بیش از نیم قرن است که یونانی ها برای دستیابی به زندگی بهتر، به آتن پایتخت این کشور می آیند. اما امروز دیگر از طرح های ریاضت اقتصادی، کاهش دستمزدها، مالیات های بیشتر و مخصوصا از سیاستمداران خسته شده اند.
آنگلیکی میهو یکی از این افراد است و تصمیم گرفته تا تعیین کننده آینده خود باشد. این مادر یونانی، سال گذشته به دهکده والدین خود برگشت تا زندگی جدیدی شروع کند. آنگلیکی، ناتوان از یافتن شغلی در آتن، جایی که شوهرش کار می کند، اکنون در شهری کوچک در صد کیلومتری آتن زندگی می کند. او امیدوار است که پرورش این حلزون ها باعث بهبود زندگی او و خانواده اش شوند. او همه پس انداز خود، یعنی هفده هزار یورو را در این کار جدید سرمایه گذاری کرده است.
آنگلیکی میهو می گوید: “من وام نگرفتم و حتی اگر هم می خواستم، بانک ها به من وام نمی دادند. همه پولم همین است. آخرین پس اندازم است. امیدوارم کارم بگیرد و تمام تلاشم را می کنم تا موفق شوم.”
آنگلیکی یکی از شصت هزار یونانیی است که در دو سال اخیر به حرفه مزرعه داری روی آورده اند. او بخشی از مهاجران جدید یونان است که به جای اینکه به خارج از کشور بروند، به ریشه های خود برمی گردند، یعنی به دهکده ها، چون خانه و مخصوصا خانواده آنها اینجا است. لازم به ذکر است که هفتاد درصد یونانی ها مالکند.
آنگلیکی میهو دراینباره می گوید: “من به زمین احتیاج داشتم و اگر زمین پدرم نبود، هرگز نمی توانستم این کار را انجام دهم. من همچنین به کمک فرزندانم و حمایت مالی نیاز داشتم. اساسا پدرم به ما کمک می کند. اگر این کمک نبود، راه دیگری نداشتم.”
تقریبا نصف جمعیت یونان، یعنی یازده میلیون نفر در آتن زندگی می کنند و یک دوم ساکنان آن، از شهرستان ها آمده اند. این مهاجرت پس از جنگ جهانی دوم شروع شد ولی در سال ۱۹۸۱ میلادی، هنگام عضویت یونان در جامعه اقتصادی اروپا، یعنی اتحادیه اروپای کنونی، مهاجرت ها اوج گرفت.
امروز آتن دیگر نماد زندگی بهتر نیست، بلکه شهری است که زیر فشار کاهش بودجه و دستمزدها، مالیات های بیشتر، بیکاری روزافزون و فقر غرق می شود. طبق اعلام سازمان های خیریه، طی دو سال گذشته، شمار بی خانمان ها ۲۵ درصد افزایش یافته است. در دو سال اخیر، تظاهرات نیز عادی شده است. ابراز ناامیدی و خشم علیه دولت سابق و فعلی که مسئول بدهی سیصد میلیاردی کشور است.
بحرانی که یونانی ها را مجبور به قبول ریاضت های اقتصادی در عوض دریافت کمک ۱۳۰ میلیاردی اتحادیه اروپا و صندوق بین المللی پول کرد. با وجود اعتراض ها، بسیاری از صاحبنظران در داخل و خارج از یونان معتقدند که این برنامه ریاضتی تنها راه حل برای اجتناب از بحرانی بدتر است.
دیمیتری سوتیروپولوس استاد دانشگاه و مشاور لوکاس پاپادموس، نخست وزیر کنونی یونان است. او به سخت بودن برنامه ریاضتی واقف و امیدوار است که دولت پیگیر افرادی که قبلا مالیات پرداخت نکرده اند باشد. اما برای او، اولویت، ماندن در منطقه یورو است.
دیمیتری سوتیروپولوس می گوید: “اگر مردم متقاعد شده باشند که دشواری کوتاه مدت است، این طرح ثمربخش خواهد بود. باید آن را بین همه تقسیم کنیم، یعنی در سطوح مختلف جمعیت. گزینه دیگر که عدم توانایی در پرداخت بدهی است، باعث ایجاد فقر و بدبختی بی سابقه ای خواهد شد، مانند وضعیتی که کشورهای همسایه ما زمانی که در ابتدای دهه نود میلادی از نظام کمونیستی به بازار آزاد وارد شدند، شاهد آن بودند.”
