شارل میشل، رئیس شورای اروپا روز دوشنبه در یک گفتگوی اختصاصی با یورونیوز، ناتوانی روسیه در تضمین صلح و امنیت در منطقه قره‌باغ کوهستانی را «خیانت» به ارمنی‌ها توصیف کرد.
آگهیاو همچنین اقدام نیروهای حافظ صلح روسیه که از زمان توافق صلح با میانجی‌گری مسکو در سال ۲۰۲۰ در قره‌باغ کوهستانی حضور داشتند اما در زمان آغاز عملیات نظامی باکو کنار نشستند و کاری نکردند را محکوم کرد.
شارل میشل گفت: «برای همه واضح است که روسیه به مردم ارمنستان خیانت کرده است. این خواست روسیه بود که برای تضمین توافق صلح و امنیت، سربازان در میدان حضور داشته باشد. اما دیدیم که عملیات نظامی آذربایجان، بدون کوچکترین واکنشی از سوی نیروهای حافظ صلح روسیه آغاز شد.»
او افزود که در مقابل، در زمان وقوع این عملیات، اتحادیه اروپا هیچ نیرو یا حضور نظامی در منطقه نداشت تا بتواند برای توقف درگیری‌ها مداخله کند.
حمله نظامی اخیر باکو به مواضع ارمنی‌ها در قره‌باغ کوهستانی، نه تنها تسلیم جدایی‌طلبان ارمنی و کنترل آذربایجان بر این منطقه را در پی داشت بلکه باعث شد که حدود ۱۰۰ هزار نفر از ارمنی‌های منطقه از ترس آزار و اذیت آنها، کاشانه خود را رها و فرار کنند.
کارشناسان اقدامات باکو در جریان این حمله را «جنایت جنگی» توصیف کرده‌اند و ارمنستان نیز همسایه خود را به تلاش برای «پاکسازی قومی» متهم کرده است.
پیش از این نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان نیز روسیه را به دلیل نادیده گرفتن علائم تشدید تنش‌ها و ناتوانی در محافظت از ارامنه ساکن در منطقه منزوی و کوهستانی قره‌باغ محکوم کرده بود.
میانجیگریهای بی‌ثمر شارل میشل
اگرچه اتحادیه اروپا تاکنون بارها به رهبری شارل میشل برای کاهش تنش‌ها در منطقه ناگورنو قره‌باغ تلاش کرده اما میانجیگریهای بی‌ثمر بروکسل و خودداری این اتحادیه از تحریم آذربایجان، انتقادات زیادی را در پی داشته است.
برخی از اعضای پارلمان اروپا نیز تلاش‌های شارل میشل را یک «شکست کامل» توصیف کردند و همزمان رهبران اتحادیه اروپا را متهم کردند که در قبال حملات باکو از استفاده از عنوان «متجاوز» خودداری می‌کنند و درخواست‌های ارمنستان را نادیده می‌گیرند.
با این وجود شارل میشل این انتقادات را رد کرد و به یورونیوز گفت: «میانجیگریهای اتحادیه اروپا که به موازات تلاش دیگر کشورها از جمله ایالات متحده انجام شد، به ما این امکان را داد که به پیشرفت‌هایی از جمله در زمینه تبادل زندانیان دست یابیم و این موضوع را بهتر درک کنیم که چگونه می‌توان ارتباط با این منطقه را بهبود بخشید تا ثبات آن در آینده تضمین شود.»
او افزود: «ما همچنین در پیش‌نویس متنی که هدفش تضمین توافق آتی صلح میان ارمنستان و آذربایجان بود، به پیشرفت‌هایی رسیدیم. با این وجود من از تصمیمی که آذربایجان گرفت بسیار ناامید هستم و آن را با قاطعیت به رئیس‌جمهور علی‌اف گفته‌ام.»
شارل میشل مداخلات اتحادیه اروپا برای اطمینان از بازگشایی کریدور لاچین را نیز «حیاتی» توصیف کرد و اطمینان داد که این اتحادیه به ارائه کمک‌های بشردوستانه خود به منطقه قره‌باغ ادامه خواهد داد.
رئیس شورای اروپا همچنین از ارمنستان که پذیرای تعداد زیادی از پناهندگان این منطقه است، قدردانی و حمایت خود را از ایروان اعلام کرد.
او افزود که اتحادیه اروپا همچنان خود را متعهد به مشارکت در سطح سیاسی و دیپلماتیک در تحولات این منطقه می‌داند تا اطمینان حاصل شود که به تمامیت ارضی ارمنستان احترام گذاشته می‌شود.
گفتگوهای گرانادا بر سر آینده منطقه قره‌باغ
قرار است شارل میشل پنج‌شنبه آینده در حاشیه نشست «جامعه سیاسی اروپا» که در در گرانادای اسپانیا برگزار خواهد شد، با امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه و اولاف شولز، صدراعظم آلمان درباره مسأله قره‌باغ گفتگو کند.
شارل میشل تاکید کرد که برای رسیدن به صلح در این منطقه، باید در جریان مذاکرات، تعهدات هر دو طرف بطور روشن مشخص شود؛ اگرچه که از نظر او آذربایجان از آن رو که عملیات نظامی را آغاز کرده، در این راه مسئولیت بزرگی دارد.
او افزود: «اکنون به آذربایجان برمی‌گردد که حسن‌نیت خود را با مشارکت در مذاکرات، در کنار احترام به قوانین بین‌المللی برای حمایت از حقوق و امنیت کل جمعیت ساکن آذربایجان از جمله جمعیت ارمنی نشان دهد.»
شارل میشل از استفاده از عنوان تلاش برای «پاکسازی قومی» برای مهاجرت اجباری جمعیت قره‌باغ کوهستانی خودداری کرد. با این وجود تایید کرد که «اکثریت جمعیت ارمنی، منطقه را ترک کرده‌اند و احتمالاً این کار را نیز از ترس رفتار احتمالی مقامات آذربایجان انجام داده‌اند.»
او گفت که بخش بزرگی از این جمعیت اکنون در ارمنستان هستند و به همین دلیل اتحادیه اروپا باید به آنها کمک‌های بشردوستانه ارائه دهد.
آگهیآذربایجان همچنان «شریک» اتحادیه اروپا است
شارل میشل اعلام کرد که باکو با وجود حمله‌ای که به منطقه قره‌باغ انجام داده، همچنان شریک اتحادیه اروپا است.
او گفت: «آذربایجان امروز شریک ماست؛ بله شریک است. اما به این معنا نیست که ما رابطه ساده‌ای داریم. نه، ساده نیست. آیا مشکلاتی وجود دارد؟ بله و این مشکلات واقعی هستند و باید درک شوند.»
او این موضوع را که اتحادیه اروپا در این سال‌ها چشم خود را بر نشانه‌های خصومت در منطقه بسته بود، رد کرد. بویژه زمانی که اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا باکو را «قابل اعتماد» خواند و در سال ۲۰۲۲ میلادی با انعقاد قراردادی، واردات گاز اتحادیه اروپا از آذربایجان را دو برابر کرد تا از وابستگی انرژی این اتحادیه به روسیه کاسته شود.