شهروندان ترکیه در جریان انتخابات محلی روز یکشنبه که در جریان آن مخالفان رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری مشارکت گسترده‌ای داشتند، توانستند بزرگترین ضربه انتخاباتی خود را به او و حزبش وارد کنند.
آگهیشمارش آرا نشان داد که اکرم امام‌اوغلو از حزب «جمهوری‌خواه خلق» بار دیگر از سوی ساکنان استانبول به عنوان شهردار بزرگترین شهر ترکیه برگزیده شده است؛ آرای ریخته شده به نفع او در صندوق‌های رای ۱۰ درصد بیشتر از آرای رقیبش از حزب حاکم «عدالت و توسعه» بود.
دیگر نامزد حزب «جمهوری‌خواه خلق» یعنی منصور یاواش نیز توانست شهرداری آنکارا را حفظ کند و در انتخابات شهرداری ۱۵ شهر دیگر در سراسر کشور نیز به پیروزی برسد.
نتایج این انتخابات، بدترین شکست برای اردوغان و حزب حاکم «عدالت و توسعه» در بیش از دو دهه اخیر محسوب می‌شود و می‌تواند نشان دهنده تغییر در چشم انداز سیاسی کشور ترکیه باشد.
افزایش حمایت‌های مردمی از حزب اسلامگرای «رفاه نوین» که موضعی تندتر از اردوغان علیه اسرائیل دارد نیز باعث شد که از میزان حمایت‌ها از حزب «عدالت و توسعه» کاسته شود.
اردوغان در جریان یک سخنرانی که در پایان شب ایراد شد، این نتیجه را یک «نقطه عطف» خواند.
او خطاب به جمعیتی که در مقر حزب «عدالت و توسعه» در آنکارا جمع شده بودند، گفت که ائتلاف او «صدرنشینی» را در سراسر کشور از دست داده است و قول داد که اقداماتی را برای پاسخگویی به پیام رای دهندگان انجام دهد.
او گفت: «اگر اشتباهی مرتکب شدیم، آن را در سال‌های آینده برطرف می‌کنیم. اگر چیزی کم داریم، آن را تکمیل می‌کنیم.»
از نظر تحلیلگران، نتایج به دست آمده برای اردوغان و حزب «عدالت و توسعه» بدتر از آن چیزی بوده است که پیش از این نظرسنجی‌ها با توجه به تورم فزاینده ترکیه و نارضایتی رای دهندگان اسلامگرا پیش بینی می‌کردند.
در مکان دیگری در آنکارا نیز هزاران نفر برای سخنرانی منصور یاواش، شهردار آنکارا از حزب «جمهوری‌خواه خلق» تجمع کردند.
رقیب اردوغان در انتخابات ریاست جمهوری؟
امام اوغلو نیز اواخر روز یکشنبه به هزاران طرفدار خود گفت: «کسانی که پیام ملت را درک نمی‌کنند، در نهایت شکست خواهند خورد.»
اکرم امام‌اوغلو، تاجر سابق و ۵۳ ساله که در سال ۲۰۰۸ میلادی وارد عرصه سیاست شد و گمان می‌رود نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری آینده ترکیه باشد نیز گفت: «امشب ۱۶ میلیون شهروند استانبول پیام مهمی را هم به رقبای ما و هم به رئیس جمهور ارسال کردند.»
از نظر مرت ارسلانالپ، استادیار علوم سیاسی در دانشگاه بوغازیچی استانبول این «سخت‌ترین شکست انتخاباتی» اردوغان از زمان رسیدن به قدرت در سال ۲۰۰۲ میلادی بوده است.
او می‌گوید: «امام‌اوغلو نشان داد که می‌تواند شکاف‌های عمیق اجتماعی-سیاسی که رأی‌دهندگان مخالف ترکیه را تعریف می‌کند، پر کند. این او را به رقابتی‌ترین رقیب سیاسی رژیم اردوغان تبدیل می‌کند.»
وضعیت احزاب پس از شمارش آراء
شمارش ۹۲.۹۲ درصدآرای ریخته شده در صندوق‌های شهر استانبول نشان داد که امام اوغلو ۵۰.۹۲ درصد از آراء و مورات کوروم، وزیر پیشین دولت ملی اردوغان ۴۰.۰۵ درصد از آراء را به دست آورده‌اند.
حزب «عدالت و توسعه» و متحدان اصلی آن همچنین مجبور شدند از مقام شهرداری در ۱۹ شهر کلیدی دیگر از جمله شهرهای بزرگ بورسا و بالیکسیر در شمال غربی دست بکشند.
در مجموع نیز حزب «جمهوری‌خواه خلق» با کسب تقریباً ۱ درصد آرا بیشتر از سایر احزاب، برای اولین بار در ۳۵ سال گذشته، حزب پیشتاز این انتخابات شد.
از نظر تحلیلگران، فشارهای اقتصادی از جمله تورم حدودا ۷۰ درصدی ترکیه همچنین کاهش رشد اقتصادی ناشی از یک رژیم سختگیرانه پولی باعث شد که رای دهندگان ترکیه حزب «عدالت و توسعه» را تنبیه کنند.
هاکان اکباس، مشاور ارشد گروه آلبرایت استونبریج نیز می‌گوید: «اقتصاد عامل تعیین کننده بود. مردم ترکیه خواستار تغییر بودند و امام‌اوغلو اکنون رقیب اصلی رئیس جمهور اردوغان است.»