ویرجین اوربیت سال گذشته با حضور در بورس نَزدَک رشدی انفجاری داشت. و دن هارت میگوید شرکتش بناست عملیات فضایی هرچه بیشتری در سال پیشرو اجرا کند.
این برنامه تبادل به سرمایهگذاری در زمینهٔ فضا اختصاص دارد؛ از گردشگری فضایی گرفته تا کمک فناوری فضا به مهار تغییرات آبوهوایی.
دانش فضا سال گذشته گام بلندی برداشت. شرکتهای ویرجین گالاکتیک، بلو اوریجین و اسپیس ایکس نخستین پروازهای گردشگری فضایی را انجام دادند. هم زمان سطحنورد ناسا هم روی مریخ نشست و تلسکوپ عظیم جیمز وب نیز چند روز مانده به سال نو راهی فضا شد.
سرمایهگذاری روی فضا، فضاییتر از همیشه
سرمایهگذاری در فناوری فضا سال گذشته از همیشه بیشتر بوده و بانک مورگان استنلی پیشبینی کرده که این سرمایهگذاری تا سال ۲۰۳۰ به یک تریلیون دلار میرسد. سرمایهگذاری بخش خصوصی در حوزهٔ فضا سال گذشته به رقم بیسابقهٔ ۱۰ میلیارد دلار رسید.
در سال ۲۰۲۱، با توجه به پروازهایی دولتی و خصوصی چین و شرکت اسپیس ایکس، رکورد ۱۳۲ پرواز موفق به مدار زمین نیز ثبت شد و امسال در حالی که آمار گردشگری فضایی سر به فلک کشیده، تلاش برای رفتن به ماه و مریخ هم بیشازپیش قوت گرفته است.
یکی از شرکتهای پیشرو در زمینهٔ اکتشاف فضا شرکت ویرجین است. دن هارت، مدیرعامل ویرجین اوربیت وجه تمایز آن را نسبت به رقبا بهرهمندی از فناوری تازهٔ پرتاب موشک میداند.
او میگوید: « پارسال برای نخستین بار موشکی با سوخت مایع از درون هواپیما پرتاب کردیم که ماهوارهای را در مدار قرار داد. این کار چند دهه موضوع بحث و آزمون و خطا بود. دیگر آنکه موشک ما دو موتور بیشتر ندارد، درحالی که موشک رقبای ما ۵ یا ۱۱ موتور دارد، که ریسک و هزینه را بالا میبرد. ضمنا انعطافپذیری ما هم ما را به بازارهایی میرساند که دیگران به آنها دسترسی ندارند. چون ما قادریم یک هواپیما را به هرجای جهان ببریم و ظرف چند هفته آن را به نقطهٔ پرتاب فضایی تبدیل کنیم.»
ویرجین اوربیت سال گذشته با حضور در بورس نَزدَک رشدی انفجاری داشت. دن هارت میگوید شرکتش بناست عملیات فضایی هرچه بیشتری در سال پیشرو اجرا کند.
چه کسی زبالههای فضایی را تمیز میکند؟
از دههٔ ۱۹۵۰ تا کنون هزاران موشک راهی فضا شدهاند و هزاران ماهوارهٔ ازکارافتاده یا زبالهٔ فضایی را شناور در جو زمین باقی گذاشتهاند. طبق اعلام ناسا حدود ۲۳ هزار قطعه زبالهٔ فضاییِ بزرگتر از توپ تنیس دور زمین درگردشاند، زبالههایی که گرچه بیخطر بهنظر میرسند اما در سرعت بیش از ۲۷ هزارکیلومتر بر ساعت ممکن است به ماهوارهها یا سفینهها آسیب بزنند.
اما شرکت ایتالیایی دیاربیت در شهرک «فینو مورانسکو» در شمال میلان ایتالیا که کارش فراهمکردن تدارکات و حملونقل فضایی است، مأموریت تمیزکردن فضا را برعهده گرفته است.
کار این شرکت شبیه شرکت پستی است که محمولههای مختلفی را برای هر کس به مقصدی میفرستد، و هر کسی میتواند با پرداخت مبلغی چیزی را در مدار قرار دهد. اما محمولههایی که در پرتابهای ششم و هفتم شرکت دیاربیت راهی فضا میشوند، بخشی از ناوگانی خواهند بود که به دنبال ماهوارههای ازکارافتاده میگردند تا تجهیزات ارزشمندشان را جدا کنند و برای تعمیر و تقویت دیگر ماهوارهها بهکارشان بگیرند.
این شرکت میلیونها دلار سرمایه جذب کرده و هدفش آن است که ارسال اشیا به فضا را به امری عادی تبدیل کند، و این فرایند از ابتدا تا انتها به شکلی پایدار انجام شود.
نقش ماهوارهها در مهار تغییرات اقلیمی
انگیزهٔ سرمایهگذاریها فقط گردشگری فضایی نیست. زیرساختهای فضایی، جیپیاس، دستگاههای ارتباطی و جمعآوری اطلاعات نیز توجه سرمایهگذاران را به خود جلب کردهاند. چد اندرسون، مدیرعامل مؤسسهٔ اسپیس کپیتال در نیویورک است. مؤسسهای که فعالیت مالی بیش از ۱۵۰۰ شرکت فناوری فضایی را با گردش مالی سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار زیر نظر دارد.
او دربارهٔ انتقاد از پروازهای فضایی بهخاطر ایجاد آلودگی در جو زمین، نقش مهم ماهوارهها را در شناخت و مقابله با تغییرات اقلیمی یادآوری میکند.
چد میگوید: «آنچه در این هیاهو گم میشود این است که اگر فناوری فضا نبود اصلا متوجه ابعاد تغییرات اقلیمی نمیشدیم. برای برخورد با چنین چالشهایی باید راهحلی جهانی داشت که فقط با ماهوارهها ممکن است.»