از خاشقجی تا ماکرون؛ قربانیان بدافزار جاسوسی پگاسوس چه افرادی بوده‌اند؟

آگهی

آشکار شدن زوایای پنهان پروژه «پگاسوس» نشان می‌دهد که سوء استفاده دولت‌ها از این بدافزار ساخت اسرائیل یک استثناء نبوده است.

این روزها از افرادی سخن گفته می‌شود که در سال‌های گذشته قربانی بدافزار جاسوسی پگاسوس بوده‌اند.

اعضای حلقه نزدیک جمال خاشقجی

جمال خاشقجی، منتقد دولت عربستان سعودی و ساکن آمریکا در اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول کشته و تکه تکه شد.

بر اساس تحقیقات انجام شده که در گزارش سازمان‌های رسانه‌ای آمده، برای کنترل دو زن نزدیک به آقای خاشقجی و دیگر اعضای حلقه نزدیک او از بدافزار «پگاسوس» استفاده شده است.

یکی از این زنان، حنان العتر مهماندار هواپیمای مصری و همسر خاشقجی بوده است. بررسی‌های سازمان عفو بین‌الملل نشان می‌دهد که شش ماه پیش از قتل آقای خاشقچی، تلفن خانم العتر مخفیانه توسط یکی از کاربران پگاسوس هدف قرار داده شده بود.

شخصی که از این بدافزار استفاده می‌کرده از نوامبر ۲۰۱۷ تا آوریل ۲۰۱۸ برای خانم العتر چهار پیام حاوی پیوندهای مخرب ارسال کرده است. عفو بین‌الملل می‌گوید قادر به تشخیص موفقیت هک نیست.

خانم العتر به واشنگتن پست گفت: «جمال پیش از این به من هشدار داده بود كه این اتفاق می‌افتد.»

او همچنین گفت که باوردارد آنها از همه مسائل میان او و جمال خاشقچی مطلع هستند.

اگرچه خاشقجی متأهل بود اما یک نامزد هم به نام خدیجه چنگیز داشت که پژوهشگر ترک بود. او در تاریخ ۲ اکتبر ۲۰۱۸ در خارج از کنسولگری عربستان منتظر خاشقجی بود اما وقتی نامزدش از ساختمان کنسولگری عربستان خارج نشد موضوع را به مقام‌های ترکیه خبر داد.

بر اساس تجزیه و تحلیل‌هایی که متخصصان امنیتی سازمان عفو بین‌الملل انجام داده‌اند، چند روز پس از قتل آقای خاشقچی، آیفون خانم چنگیز توسط یک کاربر پگاسوس هک شده بود.

با این حال واشنگتن پست اعلام کرد که تجزیه و تحلیل‌ها نمی‌توانند مشخص کنند که آیا شنودی انجام شده است یا نه. خانم چنگیز یکشنبه شب در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «من عمیقا شوکه شده‌ام زیرا وقتی من در حال درد کشیدن بودم، هدف قرار گرفتم.»

او در ادامه نوشت: «این بدترین زمان زندگی من بود و هنوز قاتلان از من جاسوسی می‌کردند. آنها هیچ شرمی ندارند. باید آنها را محاکمه کرد.»

گفته می‌شود «وضاح خنفر»، دوست صمیمی خاشقجی و مدیرکل سابق شبکه الجزیره نیز هدف حمله قرار گرفته است.

شرکت «ان اس او»، سازنده پگاسوس این ادعا را که از فناوری آن علیه خاشقجی یا همکارانش استفاده شده است رد کرد. عربستان سعودی نیز به این ادعاها پاسخی نداده است.

روزنامه‌نگاران

رولا خلف سال گذشته اولین سردبیر زن روزنامه فایننشال تایمز شد. بر اساس تحقیقات انجام شده، این روزنامه نگار متولد بیروت در طول سال ۲۰۱۸ هدف بدافزار جاسوسی پگاسوس بوده است.

تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که تلفن خانم خلف در حالی که معاون سردبیر این روزنامه بود، توسط امارات عربی متحده هدف بدافزار پگاسوس قرار گرفت.

خانم خلف روز یکشنبه در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «آزادی مطبوعات حیاتی است و هرگونه مداخله غیرقانونی دولت یا نظارت بر خبرنگاران غیرقابل قبول است.»

سخنگوی شرکت ان‌اس‌او به فایننشال تایمز گفت که خانم خلف توسط هیچ یک از مشتریان این شرکت هدف بدافزار پگاسوس نبوده است. امارات عربی متحده در مورد این ادعاها توضیحی نداده است.

آگهی

سسیلیو پیندا، روزنامه‌نگار مقتول ۳۸ ساله مکزیکی در مارس ۲۰۱۷ در یک کارواش به ضرب گلوله کشته شد. گفته می‌شود تلفن این خبرنگار یک ماه قبل از کشته شدنش هدف بدافزار پگاسوس قرار گرفته بود.

گوشی تلفن او هرگز پیدا نشد و مشخص نیست که آیا تلفن او هک شده است یا نه.

شرکت ان‌اس‌او ارتباط بدافزار پگاسوس یا مشتریان این شرکت را با قتل روزنامه‌نگار مکزیمی رد کرد. این شرکت معتقد است افراد مسلحی که این روزنامه‌نگار را کشته‌اند از راه‌های مختلف می‌توانستند از مکان او مطلع شوند.

دولت مکزیک هم در مورد یافته‌ها توضیحی نداده است.

سابولچ پانیی و آندرش سابو، روزنامه‌نگاران تحقیقی مجارستان نیز نامشان در فهرست اهداف بالقوه بدافزار جاسوسی پگاسوس دیده شده است. پانیی دولت مجارستان به رهبری ویکتور اوربان، نخست وزیر راستگرای این کشور را متهم می‌کند که روزنامه‌نگاران را مقابل خود می‌بیند.

