زورآزمایی پایان ناپذیر ارتش و اخوان المسلمین در مصر

زورآزمایی پایان ناپذیر ارتش و اخوان المسلمین در مصر
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

گزارش تحلیلی

سقوط دولت محمد مرسی، نخستین رییس جمهوری مصر که بعد از سالهای طولانی دیکتاتوری حسنی مبارک بر سرکار آمده بود، بر نقش ارتش به عنوان کلید اصلی قدرت در این کشور تاکید می کند. ضمن اینکه این اتفاق، رابطۀ ارتش و اخوان المسلمین، این دو عنصر اصلی قدرت در مصر امروز را نشان می دهد.

اخوان المسلمین، تنها حزب ساختارمند و قوی در مصر است که تاسیس آن به سال ۱۹۲۸ میلادی بازمی گردد. این حزب امروز به یک جنبش فراملی در کشورهای عرب منطقه تبدیل شده و شاید بتوان گفت تنها قدرتی است که طی سالهای اخیر با قدرت ارتش برابری کرده است. در طول تاریخ این دو دستگاه سیاسی و نظامی در مصر، کمتر شخصیت وابسته به اخوان المسلمین را می توان یافت که توسط ارتش به زندان نیافتاده باشند.

انقلاب بیست و پنجم ژانویۀ سال ۲۰۱۱، سرآغازی بود برای اینکه این دو قدرت دشمن، به دوست تبدیل شوند. بعد از کناره گیری حسنی مبارک از قدرت در ماه فوریۀ همان سال، ارتش ماههای طولانی سعی کرد همچنان به سلطۀ خود ادامه بدهد اما با اعتراض های مردمی مجبور شد این دوران گذار را کوتاه و انتخابات ریاست جمهوری را در این کشور برگزار کند.

این انتخابات، منجر به پیروزی رییس جمهوری از اخوان المسلمین شد. پیش از آن نیز، پیروزی اسلامگرایان در انتخابات پارلمان مصر در دسامبر سال ۲۰۱۱، نشانه هایی از سنگین شدن کفۀ قدرت اخوان المسلمین داشت.

محمد مرسی بعد از به قدرت رسیدن، حسین طنطناوی، رییس شورای عالی نظامی را کنار گذاشت و عبدالفتاح السیسی را به جای وی به عنوان فرماندۀ ارتش برگزید. وی که گفته می شود یک اسلامگرای تحصیلکرده است، در همان هنگان اعلام کرد که در راس وزارت دفاع و ارتش مصر، در کنار دولت می ماند. محافظت و حمایت از محمد مرسی از هنگام آغاز اعتراض ها از دسامبر به اینسو نیز بر همین امر تاکید داشت اما رفته رفته، به موازات گسترده تر شدن اعتراض های ضد دولتی، ارتش نیز از رییس جمهور فاصله گرفت.

این جدایی به برکناری محمد مرسی از قدرت توسط ارتش منجر شد. ژنرال های ارتش به فرماندهی وزیر دفاع، وی و نزدیکان و تعدادی از اعضای اخوان المسلمین را بعد از یک ضرب الاجل ۴۸ ساعته برکنار کردند و رییس دادگاه قانون اساسی مصر را به جای او نشاندند.

هواداران اخوان المسلمین این اقدام ارتش را کودتای نظامی می خوانند اما ارتش قول داده است قدرت سیاسی را در دست نگیرد و تنها بر روند اماده سازی یک انتخابات آزاد دیگر توسط دولت موقت نظارت کند.

فرماندۀ ارتش در پیامی بعد از برکناری رییس جمهوری مصر گفت ارتش به وظیفۀ میهنی خود در قبال مردم عمل و بر ضمانت های لازم برای برقراری دموکراسی در این کشور و رسیدن به خواسته های مردم را نظارت خواهد کرد. این پیام نشان می دهد ارتش فهمیده است بجای همراهی با سیاستمداران، باید با ارادۀ مردم همراه شود. امری که حالا جایگاه جنبش فراملی اخوان المسلمین را در این زورآزمایی در برابر ارتش ضعیف تر کرده است.

«اخوان المسلمین از عرصه سیاست حذف نمی شود»

سعد هجرس،کارشناس مسائل سیاسی مصر نظراتش را درباره آینده این کشور با خبرنگار یورونیوز در قاهره در میان گذاشته است.

یورونیوز: وضعیت فعلی مصر را چگونه ارزیابی می کنید؟

سعد هجرس: این یک انقلاب بسیار بزرگ در همه ابعاد و مقیاس ها است. فکر نمی کنم که بشریت چنین تظاهراتی را تاکنون دیده باشد. ۳۳ میلیون تن از مردم مصر در سراسر این کشور به خیابان ها آمده بودند و خواستار آزادی شدند. همین طور مطالبات این انقلاب در قیاس با انقلاب ۲۵ ژانویه روشن بود. آن زمان فقط برکناری حسنی مبارک مطرح می شد. اما اکنون آنان علاوه بر خواسته کناره گیری مرسی، مطالباتی دیگر نیز دارند. این خواسته ها مانند همان چیزی است که ژنرال السیسی در بیانیه اش اعلام کرد و به نظرم این مرحله جدیدی در سیاست مصر است و کشور را در مسیری تازه قرار می دهد. این مسیر ما را به سوی یک دولت دموکرات و مدرن هدایت می کند.

یورونیوز: به نظر شما اخوان المسلمین چه آینده سیاسی در مصر خواهد داشت؟

سعد هجرس: اخوان المسلمین جدای از عرصه سیاست در مصر نبوده است. این حزب با یک انتخاب تاریخی رو به رو است. چه آنان برداشت درستی از این رویداد داشته باشند و چه اینکه آن را به عنوان یک کودتای نظامی درنظر بگیرند. البته که این درست نیست. فقط کافی است که نگاهی به تصاویری که از تلویزیون های جهان پخش می شود نگاهی بیاندازید و ببینید که میلیون ها تن در خیابان ها هستند. همه اینها گواه آن است که کودتایی صورت نگرفته است.

یورونیوز: ولی اکنون شماری از رهبران اخوان المسلمین در زندان به سر می برند و این بر سیاست در آینده تاثیرگذار است.

سعد هجرس: این حبس ها با انگیزه های سیاسی صورت نگرفته است. آنان مرتکب جرم شده اند. می دانید که بسیاری از مردم در برابر دانشگاه قاهره و اماکنی دیگر در مصر کشته شدند. بیانیه ژنرال السیسی روشن ساخت که هیچ حزب سیاسی حتی اخوان المسلمین حذف نخواهد شد

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

دبیرکل سازمان ملل متحد: خطر تبدیل «حاکمیت قانون» به «حاکمیت بی‌قانونی» در جهان جدی است

پارلمان لبنان برای بار ششم در انتخاب رئیس جمهور ناکام ماند

پایان ریاست جمهوری میشل عون بدون انتخاب جانشین؛ نگرانی‌ها از افزایش خلاء قدرت در لبنان