«اکنون باید هرچه هست را بدهیم تا بتوانیم این ویروس را مغلوب کنیم، تا بعد بتوانیم با پیامدهایش کنار بیایم.»
جهان امروز با بدترین بحران اقتصادی چند دههٔ گذشته روبروست که حاصل بیماری همه‌گیر کووید-۱۹ است. با آنکه بسیاری از کشورها شروع به برداشتن قرنطینه کرده‌اند اما شاید اقتصاد‌شان به این زودی‌ها احیا نشود.
«سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی» پیامدهای این امر را دشوار می‌داند. سرویس اقتصادی یورونیوز با آنخل گوریا، دبیر کل این سازمان گفتگویی ترتیب داده که آن را در زیر می‌خوانید.
یورنیوز: پیش‌بینی‌های بسیاری حاکی از آن است که احیای اقتصادی از نیمهٔ دوم امسال آغاز می‌شود اما طبق نظر سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی، این روند ممکن است بسیار کُند باشد. تأثیرات اقتصادی بلندمدت بیماری کووید-۱۹ کدامند؟
گوریا: پیش از هرچیز می‌گوییم اگر این بیماری، همه‌گیر بازگشتی نداشته باشد، رشد اقتصاد جهان در سال ۲۰۲۰ منفی ۶ درصد خواهد بود. اگر موج دومی در کار باشد، این رشد منفی می‌تواند تا منفی ۷.۵ درصد هم برسد. دلیلش هم آن است که بیش از هرچیز مسألهٔ بازسازی اعتماد به بازار مطرح است. سرمایه‌گذاری‌ها باید برگردد. تنش‌های تجاری موجود باید از بین برود. اما فقط اینها نیست. بدهی‌های زیادی روی دست همه مانده، از دولت‌ها و شرکت‌های عظیم گرفته تا مردم و این کار را سخت می‌کند پس نمودار احیای اقتصادی سیر صعودی ناگهانی ندارد بلکه بسیار نرم بالا خواهد رفت.
یورونیوز: وقتی صحبت از بدهی‌هاست این نگرانی بیشتر می‌شود که بدهی‌های دوران بحران به گردن نسل بعدی می‌افتد.
گوریا: بدهی‌ها همیشه به گردن نسل بعدی می‌افتد. این رویه عوض نشده. تنها فرق مسأله اینجاست که نسل فعلی باید به اندازهٔ کافی هزینه کند تا بر این ویروس چیره بشود. به هر طریق ممکن باید در جنگ با بیماری پیروز شد! بنابراین بدهی، پیامد پیروزی بر این ویروس است. اما پیامدهای دیگری هم در کار خواهد بود. برای همین باید دربارهٔ اوج‌گیری پرواز اقتصاد واقع‌بین باشیم. این کار زمان می‌برد و نیروی بیشتری می‌خواهد چون بالهای این پرنده سنگین شده است.
یورونیوز: آیا فکر می‌کنید باید درکمان از بدهی را عوض کنیم و دیگر آن را چیز بدی نبینیم، مثل مواردی که در بحران اقتصادی قبلی پیش آمد؟
گوریا: قرض گرفتن نوعی ابزار است که به‌خودی‌خود بد یا نادرست نیست. می‌توان از آن به درستی و دقت برای رشد و توسعه بهره برد. در برخی برنامه‌های اقتصادی آمده است که در بهترین حالت، وام‌ها صرف پروژه‌هایی می‌شود که خودشان بازگشت سرمایه دارند و درکل، برای جامعه و کشور مفیدند. این باعث می‌شود که وام گرفتن در کل صرفه داشته باشد. اما اینک وقت این حرف‌های کتابی نیست. اکنون باید هرچه هست را بدهیم تا اول بتوانیم این ویروس را مغلوب کنیم، و بعد پیامدهایش کنار بیاییم.