آگهی

سخنگوی دولت مجارستان با رد ادعای جمع‌آوری اطلاعات از خبرنگاران گفت که مجارستان «کشوری دموکراتیک بر اساس حاکمیت قانون» است.

بر اساس تحقیق رسانه‌های بین‌المللی، «لنائیگ بردو»، روزنامه‌نگار «مدیاپارت» و «ادوی پلنل»، یکی از بنیانگذاران این سایت خبری معروف فرانسوی هم هدف بدافزار «پگاسوس» قرار گرفته‌اند. آنها افشا کردند که سرویس اطلاعاتی مراکش با استفاده از بدافزار پگاسوس، روزنامه‌نگاران فرانسوی را مانند روزنامه‌نگاران مراکشی کنترل کرده است.

بر اساس تحقیقات انجام شده، خانم بردو که کارخود را روی خشونت‌های جنسی متمرکز کرده از ۲۳ فوریه ۲۰۱۹ تا اول ژوئیه ۲۰۱۹ هدف بدافزار پگاسوس بوده است. با این حال جاسوسی از او در فاصله زمانی ۸ ژوئیه ۲۰۱۹ تا ۲۷ می ۲۰۲۰ تشدید شده است.

آقای پلنل هم به مدت دو ماه از ۵ ژوئیه تا ۵ سپتامبر ۲۰۱۹ هدف بدافزار پگاسوس بوده است.

دولت مراکش این ادعا‌ها را تکذیب و اعلام کرد که هرگز به چنین نرم افزارهایی دسترسی نداشته است.

آگهی

کنشگران سیاسی و مدنی

لجین الهذلول یکی از صریح‌ترین کنشگران حقوق بشر عربستان سعودی است. به گفته گاردین او چند هفته پیش از بازداشت در مارس ۲۰۱۸ و زمانی که در امارات عربی متحده مشغول تحصیل بود به عنوان هدف بدافزار پگاسوس انتخاب شد. او در آن زمان به زور به عربستان سعودی بازگردانده شد.

خانم الهذلول در ماه مه توسط نیروهای سعودی بازداشت شد. منتقدان بر این باورند که بازداشت کنشگران حقوق بشر در عربستان سعودی با نظارت محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور انجام شده است اما عربستان سعودی پاسخی به این ادعاها نداده است.

شماره تلفن راهول گاندی، شخصیت‌ سیاسی هند و چند چهره برجسته کنگره این کشور نیز در فهرست ۵۰ هزار شماره تلفن که از سوی مشتریان شرکت ان‌اس‌او انتخاب شده بودند، قرار دارد.

البته مشخص نیست که تلاش‌ها برای هک تلفن همراه آن‌ها موفقیت‌آمیز بوده است. با وجود این آقای گاندی هدف‌گذاری ادعایی را حمله به بنیادهای دموکراتیک هند دانست.

دولت هند با قاطعیت هرگونه «رهگیری غیرمجاز» را رد می‌کند.

آگهی

شرکت ان‌اس‌او اعلام کرد سیستم‌هایی را که به مشتریان دولتی اعتبارسنجی‌شده‌اش می‌فروشد، کنترل نمی‌کند.

وکلا و حقوقدانان

ردنی دیکسون کیو سی، وکیل ساکن لندن است که وکالت پرونده‌های بیشماری را که مرتبط با مقوله حقوق بشر هستند بر عهده دارد.

خانم چنگیز، نامزد جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار مقتول عربستان سعودی یکی از موکلان آقای دیکسون است.

آقای دیکسون به بی‌بی‌سی گفت که اگر کاربران پگاسوس به مکالمات او و موکلانش گوش داده باشند چنین عملی نقض اساسی حریم خصوصی محسوب می‌شود.

رؤسا و وزرای کشورهای مختلف

گزارش جدید از شرکت اسرائیلی ان‌اس‌او نشان می‌دهد که نه تنها کنشگران مدنی و روزنامه‌نگاران در فهرست اهداف بالقوه بدافزار جاسوسی «پگاسوس» بوده‌اند بلکه رؤسا و وزرای کشورهای مختلف نیز در این فهرست قرار داشته‌اند.

آگهی

امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه، برهم صالح رئیس جمهوری عراق، محمد ششم پادشاه مراکش از جمله رهبران کشورهای مختلف هستند که شماره تلفن‌هایشان در فهرست اهداف بالقوه بدافزار جاسوسی «پگاسوس» دیده شده است.

همه شواهد مطرح شده در گزارش رسانه‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که یکی از اهداف بدافزار پگاسوس، روزنامه‌نگاران و کنشگران سیاسی و مدنی بوده‌اند. اما نباید از این نکته غافل شد که استفاده از داده‌های به سرقت رفته و به اشتراک گذاشتن آنها با دیگر سرویس‌های اطلاعاتی می‌تواند اهدافی فراتر داشته باشد.

به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید

بنابراین تنها راه آگاهی از آن، تحقیق مستقل در مورد این جاسوسی گسترده است. از همین رو رسانه فرانسوی «مدیاپارت» و «لنائیگ بردو» و «ادوی پلنل» دو خبرنگاری که در آن مشغول به کار هستند به دنبال افشای اطلاعات مربوط به بدافزار «پگاسوس» روز دوشنبه شکایتی را در دادگستری فرانسه ثبت کردند.

هم‌زمان روزنامه فرانسوی «لوکانار آنشنه» نیز شکایتی را در این خصوص در دادستانی پاریس به ثبت رساند.

آگهی

حال باید منتظر ماند و دید که با انتشارنام افرادی که هدف بدافزار پگاسوس بوده‌اند، سرانجام این پرونده به کجا خواهد رسید.