نیجریه، بزرگترین اقتصاد قاره آفریقا، کلیدی برای آینده این قاره است و این قابلیت را دارد که مولد و جهت دهنده تغییرات باشد. با این حال بیکاری، فقر و خشونت کشور را تهدید می کند.
همزمان با اینکه کشور به سوی ثروتمندتر شدن پیش می رود، شکاف بین فقیر و غنی بیشتر می شود. در این برنامه گفتگوی جهانی، ایزابل کومار، خبرنگار یورونیوز در مورد موضوعاتی چون رشد اقتصادی در نیجریه، وضعیت فساد مالی و مبارزه با آن وهمچنین حضور گروههای خشن و تندروی بوکو حرام در شمال کشور با گودلاک جاناتان، رئیس جمهوری نیجریه صحبت کرده است. در ادامه، گزیده ای از این گفتگو را بخوانید.
زندگی‌نامه
- گودلاک جاناتان در سال ۱۹۵۷ در منطقه نفتخیز دلتا بدنیا آمد. تحصیلات دانشگاهی اش را در رشته جانورشناسی به انجام رساند و زندگی حرفه ای اش را بعنوان بازرس آموزش و پرورش و حفاظت از محیط زیست آغاز کرد.
- زندگی سیاسی جاناتان در سال ۱۹۸۸ و پس از انتخاب او بعنوان فرماندار ایالت بایلسا، زادگاهش، آغاز شد. وی در سال ۲۰۱۰ بعنوان رهبر سیاسی پا به عرصه سیاست کشور گذاشت و پس از مرگ عمرو یارادوآ، رییس جمهوری وقت در سال ۲۰۱۱ بعنوان رییس جمهوری پرجمعیت ترین و بزرگ ترین کشور تولید کننده نفت در آفریقا انتخاب شد.
- دوران ریاست جمهوری وی در نیجریه دورانی جنجالی بوده است. جاناتان در فوریه سال جاری میلادی، رییس بانک مرکزی نیجریه را بخاطر افشاگری هایش در زمینه کمپانی دولتی نفتی، از کار معلق کرد.
یورونیوز: جالب است بدانم چگونه قصد دارید از توانایی لازم برای انتقال ثروت به مردمی که بیش از دیگران نیاز دارند، استفاده کنید تا آنها از وضعیت فقر مزمن بیرون بیایند؟
گودلاک جاناتان: موافقم که در بیشتر کشورها بویژه در کشورهای آفریقایی رشد اقتصادی منجر به بهبود مستقیم وضعیت مردم نمی شود. باور ما این است که یکی از مشکلات اساسی، محرومیت از دسترسی به منابع مالی است. بنابراین تأکید ما بر موضوع دسترسی به منابع مالی است. این تنها راهی است که می توان با آن محیطی به وجود آورد که پرتوانترین مردم در مرکز قرار بگیرند و مردمی که توان مالی کمتری دارند از این وضعیت سود ببرند. اگر به تدریج در این زمینه پیشرفت کنیم خواهیم دید که دسترسی به منابع مالی نتیجه خواهد داد. یکی از زمینه های مهم کشاورزی است. در سیاست های کشاورزی به شکل عمده دخالت خواهیم کرد. بنابراین فکر می کنیم با گذشت زمان، مردمی که در رده های پایین قرار دارند، منابع بیشتری در اختیار خواهند داشت و اگر در پنج سال آینده در این زمینه پیشرفت کنیم، وضعیت کشاورزی تغییر جدی خواهد کرد.
یورونیوز: مشکل دیگری که در سراسر آفریقا مانع رشد اقتصادی می شود، مشکل فساد است. شما اعلام کرده اید که هیچ اندازه از فساد را تحمل نخواهید کرد. نتیجه این سیاست تاکنون چه بوده است؟ آیا نتیجه مثبتی مشاهده کرده اید؟
گودلاک جاناتان: خوب، فساد هست. در نیجریه فساد هست و نمی توانم بگویم هیچ فسادی در کشور وجود ندارد. اما ظاهر اوضاع بدتر از آنچه در واقعیت هست، نشان داده می شود. ببینید فساد این نیست که یک نفر با چوب منتظر شما ایستاده است که بر سرتان بزند و پولتان را بدزدد. هدف ما این است که نهادها را طوری مستحکم کنیم که فرصتی برای فساد نباشد. مردم باید نمونه هایش را به چشم ببینند. وضعیت بیکاری در کشور ما خیلی بد است. همه باید چند بار تقاضای کار بدهند تا بالاخره شغلی پیدا کنند. بنابراین یک مشکل این است که افراد زیادی داریم که رفاه ندارند و فارغ التحصیلان جوان هم داریم که دو سه سال بیکار می گردند. این مشکلات کلافه شان می کنند، راضی نیستند و نتیجه می گیرند که مشکل فساد است و مشکل فقط همین است. در نتیجه با فساد مقابله می کنیم و پیشرفت کرده ایم، اما نمی توانم به کسی قول بدهم و هیچ رئیس جمهوری در هیچ جای دنیا هم نمی تواند قول بدهد که فساد را به صفر خواهد رساند. حتی پزشک هم نمی تواند قول بدهد که بیمار صد درصد، سلامتی خود را بازیافته است. مجبورید سطحی از مرگ و میر را در کار درمان بپذیرید. البته برای هیچکس این نکته پذیرفتنی نیست. همیشه دنبال بهبود هستید.
