کرد.

این قانون به بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا این اختیار را می داد که در صورت صلاحدید خود انتقال سفارتخانه را برای شش ماه به حالت تعلیق درآورد.

US Embassy, Tel Aviv

با کشته شدن اسحاق رابین، نخست وزیر وقت اسرائیل و با چالش روبه‌رو شدن روند صلح فلسطین و اسرائیل این قطعنامه هیچگاه اجرایی نشد.

نه تنها بیل کلینتون در دو دوره ریاست جمهوری بلکه پس از او جرج بوش پسر و باراک اوباما نیز هر شش ماه یکبار انتقال سفارتخانه ایالات متحده به بیت المقدس را به تاخیر انداخته اند.

دونالد ترامپ رئیس جمهوری ایلات متحده نیز با وجود اینکه در شعارهای کمپین انتخاباتی خود اعلام کرده بود که در روز اول استقرار در کاخ سفید اجازه انتقال سفارت را صادر می کند، تا کنون یکبار این انتقال را به تاخیر انداخته است.

واکنش‌ها به انتقال سفارتخانه آمریکا

دولت خودگردان فلسطین: صلح منطقه در خطر می افتد

تشکیلات خودگردان فلسطینی پیش تر نسبت به تبعات منفی چنین اقدامی هشدار داده است. از نظر محمود عباس انتقال سفارتخانه آمریکا به بیت المقدس فرایند صلح در منطقه لطمات جبران ناپذیری وارد خواهد کرد.

آگهی

رییس تشکیلات خودگردان فلسطین در ماه‌های آغازین سال جاری میلادی با اعلام رسمی بررسی طرح انتقال سفارتخانه از سوی کاخ سفید در اینباره گفته بود: «به آقای ترامپ می گوییم که امیدواریم او سفارت آمریکا را از تل آویو به بیت المقدس منتقل نکند برای اینکه بیت المقدس از نظر اسراییلی ها یک شهر یک دست است که این نه درست است، نه قانونی. بنابراین انتقال پایتخت به هر نقطه دیگری می تواند سرآغاز اتفاقات بعدی باشد که می تواند به روند صلح لطمه بزند. از سوی دیگر امیدواریم که آقای ترامپ از بیانات خود دست بردارد و ما بتوانیم بسته به مشروعیت های بین المللی مذاکرات را آغاز کنیم.»

ترکیه: عواقب انتقال سفارتخانه آمریکا فاجعه‌بار است

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه روز سه شنبه با اعلام اینکه «بیت المقدس خط قرمز مسلمانان» است، گفت که در صورتی که واشنگتن سفارت خود را به بیت المقدس منتقل کند ترکیه روابطش با اسرائیل را احتمالا قطع خواهد کرد. آقای اردوغان تاکید کرد که کشورش در صورت به رسمیت شناخته شدن بیت المقدس به عنوان پایتخت اسراسیل از سوی ایالات متحده، ظرف ۵ تا ۱۰ روز نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی را برگزار و «تمام کشورهای جهان اسلام را بسیج» خواهد کرد.

معاون نخست وزیر ترکیه نیز روز دوشنبه در جمع خبرنگاران گفت: «وضعیت بیت المقدس و حرم شریف بر اساس توافق‌های بین المللی تعیین شده و حفظ آن برای صلح منطقه مهم است.» بکیر بوزداغ افزود: «در صورت برداشتن گامی دیگر در تغییر این وضعیت، فاجعه‌ای عظیم روی خواهد داد.»

اردن، کلیددار بخش شرقی بیت المقدس

ایمن صفدی، وزیر امور خارجه اردن تصمیم احتمالی آمریکا برای به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل را دارای عواقبی خطرناک خواند.

وزیر امورخارجه اردن در حساب توئیتری اش نوشت که در گفت‌وگوی با رکس تیلرسون به او گفته است که چنین تصمیمی خشم شدید جهان عرب و دنیای اسلام را در پی خواهد داشت.

آگهی

فرانسه: اولویت با مذاکرات تشکیل دو کشور است

امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه، با ابراز نگرانی از تصمیم احتمالی دونالد ترامپ نسبت به انتفال سفارتخانه ایالات متحده به بیت المقدس گفت که هرگونه تصمیمی درباره شهر بیت المقدس (اورشلیم) باید در چارچوب مذاکرات صلح اسرائیل و فلسطین برای تشکیل دو کشور باشد.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

«نخستین کشور اروپایی» سفارتش در اسرائیل را به بیت‌المقدس منتقل می‌کند

از «نکبت» تا «مشروعیت»؛ منازعات تاریخی میان اسرائیل و فلسطینی‌ها

روسیه پس از دو سال بار دیگر با «بمب‌های هوایی» به خارکیف حمله کرد