روزنامه دولت جمهوری اسلامی ایران میگوید، سفارت این کشور همکاری لازم برای صدور روادید برای ایرانیان را انجام نمیدهد.
روزنامه رسمی دولت ایران در شماره رو پنجشنبه خود در گزارشی به مشکلات پیرامون صدور روادید عراق برای ایرانیانی که قصد دارند برای زیارت به شهرهای کربلا و نجف در این کشور سفر کنند پرداخت. سفر زائران در مقاطعی که به مناسبتهای مذهبی نزدیک است افزایش مییابد.
این موضوع در هفتههای اخیر و با توجه به آغاز ماه رمضان مورد توجه قرار گرفته است؛ چرا که بسیاری از ایرانیان برای شبهای قدر که از جمله ایام مقدس برای مسلمانان به شمار میرود به کشور همسایه سفر میکنند.
با این حال روزنامه دولت جمهوری اسلامی ایران در گزارش خود میگوید که در ماههای اخیر روند صدور روادید از سوی سفارت عراق در تهران با دشواریها و سختگیریهای بیشتری رو به رو شده است.
گزارشها در حالی از سختگیریهای جدید دولت عراق حکایت دارد که در ماههای اخیر مقامهای جمهوری اسلامی ایران در دیدار با همتایان عراقی بر لزوم بهبود مناسبات و همچنین تسهیل امور روادید برای کسانی که قصد دارند برای زیارت به این کشور سفر کنند، تاکید کردهاند. در همین راستا مصطفی کاظمی، نخستوزیر عراق شهریور سال گذشته در جریان سفر به تهران در دیدار با ابراهیم رئیسی که آنزمان هفتههای اولیه حضور در پاستور را تجربه میکرد به رئيس جمهوری ایران وعده داده بود که مراتب لغو ویزا برای شهروندان ایرانی برای نیمه شعبان در دستور کار دولت عراق قرار خواهد گرفت.
در همان زمان و در نشست خبری مشترک رئیسی و کاظمی در روز ۲۱ شهریور ۱۴۰۰، روسای دولتهای دو کشور اعلام کردند که طرفین برای برداشتن ویزای عراق برای ایرانیان با یکدیگر به توافق رسیدهاند.
با این حال چندی بعد محمد ذیبخش، سخنگوی سازمان هواپیمایی ایران گفته بود که بر اساس آخرین گزارشهایی که از وزارت خارجه دریافت شده روند لغو ویزا قرار است بعد از اربعین (چهلمین روز کشتهشدن امام سوم شیعیان) اجرایی شود.
در سالهای اخیر حضور در مراسم اربعین برای جمهوری اسلامی ایران به مراسمی مذهبی - سیاسی بدل شده و رهبران ایران با تبلیغات گسترده هر ساله بر حضور ۲۰ میلیونی شیعیان در این مراسم تاکید میکنند. برنامههای تبلیغاتی جمهوری اسلامی ایران برای این مراسم با انتقاد برخی از کشورهای دیگر منطقه خاورمیانه نیز رو به رو شده است. آنها ایران را به «سواستفاده از یک رویداد مذهبی در جهت قدرتنمایی سیاسی» متهم میکنند.
همچنین برخی هم که ایران را به «گسترش امپراطوری شیعه» خود متهم میکنند بر این باورند رهبران جمهوری اسلامی تلاش دارند با توسعه این مراسم، نوعی الگوی جایگزین در مقابل مراسم عبادی حج که در عربستان سعودی برگزار میشود طراحی کنند.
این موضوع اما در دو سال اخیر با چالشهایی از سوی دولت عراق رو به رو شده است. با آغاز شیوع ویروس کرونا، دولت عراق محدودیتهای گستردهای برای زائران ایرانی در نظر گرفته و سنت تازه رواج یافته جمهوری اسلامی که از آن تحت عنوان «پیادهروی اربعین» نام برده میشود لغو شده است؛ چرا که عراق دیگر اجازه ورود ایرانیان از مرزهای زمینی را صادر نکرده و به دلیل محدودیتهای اعمال شده تنها به کسانی اجازه ورود به عراق داده که از مسیرهای هوایی مشخص و ثبت شده و با ارائه مدارک مورد نظر این کشور که نشان از عدم ابتلا به ویروس کرونا و یا گواهی واکسیناسیون باشد، اجازه ورود به عراق میدهد.
