روز ملی خبرنگار در ایران

روز ملی خبرنگار در ایران
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

هفدهم مرداد ماه در ایران به یادبود محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، که در سال ۱۳۷۷ در شهر مزارشریف افغانستان به دست نیروهای طالبان کشته شد، به عنوان روز خبرنگار نامگذاری شده است.

خبرنگاران ایرانی این روز را در حالی گرامی می دارند که کشورشان همچنان یکی از بیشترین آمار روزنامه نگاران زندانی و تبعیدی را دارد و کنترل، فشار و سانسور شدیدی را علیه آنها اعمال می کند.

سازمان گزارشگران بدون مرز در وبسایت خود می نویسد: «ایران نه تنها به زندانی کردن روزنامه نگاران و شهروندان وب نگار بسنده نمی کند، که ابتکار روش های غیر قابل پذیرش، فشار بر خانواده های روزنامه نگاران در داخل و خارج از کشور را هم در دست دارد.»

در حالی که از زمان آغاز کار رسمی دولت حسن روحانی موسوم به دولت «تدبیر و امید» هنوز هیچ موضع گیری مشخصی در مورد وضعیت خبرنگاران زندانی و تحت فشار اعلام نشده است، اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس شورای تشخیص مصلحت نظام در پیامی به مناسبت روز خبرنگار گفت که «عصر زندانی کردن خبرنگاران گذشته است».

اهمیت این پیام در آن است که پس از سالها یکی از بالاترین و بانفوذترین مقامات سیاسی کشور از لزوم حذف مجازات زندان برای اهل رسانه خبر می دهد. وی در عین حال در پیام خود میان «خبرنگاری» و «خبرسازی» تمایز قایل می شود. دراین پیام آمده است: «توجه داشته باشیم که خبرنگاری با خبرسازی تفاوت دارد، خبرسازی که متأسفانه در کنار رشد نرم افزاری و سخت افزاری اطلاع رسانی درست، در حال اشاعه در جامعه می باشد، بر پایه دروغ و شایعه استوار است و نمی تواند منبع و مرجع باشد.»

این نامگذاری ممکن است همچنان راه را برای فشار و اتهام زنی به خبرنگاران منتقد باز نگه دارد زیرا در گذشته نیز خبرنگاران بسیاری با اتهام خبرسازی، شایعه پراکنی، «افترا» و «تشویش اذهان عمومی» روبرو بوده اند.

در ایران هیچ نهاد مستقل غیر دولتی یا صنفی برای رسیدگی به مشکلات خبرنگاران وجود ندارد. «انجمن صنفی روزنامه نگاران» که در دوره اصلاح طلبان به رغم فشارهای قوه قضاییه و نهادهای قدرتمندی چون سپاه پاسداران تا حدودی پیگیر امور روزنامه نگاران ایرانی بود، در سالهای گذشته بر اثر همان فشارها و با دخالت دولت محمود احمدی نژاد بالاخره منحل اعلام شد و در سال ۱۳۹۰جای خود را به «انجمن صنفی خبرنگاران و روزنامه نگاران ایران» جدید داد که وابسته و زیر حمایت دولت وقت و نهادهای محافظه کار دیگر بود و همچنان مدعی تولی «قانونی» امور مربوط به خبرنگاران است.

نخستین نشست خبری آقای روحانی پس از مراسم رسمی تنفیذ و تحلیف نیز خالی از حاشیه های دنیای رسانه نبود. روزنامه ها و سایت های اصولگرا از جمله رجانیوز و فارس نیوز به خبرنگار روزنامه اصلاح طلب شرق به خاطر سخنانش در آن نشست به شدت انتقاد کردند. خبرنگار شرق پیش از طرح پرسش خود گفته بود: «انشاءالله در دولت شما شاهد بازگشایی انجمن صنفی روزنامه نگاران به عنوان یک نهاد مدنی باشیم». این جمله مورد تشویق خبرنگاران و روزنامه نگاران حاضر در این مراسم واقع شد.

روزنامه نگار اصلاح طلب دیگر نیز از آقای روحانی به خاطر اجازه مشارکت دادن به رسانه های منتقد تشکر و یادآوری کرده بود که دولت احمدی نژاد در طول هشت سال گذشته نمایندگان این رسانه ها را به نشست های خبری راه نمی دادند.

در واکنش به سخنان روحانی در نخستین کنفرانس خبری خود مبنی بر فرصت دادن به شکل گیری «نهادهای صنفی» و «فراهم سازی فرصت نقش آفرینی برای آنها در دولت تدبیر و امید»، محمد مهدی دانی، رئیس انجمن صنفی خبرنگاران و روزنامه نگاران ایران در نامه ای که خبرگزاری های اصولگرا آن را منتشر کردند، این انجمن را متولی «قانونی» اهل رسانه خواند.

وی در این نامه خطاب به آقای روحانی می نویسد: «انجمن صنفی خبرنگاران و روزنامه نگاران سراسر کشور در تاریخ 26/9/90 با شماره … به ثبت قانونی رسیده است و هیئت مدیره آن بر اساس فرایند قانونی … انتخاب و هم اکنون در حال فعالیت است. در طی این مدت تلاش شده است بر خلاف تجربه ناموفق گذشته، این انجمن فارغ از هرگونه فعالیت سیاسی، تمام وقت و همت خویش را مصروف پیگیری مطالبات به حق و اساسی خبرنگاران و روزنامه نگاران نماید…. تشکلی تحت عنوان «انجمن صنفی خبرنگاران و روزنامه نگاران» در گذشته مشغول به فعالیت بوده است که با نقش آفرینی عناصر افراطی و انحصار طلب و برخی از اعضای احزاب تندروی سیاسی، موقعیت آن به یک حزب سیاسی تنزل داده شد و این در حالی بود که … با تبدیل شدن به آلت دست جریان های سیاسی، زمینه واگرایی اعضا و بی اعتمادی آنان را به تشکلی که باید مامن و پناه آنان باشد، فراهم نمود و به دلیل همین اقدامات غیر قانونی توسط دستگاه قضایی منحل گردید.»

روز خبرنگار امسال در حالی به پایان می رسد که رسانه های دست راستی مانند کیهان و فارس همچنان مشغول دفاع از عملکرد رسانه ای تیم احمدی نژاد در هشت سال گذشته، انتقاد از پیام هاشمی رفسنجانی و یادآوری زندانی کردن خبرنگاران در دوران ریاست جمهوری خود هاشمی هستند، بسیاری از خبرنگاران همچنان در زندان به سر می برند و عده ای دیگر با قید وثیقه آزادند، خانواده های خبرنگاران تبعیدی ایرانی در داخل کشور زیر فشار و آزار حکومت هستند و جریان آزاد اطلاعات و خبررسانی زیر کنترل شدید امنیتی است.

گزارش از مسعود سالاری

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

نیروی دریایی ایران برای رزمایش قریب‌الوقوع با روسیه و چین آماده می‌شود

افزایش قدرت جناح‌های طرفدار سلاح هسته‌ای در ایران؛ دیپلمات‌های غربی نگرانند

دادگاهی در تهران به توقیف «محموله نفتی» کشتی «آمریکایی» به نفع بیماران پروانه‌ای حکم داد