یورونیوز: آیا این بیماری همه‌گیر، در زمینهٔ اقتصادی «یکپارچگی عظیم» را به «چندشاخگی عظیم» تبدیل کرده است؟
گوریا: گمان می‌کنم اصطلاح «چندشاخگی عظیم» اغراق‌آمیز است همانطور که اصطلاح «یکپارچگی عظیم» اغراق‌آمیز بود چون هرگز به آن سطح از یکپارچگی اقتصادی که مایل بودیم نرسیده‌ایم و نباید هم اجازه داد که این بیماریِ همه‌گیر جلوی فرایند یکپارچگی را بگیرد. اروپا از این منظر پیوسته یکپارچه‌تر خواهد شد. این یکپارچگی، آیندهٔ اروپا است. اروپای یکپارچه بسیار بهتر است چرا که در آن سطح رفاه همگانی بالا می‌رود. چنانکه می‌دانید، نظام سلامت و بهداشت در حوزهٔ مسئولیت کمیسیون اروپا نیست. بلکه مسئولیت آن بر دوش هر کشور عضو است. پس اساسا سیاست‌های مختلف و شیوه‌های گوناگونی را در تفسیر آماروارقام و واکنش به آنها داریم. اما در نهایت، می‌بینید که اروپا انصافا رویکردی مستقیم و می‌توان گفت یکدست و سراسری نسبت به این بحران داشته، یعنی در نبود واکسن و دارو، همه به‌سوی قرنطینه رفتند که بهترین انتخاب بود و بعد کم‌کم با فاصله‌گذاری اجتماعی، فرآیند بیرون آمدن از قرنطینه را بسیار بسیار آرام آغاز کرده‌اند.
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
یورونیوز: فکر می‌کنید حرکت به‌سوی جهانی شدن به‌خطر افتاده؟ چون می‌بینیم که در طول بحران ویروس کرونا اختلال زیادی در جریان زنجیره‌های تأمین کالا پیدا شده است.
گوریا: تقصیر را به گردن جهانی‌شدن نیندازیم. چون اینها نقص سیاست‌های داخلی و کمبود همکاری‌های بین‌المللی است. اساس جهانی‌شدن بر همکاری بین‌المللی نهاده شده است. اکنون نه‌تنها این همکاری‌ها موجود نیست و برعکس، تنش‌های تجاری، و عملا در برخی موارد تنش‌های نظامی میان کشورها داریم. در بعضی کشورها ناخشنودی‌های اجتماعی و تنش‌های فراوانی به چشم می‌خورد. بنابراین چسبی را که همهٔ این موارد را به هم بچسباند در اختیار نداریم. پس مقصر دانستن جهانی‌شدن شاید انتقادی کلی و جذاب باشد اما در عمل راه به جایی نمی‌برد چون راه‌حلی به دست شما نمی‌دهد.
یورونیوز: اخیرا دربارهٔ هنجارهای تازهٔ زندگی برای مردم زیاد صحبت می‌شود، یعنی مواردی نظیر، فاصلهٔ اجتماعی، تب‌سنجی، ردیابی و قرنطینهٔ بیماران. هنجارهای تازه برای اقتصاد جهانی چیست؟
گوریا: امیدوارم که هنجار تازه این باشد که باید از این فرصت بهره ببریم و به خود یادآوری کنیم که یک مسئولیت همگانی داریم و آن هم به سیّارهٔ زمین و تغییرات آب‌وهوایی مربوط می‌شود. و آفرین بر آن کشورهایی که می‌گویند که ما، در دوران بازگشت و احیای اقتصادی، به‌سوی راه‌حل‌های اقتصادی سبز و حامی زیست‌بوم می‌رویم، چه در صنعت خودرو، چه هواپیما یا کشتی. نکتهٔ دیگر آنکه از این به بعد از بخش‌ها و صنایع حساس‌تری پشتیبانی می‌کنید که بیشترین صدمه را دیده‌اند، آن‌هم با سیاست‌هایی که شما را به سوی آیندهٔ بهتری سوق بدهد.