در ماه ژانویه امسال یک جنگنده اف ۳۵ نیروی دریایی ایالات متحده که در حال انجام تمرینات در دریای جنوبی چین بود هنگام فرود بر عرشه یک ناو هواپیمابر دچار سانحه شد و به قعر آب‌ها رفت. آمریکا تصمیم گرفت لاشه این هواپیما را از دریا خارج کند. اما چگونه این عملیات انجام شد؟
آگهیدر ماه ژانویه امسال یک جنگنده اف۳۵ نیروی دریایی آمریکا که در حال انجام تمرینات در دریای جنوبی چین بود، به هنگام فرود بر عرشه یک ناو هواپیمابر دچار سانحه شد و به اعماق دریا رفت.
مقامات ارتش ایالات متحده گفتند خلبان قبل از برخورد هواپیما با عرشه ناو «یو‌اس‌اس کارل وینسون» توانست به موقع خروج اضطراری انجام دهد و سپس توسط یک هلی‌کوپتر نجات داده شد اما جنگنده به درون آب سقوط کرد و در بستر دریا در عمق ۳ هزار و ۸۰۰ متری، یعنی تقریبا همان عمقی که لاشه تایتانیک قرار دارد، آرام گرفت.
رها كردن گل سرسبد هوانوردی نظامی آمریكا در آب‌های بین‌المللی برای آمریکا غیرقابل تصور بود. این کشور بیم آن را داشت که چین بتواند این هواپیمای رادارگریز مجهز به پیشرفته‌ترین فناوری‌ها را بازیابی کند.
هواپیمای اف-۳۵ هرچند به لحاظ قیمت حدود ۱۰۰ میلیون دلار ارزش دارند، با این حال ارزش اصلی فناوری و تجهیزات به کار رفته در آن‌ها به ده‌ها میلیارد دلار بالغ می‌شود.
هرچند ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، گفته بود دولت این کشور «هیچ علاقه خاصی به هواپیماهای آن‌ها ندارد و قصدی برای بازیابی آن‌ها تعقیب نمی‌کند»، با این حال پکن پیشتر توانایی خود را در زمینه به خدمت گرفتن فناوری‌های سایر کشورها برای تجهیزات نظامی‌اش ثابت کرده است. ساخت هواپیمای رادارگریز پکن موسوم به «چنگدو جی-۲۰» ، که از جنگنده اف۲۲ آمریکا الهام گرفته است، پس از آن سرعت گرفت که شرکت‌های زیرمجموعه ارتش آمریکا در این پروژه از سرقت اطلاعات خود خبر دادند. به همین دلیل نیروی دریایی ایالات متحده قصد نداشت هواپیمای پیشرفته خود را در دل آب‌ها رها کند.
عملیات پیچیده یافتن و خارج کردن این هواپیما از دریا حدود پنج هفته، یا به طور دقیق ۳۸ روز، طول کشید. یک کارگروه متشکل از مهندسان و ناظران نجات و غواصی ناوگان هفتم دریایی ایالات متحده که مسئول عملیات امنیت دریایی و ساخت و ساز زیر آب هستند با مشارکت تیمی از یک سازمان متخصص در این کار به نام «SupSalv»، با نصب این سامانه مخصوص بر یک کشتی پشتیبانی غواصی به نام «پیکاسو» توانستند سرانجام لاشه این هواپیما را ۳۷ روز بعد از سانحه از آب بیرون بکشند.
اکیپ امداد ابتدا با استفاده از مختصات جغرافیایی منطقه سانحه پهپاد‌های زیرآب را، که قادر به تحمل فشار بالای دریا هستند، به خدمت گرفت تا بتواند محل دقیقا جنگنده را در بستر دریا مشخص کند. مشکل آن بود که هواپیما به صورت عمودی و مستقیم به قعر دریا نرفته بود، بلکه به دلیل جریان‌های شدید دریایی به این سو و آن سو کشیده شده و لازم بود یک اسکن نسبتا گسترده برای مکان‌یابی آن انجام شود.
پس از شناسایی دقیق مکان هواپیما، در ۲ مارس یک وسیله نقلیه از راه دور به نام «کرو-۲۱» (Curv-21) وارد عمل شد تا اف۳۵ را از دل آب بیرون بکشد.
این زیردریایی‌های تخصصی که حدود ۳ تن وزن دارند و می‌توانند اجسام را تا عمق ۶ هزار متری از آب خارج کنند، توسط شرکت آمریکایی فونیکس تولید می‌شوند و سال‌هاست در خدمت نیروی دریایی ایالات متحده قرار دارند. نسل اول این دستگاه‌ها در دهه شصت میلادی به کار گرفته شدند و نخستین بار با عملیات موفقیت‌آمیز بیرون کشیدن یک بمب هیدروژنی غرق شده در آب در سال ۱۹۶۶ شهرت یافتند.
جدیدترین نسل از این زیردریایی‌ها که از فناوری‌های پیشرفته بهره می‌برد، با یک کابل فیبر نوری، سامانه موقعیت‌یابی و ناوبری خودکار، شبکه ارتباطی دیجیتال، باربر، دوربین‌های تصویربرداری با وضوح بالا و سیستم جبران فشار تجهیز شده‌اند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
برای این اقدام ابتدا دستگاه زیردریایی کرو-۲۱ تا عمق ۳ هزار و ۸۰۰ متری پایین رفت و یک مهار و بالابر مخصوص به هواپیما متصل کرد. سپس قلاب بکسل کشتی تا بستر دریا پایین آمد و به دکل متصل شد و هواپیما را اینگونه تا سطح آب بالا برد. این هواپیما پس از انتقال به عرشه کشتی، به یک تاسیسات نظامی در نزدیکی منطقه فرستاده شد.
این سومین سانحه اف-۳۵ در دریا به شمار می‌رود. دریای جنوبی چین در سال‌های اخیر به یک مرکز تنش ژئوپلیتیک تبدیل شده است. آمریکا حضور نظامی خود در این منطقه را برای حل و فصل این اختلافات و مسئله تایوان ضروری برمی شمارد؛ امری که چین آن را توجیهی غیرقابل قبول می‌داند.