یک کتاب آشپزی ایرانی برای نخستین بار برنده جایزه بینالمللی کتابهای آشپزی شد. سمیرا جنتدوست، نویسنده کتاب آشپزی پانیذ، جایزه بهترین کتاب آشپزی را از میان بیست و شش هزار عنوان کتاب آشپزی در جشنواره «گورمان» به دست آورد. هر سال صدها نویسنده و ناشر کتابهای آشپزی از سراسر جهان در این جشنواره شرکت میکنند. جشنواره بینالمللی گورمان ۲۰۱۵، هفته گذشته در شهر یانتای چین برگزار شد. این جشنواره در سال ۱۹۹۵ به دست اِدوار کوانترو فرانسوی پایهگذاری شده و نام آن برگرفته از واژه فرانسوی گورمان (Gourmand) به معنی «خوش اشتها»ست.
آشپزی ایرانی در بسیاری از کشورهای جهان ناشناخته است زیرا تعداد کتابها و دستورهای طبخ آن در زبانهای خارجی زیاد نیست. در شهرهای بزرگ اروپا، آمریکای شمالی، استرالیا، ژاپن، مالزی و کشورهای دیگری که پذیرای مهاجران ایرانی هستند، رستورانهای ایرانی کمابیش وجود دارند. اما به طور کلی غذاهای ایرانی نسبت به غذاهای دیگر کشورهای صاحب سبک و سنت در آشپزی، کمتر شناخته شدهاند.
گیلان، پایتخت آشپزی ایران
گذشته از غذاهایی که به طور مشترک در همه جای ایران پخته و مصرف میشود، بعضی مناطق نیز غذاهای بومی و خاص خود را دارند. در این میان استان سرسبز گیلان را باید پایتخت آشپزی ایرانی نامید. طبیعت سخاوتمند این خطه سبب باروری و فراوانی منابع غذایی به ویژه گیاهان خوراکی و ماهی شده است. بیش از ۱۷۰ غذای محلی در این استان پخته میشود که از نظر تنوع و تعداد خوراکیها در ایران بینظیر است. حتی بسیاری از غذاهایی که در سایر مناطق ایران وجود دارد، در اصل یا مربوط به گیلان بوده یا به نوعی برگرفته از دستور طبخ غذاهای این منطقه است. غذاهایی مثل میرزا قاسمی، فسنجان و غیره که گیلانی به شمار میآیند، امروزه تقریبا در همه جای ایران محبوبیت دارند.
اخیرا جشنوارهای در رشت برای معرفی غذاهای محلی گیلان برگزار شد. این رویداد که «جشنواره غذاهای گیلانی» نام دارد، در کنار عمارت کلاه فرنگی، بازدیدکنندگان را به لذت چشیدن غذاهای ایرانی با طعم گیلانی دعوت میکرد.
در اسفند ماه سال گذشته هیئتی از سوی سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد، یونسکو، برای گفتگو درباره طرح ثبت رشت در «شبکه شهرهای خلاق» به این شهر سفر و با مسئولان محلی آن گفتگو کرد. یونسکو اعلام کرده که آماده وارد کردن نام رشت در فهرست شهرهای خلاق دنیا در زمینه آشپزی است.
«شبکه شهرهای خلاق» یونسکو نام مجموعهای از شهرهای جهان است که با کمک هم در راه «تنوع فرهنگی» و «توسعه شهری پایدار» گام برمیدارند.