تشدید بحران در مصر دو قطبی و نقش ارتش

تشدید بحران در مصر دو قطبی و نقش ارتش
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

در حالیکه بحران در مصر ریشه دارتر می شود، دولت مصر اعلام کرده است که تعداد کشته های روز ۱۴ اوت، بدست ارتش از مرز ۵۰۰ نفر گذشته است. آماری که به گفته اخوان المسلمین دست کم دو هزار تن است.

اینها همه نشان از جامعه دوقطبی مصر می دهد. جامعه ای که پس از کودتای ارتش در سوم ژوییه، با شتاب بسوی یک جنگ داخلی می رود.

از روز سوم ژوییه هواداران محمد مرسی هم خیابانهای مصر را آرام نگذاشته اند. اعتراض و تظاهرات بیشتر از یک ماه است ادامه دارد و روز چهارشنبه ۱۴ اوت به اوج خود رسید.

هواداران اخوان المسلمین و رییس جمهوری برکنار شده از قدرت، با اولتیماتوم ارتش به خانه ها نرفتند، مقاومتی که به قیمت مرگ دهها تن از آنها انجامید.

عامل اصلی کشتار ارتش شناخته شد، ارتشی پرقدرت که مرسی را برکنار کرد و هوادارانش را قلع و قمع.اکنون تنها زمان نشان خواهد آیا ارتش به اهدافش رسیده است یا نه؟

سوفی دژاردن، از یورونیوز در مورد نقش ارتش در درگیری های اخیر مصر و جایگاه آن میان مردم این کشور، با حسنی عبیدی، متخصص علوم سیاسی و محقق مرکز مطالعات و تحقیقات جهان عرب و مدیترانه در ژنو، سوییس مصاحبه ای انجام داده است.

یورونیوز: به رغم اعلام مقررات منع عبور و مرور که از شب گذشته در مصر برقرار شده است و احیانا دوباره برقرار خواهد شد، به نظر می رسد که اخوان المسلمین قصد ندارند کوتاه بیایند. آیا می توان گفت چه پیش خواهد آمد؟

حسنی عبيدی: «متاسفانه نشانه های نگران کننده ای از سوی ارتش و اخوان المسلمین و هواداران آنها دیده می شود. اول از همه اینکه ارتش با اعلامِ مقرراتِ منع عبور و مرور و حکومت نظامی قصدِ قبضه کردن قدرت را دارد. به این ترتیب محدودیت بیشتری بر آزادی های عمومی و خصوصی اِعمال می شود و امکان بازداشت ها هم در هر لحظه بیشتر می شود. از سوی دیگر انتظار می رود که اسلامگراها در مناطق بیشتری دست به اعتراض بزنند و تنها به تحصن کردن در شهرهای مهم مصر بسنده نکنند.»

یورونیوز: رابطه عجیبی میان مردم و ارتش، این نهاد پرقدرت برقرار است. مصری های زیادی از جمله روشنفکران طرفدار ارتش هستند که طی انقلاب اول از آنها حمایت کرد. ارتش با برخورداری از این حمایتها تا کجا می تواند پیش رود؟

حسنی عبيدی: «فراموش نکنیم که ارتش مصر، ارتشی مردمی است. یک ارتش حرفه ای مانند ارتش ترکیه نیست. ارتش در تمام دولت، بویژه در حوزه اقتصاد حضور دارد. برای یک شهروند عادی مصر این ارتش هم سدی مستحکم در برابر حمله خارجی است و هم مانعی در برابر این نگرانیِ گسترده که کشور تنها تحت حاکمیت اخوان المسلمین در بیاید.»

یورونیوز: آیا این امر به این معنی است که ارتش همینطور پیش خواهد رفت؟

حسنی عبيدی: «متاسفانه این امکان وجود دارد که تغییرات به سمت حکومتی استبدادی کشیده شود. به یاد بیاورید که دیروز ارتش موفق شد اما در نتیجه این موفقیت، تصویر بدی از آنها در ذهن مردم ساخته شده است. البته واکنش بین المللی هم مثبت نبوده است. اما اگر ارتش بتواند آرامش و امنیت را برقرار کند، اگر بتوانند چنین شالوده ای بسازند و بر اساس آن جلو بروند، حمایت از دست رفته را دوباره جلب خواهند کرد و همین طور خواهند توانست آرامش را به مصر، کشوری که اکنون دو دستگیِ بی سابقه ای را تجربه می کند، بازگرداند.

یورونیوز: فکر می کنید اسلام گراها چه استراتژی پیش خواهند گرفت؟ از برخی جهات وضعیت بی شباهت به الجزایر در دهه نود میلادی نیست؟ آیا خطر افراط گرایی یا حتی تروریسم وجود ندارد؟

حسنی عبيدی:« بله درست است شباهت های زیادی بین وضعیت مصر و وضعیت الجزایر وجود دارد. برهم خوردن فرآیند انتخابات در ژانویه ۱۹۹۲ میلادی در الجزایر که باعث شد بخش بزرگی از اسلام گراها مخفی شوند و جنبش های رادیکال مانند “جماعت مسلح اسلامی” و یا گروه “سلفیست ارشاد و مبارزه” به وجود بیایند.

مصر متاسفانه همین اکنون هم جنبش های رادیکال وابسته به خود را دارد: حزب جماعت اسلامی و جهاد اسلامی که شروع به فعالیت کرده اند و پس از بهار عربی و به قدرت رسیدن اسلام گراها جنگ را در دعوت به مبارزه مسلحانه باخته اند. اما متاسفانه وقایع دیروز و کودتایی که بر علیه رئیس جمهوری رخ داد، صفوف این جنبش های رادیکال را مستحکم خواهد کرد زیرا آنها خواهند گفت که پیش از این می دانستند و اکنون ثابت شده است که شرکت در فرآیند سیاسی فایده ندارد و در حال حاضر، تنها راه درستِ مبارزه، مبارزه مسلحانه است.» یورونیوز: مصر در جهان عرب وزنه سنگینی است آیا این خطر وجود دارد که درگیری ها از مرزهای مصر فراتر رود؟

حسنی عبيدی: «اگر اسلام گراها منطق خودکشی را ادامه دهند و بر سیاست زمین سوخته اصرار بورزند، در آن صورت همه چیز را از دست خواهند داد. چنین وضعیتی ارتش را فرسوده خواهد کرد که با وضعیت های دشواری درصحرای سینا و دیگر شهرها، و هم چنین با مشکل قاچاق اسلحه از لیبی روبه رو هست که امروز غیرقابل کنترل شده است. برطرف کردن مشکلات سیاسی به زور اسلحه نیز سبب تضعیف ارتش می شود. به همین دلیل لازم است که ارتش هر چه زودتر خود را کنار بکشید و اوضاع را به دست افراد غیرنظامی مانند آقای منصور یا حازم ببلاوی بگذارد. من فکر می کنم وظیفه ی خیلی مهم اخلاقی و سیاسی جامعه ی جهانی امروز این است که مردم مصر را به حال خود رها نکند. »

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

دادگستری مصر حکم اعدام ۱۲ عضو اخوان‌ المسلمین را تائید کرد

ترکیه پس از ۸ سال قطع رابطه با قاهره: تماس‌های دیپلماتیک را از سرگرفته‌ایم

از انقلاب تحریر تا امروز؛ رویایی که به کابوس تبدیل شد