جزیره کرس در جنوب فرانسه از چند هفته پیش و همزمان با انتشار خبر درگدشت ایوان کولونا، معروف به چوپان کرژز، صحنه تظاهرات گسترده و رویارویی خشونت‌بار معترضان با نیروهای پلیس و ژاندارمری است.
آگهیجزیره کرس در جنوب فرانسه از یک ماه پیش و همزمان با انتشار خبر درگذشت ایوان کولونا، معروف به چوپان کرژز، صحنه تظاهرات گسترده و رویارویی خشونت‌بار معترضان با نیروهای پلیس و ژاندارمری است.
مراسم تشییع جنازه و بزرگداشت ایوان کولونا، مبارز استقلال‌طلب، در جزیره کرس با حمله دوستدارانش به ماموران پلیس انجامید. امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه و کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری، حوادث آخر هفته گذشته در این جزیره را غیر قابل قبول توصیف کرد و گفت: «ایوان کولونا نه یک قهرمان، بلکه یک قاتل بزدل بود.»
از ترور فرماندار آژاکسیو تا قتل در زندان به دست یک اسلام‌گرای افراطی
ایوان کولونا، یک کشاورز و چوپان و از هواداران استقلال جزیره کرس از کشور فرانسه بود. او در سال ۱۹۹۷ و در جریان حمله به ژاندارمری پی‌یتروسلِا شرکت کرد. یک سال بعد، کلود ارینیاک، فرماندار آژاکسیو (مرکز استان کرس) را با گلوله به قتل رساند.
نیروهای امنیتی فرانسه پس از ۴ سال سرانجام او را در روستایی نزدیک محل زندگی‌اش بازداشت کردند. ایوان کولونا در سه مرحله دادگاه به حبس ابد محکوم شد. او در دوم مارس سال ۲۰۲۲ در زندان و به دست یک اسلام‌گرای افراطی به قتل رسید. درگیری میان اهالی جزیره کرس و خلافکاران و همچنین بنیادگرایان مسلمان در زندان‌های فرانسه امری شایع است. ژک اودریا در فیلم معروف «یک پیامبر» تغییر بافت جمعیتی زندان‌ها و دست بالای مسلمانان نسبت به زندانیان کرس را به تصویر کشیده است.
چرا استقلال‌طلبی در کرس هنوز زنده است؟
جزیره کرس، در منتهی الیه جنوب شرقی فرانسه قرار دارد. زبان محلی و فرهنگ ساکنان این منطقه نزدیک به شاخ آفریقا، طبیعتا و به‌دلیل فاصله زیاد با مرکز فرانسه، با زبان و فرهنگ «غالب» این کشور متفاوت است.
جزیره کرس در سراسر قرن بیستم و به‌ویژه نیمه دوم آن و در زمان عروج بحث «حق ملل در تعیین سرنوشت» مانند باسک اسپانیا، یا حتی ایرلند، یکی از مناطق ناآرام و جدایی‌طلب اروپا به شمار می‌رفت. فاصله میان کرس و پاریس، مانع از آن شده است تا حاکمیت «یکدست‌گرا و تمرکزگرای» فرانسه، بتواند جنبش استقلال‌طلبانه و خودمختارگرای این منطقه را مانند آلزاس و برتین (به قول انگلیسی‌ها برتانی) خاموش کند.
مطالبات زبانی، حق تحصیل به زبان مادری و به‌ویژه درخواست دست‌کم خودمختاری سیاسی، از مطالبات حداقلی جریان‌های سیاسی محلی کرس به شمار می‌رود.
جریان‌های ناسیونالیست کرس، نسبت به دیگر نیروهای سیاسی ملی‌گرای داخل خاک فرانسه، موضعی بی‌پرواتر و تهاجمی‌تر نسبت به مهاجران خارجی و به‌ویژه مسلمانان دارند. در دوره کریسمس و جشن‌های سال نوی ۲۰۱۵-۲۰۱۶، ناسیونالیست‌های کرس در پی درگیری میان دو باند تبهکار محلی و مسلمان، با حمله به یک مسجد، عبادتگاه مسلمانان و قرآن‌های داخل آن را به آتش کشیدند. امکان بروز چنین رویدادی در خاک فرانسه، اگر نه محال، اما بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد.
در پی ناآرامی‌های هفته‌های اخیر، دولت امانوئل ماکرون قول داده است که اعطای حقوق و آزادی‌های بیشتر به مردم این جزیره را بررسی می‌کند. نامزدهای چپ انتخابات ریاست جمهوری هم پیشاپیش به شهروندان این بخش از فرانسه وعده خودمختاری سیاسی می‌دهند.