در چنین شرایطی اعلام لغو نیاز به ویزا برای ایرانیان، آنهم در روزهای ابتدایی حضور ابراهیم رئيسی به عنوان رئيس جمهوری ایران، میتوانست دستآوری مهم برای جریان محافظهکار در ایران به شمار رود، اما با گذشت حدود ۶ ماه همچنان این اتفاق نیفتاده و گزارش روزنامه دولت نشان میدهد که چشمانداز روشنی هم در این راستا وجود ندارد. این موضوع به ویژه از آنجا حائز اهمیت است که ۲۶ شهریور امسال روز اربعین خواهد بود و آنطور که روزنامه ایران در گزارش خود به آن اشاره کرده امیدی به عمل کردن وعده دولت عراق تا آن تاریخ وجود ندارد.
در بخشی از گزارش این روزنامه آمده است: «سال گذشته اربعین تنها به صورت محدود و صرفا از مسیر هوایی و به شرط داشتن شرایطی مانند تزریق واکسن و تست پیسیآر ایم سفر انجام شد. این شرایط سخت منجر به آن شد تا حجم قابل توجهی از زائران از این سفر محروم شوند... حال که اکثریت جامعه با واکسینه شدن خطر شیوع ویروس کرونا با واکسینه شدن اکثریت جامعه به شدت کاهش یافته انتظار میرود که سختگیریهای عراق نیز کاسته شده اما خبرها نشان میدهد که در همچنان بر همان پاشنه میچرخد و ادامه داشتن این وضعیت این احتمال را دوچندان میکند که امسال هم بار دیگر به مانند سال گذشته مردم کشورمان از رهپیمایی میلیونی اربعین محروم شوند.»
موضوع سختگیریها برای صدور ویزا برای ایرانیان از سوی بغداد در حالی مطرح میشود که در ماههای اخیر روابط میان تهران و بغداد با چالشهای جدی رو به رو بوده است. آخرین مورد آن به ۲۲ اسفند و حمله موشکی سپاه پاسداران به اربیل در اقلیم کردستان عراق مربوط میشود. جایی که مقامهای جمهوری اسلامی در ادعاهای رسمی خود اعلام کردند یک پایگاه جاسوسی اسرائيلی را مورد هدف قرار دادهاند.
خبرگزاری رویترز البته در گزارشی تحقیقی و با گفتگو با کارشناسان مختلف استدلال کرده بود که هدف حمله ایران، منزل یکی از تجار منطقه اقلیم کردستان بوده که تلاش داشته با همراهی اسرائيل و آمریکا و گاز این منطقه را از مسیر ترکیه به کشورهای اروپایی صادر کند. در آن گزارش به نقل از چندین منبع امنیتی عالیرتبه در کشورهای منطقه آمده بود که هدف ایران از این حملات موشکی هشداری جدی به تمام کسانی بوده که قصد دارند منابع جدیدی برای عرضه انرژی در منطقه ایجاد کنند؛ موضوعی که میتواند به ضرر ایران که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز در منطقه است، تمام شود.
این حمله موشکی همچنین از سوی مقامهای مختلف کشور از جمله مصطفی کاظمی و مقتدی صدر، روحانی بلندپایه شیعه عراق محکوم شد.
با این حال جمهوری اسلامی ایران حتی بعد از آن حمله هم وقعی به ابراز نارضایتی مقامهای عراقی ننهاد و از کانالهای مختلف بغداد را تهدید کرد در صورتی که همچنان به کشورهای دشمن اجازه دهد از خاک عراق برای ایجاد توطئه علیه ایران استفاده کند، با این تهدیدها برخورد خواهد کرد.
از سوی دیگر با گذشت بیش از ۵ ماه از زمان برگزاری انتخابات پارلمان عراق، هنوز دولت جدید در این کشور تشکیل نشده و رقابتهای سیاسی میان گروهها احزاب، و جریانهای قومی و مذهبی برای انتخاب رئيس جمهوری و نخست وزیر ادامه دارد. در این میان برخی از جریانهای سیاسی در عراق ایران را مسئول طولانی شدن این روند میدانند. در همین راستا اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در ماههای اخیر چندین بار برای گفتگو با گروههای مختلف سیاسی در عراق به این کشور سفر کرده و رایزنیهای گستردهای برای تغییر شرایط سیاسی در این کشور انجام داده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در چنین شرایطی بسیاری از صاحبنظران وضعیت روابط ایران و عراق را به گرمی سالهایی که افرادی چون نوری مالکی و حیدر عبادی در قدرت حضور داشتند نمیدانند؛ بر این اساس احتمالا آنچه روزنامه دولتی ایران «سختگیریهای دولت عراق» در روند صدور روادید برای شهروندان ایرانی خوانده چندان تعجببرانگیز نیست.