اصلاح رآکتور آب سنگین اراک، تبدیل مرکز غنی سازی فردو، تبادل سوخت در رآکتور نیروگاه بوشهر و رآکتور تحقیقاتی تهران، پروژه های همکاری های هسته ای بین المللی ایران با جامعه جهانی به شمار می رود.
وزارت خارجه ایالات متحده آمریکا با انتشار بیانیهای اعلام کرد این کشور معافیتهای همکاریهای هستهای غیرنظامی ایران با جامعه جهانی را تمدید کرد.
«مورگان اورتاگوس» سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده تمدید این دست معافیتها را «ادامه محدودیتها» بر برنامه هستهای ایران توصیف و اعلام کرد: «اقدام امروز، با تقویت حفظ نظارت بر برنامه هستهای غیرنظامی ایران، خطرهای گسترش [تسلیحات هستهای] را کاهش میدهد و توانایی ایران برای کاستن از زمان گریز به سوی [به دست آوردن] جنگافزار هستهای را محدود کرده و از احیای مراکز حساس گسترش [توسعه] تسلیحات اتمی ایران، جلوگیری میکند.»
پیش از این جان بولتون، رئیس شورای امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد ایالات متحده معافیتهای همکاریهای هستهای غیرنظامی ایران با روسیه، چین و اروپا را تمدید میکند.
آقای بولتون شامگاه چهارشنبه در گفتوگو با فاکس نیوز بازه زمانی ۹۰ روزه این معافیت را محدود توصیف کرد و گفت: «فکر میکنم دلیل این تصمیم این است که ما از نزدیک فعالیتهای هستهای آنها [ایران] را دنبال کنیم»
از زمان اجرایی شدن برجام در سال ۲۰۱۵، ایالات متحده آمریکا تحریم طرفهای خارجی که با پروژههای غیرنظامی برنامه هستهای ایران همکاری میکنند را تعلیق کرد.
گفته میشود ادامه این همکاریها، یکی از پایههای اصلی برجام است و در صورت تحریم این دست از همکاریهای، موجودیت توافق هستهای سال ۲۰۱۵ عملا به خطر میافتد. اصلاح رآکتور آب سنگین اراک، تبدیل مرکز غنی سازی فردو، تبادل سوخت در رآکتور نیروگاه بوشهر و رآکتور تحقیقاتی تهران، پروژههای همکاریهای هستهای بینالمللی ایران با چین، روسیه و شرکتهای اروپایی است.
روز گذشته دو رسانه آمریکایی از بروز اختلاف جدی در دولت دونالد ترامپ بر سر تمدید یا لغو این معافیتها خبر داده بودند. بنا بر این گزارشها سرانجام رئیس جمهوری ایالات متحده نظر استیو منوچین، وزیر خزانهداری مبنی بر لزوم تمدید معافیتهای همکاریهای هستهای با اهداف غیرنظامی میان ایران و جامعه جهانی را بر نظر گروه بولتون-پومپئو ترجیح داده است.
مطالب بیشتر از تنش میان ایران و ایالات متحده آمریکا
با این حال و به گزارش رویترز به نقل از منابع نزدیک به کاخ سفید، وزارت خزانه داری ایالات متحده برای بررسی لغو تمدید این تحریمها، خواستار زمان بیشتری شده است.
ایران یک سال پس از خروج ایالات متحده از برجام و با انتقاد از «انفعال» طرفهای برجام، تعهدات هستهای خود بر مبنای این توافق را کاهش داده و تهدید کرده است که در صورت ادامه وضعیت کنونی، این روند را ادامه خواهد داد. با وجود ابراز نگرانی طرفهای اروپایی برجام، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد کاهش تعهدات برجامی ایران، نقض کامل توافق به شمار نمیرود.
از زمان خروج یکجانبه واشنگتن از برجام و بازگشت و تشدید تحریمهای ایالات متحده علیه ایران، مناسبات میان دو کشور به شدت بحرانی شده است. پس از آغاز تلاش دولت ترامپ برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران و بالا گرفتن تنشها در تنگه هرمز و خلیج فارس، دو کشور در اوایل ماه ژوئن و در پی سرنگونی یک پهپاد آمریکایی از سوی ایران، تا آستانه برخورد نظامی پیش رفتند.