برای تعداد روزافزونی از یونانی ها، فقر و بدبختی هم اکنون نیز وجود دارد. آلکساندرا لک، در آتن معلم است. سال گذشته، دستمزد او و شوهرش بیست درصد کاهش یافت. دستمزد ماهانه او از ۱۴۰۰ به ۱۱۰۰ یورو نزول کرد. او معتقد است که خوش شانس است چون مالک خانه خود است. به نظر او یونان قادر به بازپرداخت اقساط بدهی نخواهد بود.
آلکساندرا لک می گوید: “من معتقدم که غمگین ترین بخش کاهش ها، که باعث این همه خشم و غصه است، احساسی است که بالاخره این کاهش ها هیچ نتیجه ای ندارد، که همه این فداکاری ها بیهوده است چون بعد از این همه کاهش، قیمت ها در فروشگاه ها و همه جا روز به روز افزایش می یابد. پارسال، هر کداممان سه هزار یورو از دست دادیم و باور نمی کنم که امیدی در انتهای خط وجود داشته باشد.”
آلکساندرا درباره مهاجرت به خارج از کشور نیز می اندیشد.
او درباره این موضوع می گوید: “مادرم اینجاست و مهاجرت به کانادا بارها به ذهنم خطور کرد، چون باقی خانواده ام آنجاست و آنها زندگی راحت و آرام دارند. ولی مطمئن نیستم، چون ۴۵ سالم است و بعضی وقت ها احساس خستگی بسیار می کنم.”
اینجا شهر لویدی است که دو ساعت با آتن فاصله دارد و جمعیتش هشتصد نفر است. اهالی این شهر را برای تحصیلات و کار ترک کرده اند. امروز بعضی ها برمی گردند تا کسب و کار تازه ای به راه بیاندازند.
کنستانتینا پاپاناستاسیو در آتن بزرگ شده و به خانه پدربزرگش آمده است تا آن را به هتل تبدیل کند. او چهل درصد بودجه اش را با حمایت مالی اتحادیه اروپا تامین کرده است. با وجود اینکه کسب و کارهای کوچک ستون فقرات اقتصاد یونان به حساب می آید، کنستانتینا هشدار می دهد که برنامه ریاضتی افراد اشتباه را هدف قرار می دهد.
کنستانتینا پاپاناستاسیو می گوید: “در وضعیت کنونی، خروج از منطقه یورو فاجعه بار خواهد بود. همه جا اختلاف، بزرگ خواهد بود و “دراخما” صعود خواهد کرد و به دلیل تورم، قدرت خرید نخواهیم داشت. باید همچنان در موقعیتی که هستیم، بمانیم تا از فاجعه اجتناب کنیم و سعی کنیم بدهی هایمان را بپردازیم.”
کستاس، شوهر کونستانتینا در مرکز دهکده یک کافه – رستوران دارد. او نیز زمین های خانوادگی را در نزدیکی پیست اسکی به هتل تبدیل کرد.
کستاس پاراسکووپولوس می گوید: “فکر می کنم اوضاع بدتر خواهد شد. در عرض یک سال یا یک سال و نیم، نرخ بیکاری که اکنون بیست درصد است به چهل درصد صعود خواهد کرد. به همین دلیل، به نظر من تنها راه حل، مهاجرت به دیگر نقاط کشور است. آنهایی که در آتن و شهرهای بزرگ زندگی می کنند و بیکارند، باید به دهکده هایشان برگردند و کار جدیدی را آغاز کنند. کاری که هم به خودشان و هم به کشور کمک خواهد کرد.”
متکی بودن به خود، احساسی است که در میان یونانی ها افزایش می یابد. مخصوصا در بین نسل جوان که معتقدند مسئولان کشور آنها را رها کرده اند.
آنگلیکی میهو می گوید: “نمی دانم چه اتفاقی خواهد افتاد. شاید ناگهان همه چیز از بین برود و کسی نمی داند بعد چه خواهد شد. یا اینکه خودمان کم کم باعث بهبود وضعیت خواهیم شد. فهم اینکه چه کرده ایم و چگونه به اینجا رسیده ایم در تلاش برای تغییرش. این بهترین گزینه ای است که می تواند برایمان اتفاق بیافتد.”
هنگامی که سیاستمداران برنامه ریاضتی را به جلو می برند تا به بحران اروپا خاتمه دهند، آنگلیکی برای حلزون های خود مشتری پیدا کرده است. این نشانه ای است که یونانی ها کم کم بر سرنوشت خود مسلط می شوند.