یورونیوز: اخیرا پس از این که رئیس بانک مرکزی گفت میلیاردها دلار درآمد نفت ناپدید شده است شما او را از کار معلق کردید و این رخداد به شهرت جهانی شما صدمه زد. آیا از این عمل پشیمان هستید؟
گودلاک جاناتان: خیر به هیچ وجه. دنیا متوجه خواهد شد که دولت درست تصمیم گرفته است. من دستور تعلیق او از کار را صادر کردم زیرا عمل او باعث سروصدای زیادی شد. در حالیکه قبلا در سال ۲۰۱۲ میلادی دستور انجام بررسی های لازم را داده بودیم. خودتان را جای رئیس جمهور نیجریه بگذارید. یک روز رئیس بانک مرکزی از خواب بیدار می شود و می گوید که ۴۹،۸ میلیار دلار، تقریباً ۵۰ میلیارد دلار، غیب شده است. چند روز بعد دوباره از خواب بیدار می شود و می گوید ۴۹،۸ میلیارد دلار نبوده، بلکه ۱۲ میلیارد دلار بوده است. باز دوباره می گوید ۱۲ میلیار دلار نبوده است، ۲۰ میلیارد دلار بوده است. خوب شما چه می کنید؟ منظورم از کار برکنار کردنش نیست. منظورم این است که با این سه عدد مختلف چه می کنید؟ کدامیک درست است؟ فکر می کنید او چه جور مدیری است؟ چنین مدیری باید همچنان سر کار بماند؟
یورونیوز: آیا می توانید قسم بخورید که شما در کشورتان حامی کسانی هستید که خلافکاری ها را افشا می کنند؟
گودلاک جاناتان: مگر ما در کشورمان افشاگر کم داریم؟ بسیاری از مردم در نیجریه همه جور حرف می زنند. نیجریه یکی از آزادترین جوامع در دنیاست. مطبوعات ما از آزادی کامل برخوردارند. هر روز هر چه دلشان می خواهد درباره من می گویند و من لبخند می زنم. این داستانها را می بینم و لبخند می زنم. تا حالا هیچکس به جرم افشایِ اسرار دستگیر نشده است.
یورونیوز: آقای رئیس جمهور، سراغ موضوع دیگر برویم. شما آماده می شوید که جشن اتحاد نیجریه را برگزار کنید. در حالی که در شمال کشور، گروه تندرو و بسیار خشن بوکو حرام که خواهان جدایی است، دست به شورش زده است. آیا فکر می کنید می توانید اتحاد ملی نیجریه را حفظ کنید؟
گودلاک جاناتان: بله. در بسیاری از کشورها و نه فقط کشورهای آفریقایی، قومیت های مختلف وجود دارند. در نیجریه بخصوص گروهای قومی زیادی زندگی می کنند. شمال نیجریه قلمرو چندین پادشاهی قدیمی است. در شمال کشور به این قلمروها، پادشاهی نمی گویند بلکه می گویند امارت. این نهادها مربوط به زمانی هستند که نیجریه هنوز مستعمره بریتانیا نشده بود. این جشن ملی با این هدف برگزار می شود که به یاد بیاوریم از کجا آمده ایم و به کجا می رویم.
در حال حاضر ترتیب برگزاری کنفرانسی ملی را داده ام که در جریان است. یکی از هدف های این کنفرانس این است که سایه روشن ها را بررسی کند. برخی از این سایه روشن ها همان های هستند که به جای آنکه اتحاد ما را قوی تر کنند، خاستگاه شکاف هستند. بنابراین در این کنفرانس در باره این نوع موضوعات بحث خواهد شد. مردم اغلب موضوعات را مخلوط می کنند. موضوع تروریسم و موضوع اتحاد نیجریه دو موضوع متفاوت هستند. پیش از این در آفریقا تروریسم مطرح نبود. به مرور زمان ارعابگری بالا گرفت و با اسامه بن لادن به اوج رسید. این پدیده کل مناطق آفریقایی و عربی را در برگرفت. تروریست ها می توانند از هر چیزی بعنوان ابزار استفاده کنند و گاهی به نظر می رسد که می خواهند تمام نیجریه را مسلمان کنند. حتی نمی گویند که می خواهیم جدا شویم. می گویند می خواهند تمام نیجریه اسلامی شود. این وقایع کشته های زیادی بر جای گذاشته است. من در این باره صحبت نکرده ام. چون تروریست ها در همه جای دنیا می خواهند، مردم را بترسانند. اما می توانم به شما قول بدهم که در این مورد خیلی تلاش می کنیم و من قول می دهم این وضعیت ترور را خاتمه دهیم.
یورونیوز: رئیس جمهوری پیشین گفته است که شما قول داده بودید که مجددا در انتخابات شرکت نکنید.
گودلاک جاناتان: البته من نمی خواهم درگیر بحث با پدرم شوم. خوب او مثل پدر من است. اما واقعا نمی خواهم با رئیس جمهور کشور وارد بحث شوم. البته عقیده او هم محترم است. اما نکته انتخابات این است که مردم نیجریه باید رئیس جمهوریشان را انتخاب کنند. نه من، و نه هیچکس دیگر، توانش را ندارد که مانع از ریاست جمهوری کسی شود.
یورونیوز: آخرین سؤال من این است که خودتان اولین دوره ریاست جمهوریتان را چه طور ارزیابی می کنید؟
گودلاک جاناتان: من نمی خواهم کار خودم را ارزیابی کنم چون کلا کسی نباید از خودش تعریف کند. اما عواملی وجود دارند که باید در نظر گرفت. اقتصاد کشور از سال ۲۰۰۷ تاکنون وضعیت متعادلی داشته و با نرخ حدود هفت درصد رشد کرده است. اگر ما بد کار می کردیم اقتصاد کشور از هم می پاشید.