روز ۹ تیر که قرار بود روز پایانی مذاکرات هستهای برای دستیابی به توافق جامع و نهایی میان ایران و نمایندگان ۵+۱ باشد، به اظهار نظرهای متفاوت مذاکرهکنندگان پیرامون مسائل باقیمانده گذشت و ظاهرا مذاکرات برای چند روز دیگر تمدید خواهد شد.
جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا پس از ملاقات خود با یوکیا آمانو رئیس سازمان بینالمللی انرژی اتمی درباره این مذاکرات گفت: «داریم کار میکنیم و فعلا برای هرگونه قضاوتی زود است.»
برخی از مقامات کشورهای مذاکره کننده با ایران از امکان طولانی شدن مذاکرات سخن گفتهاند. جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید گفت که ممکن است گفتگوها با ایران تا بعد از ضربالاجل ۹ تیر هم ادامه یابد. در عین حال لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه گفته بود طرفهای مذاکره در وین روز یکشنبه توافق کردهاند که تاریخ جدیدی برای پایان مذاکرات هستهای ایران تعیین نکنند.
کالین کال، مشاور امنیت ملی معاون رییسجمهور آمریکا، گفت ضرب الاجل واقعی سیاسی برای حصول توافق نهایی با ایران ۹ ژوییه (۱۸ تیر) است، نه پایان ماه جاری. این اظهار نظر آقای کال هنوز از سوی هیچ یک از نمایندگان رسمی کشورهای مذاکره کننده با ایران تکرار با تأیید نشده است.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران روز سهشنبه پس از ورود به وین گفت که طرفهای مذاکره کننده با ایران باید «اراده سیاسی» لازم برای رسیدن به توافق هستهای با ایران را داشته باشند. پیش از این هم آقای کری از سوی کشورهای مذاکره کننده با ایران، رسیدن به توافق را منوط یه «اراده سیاسی» لازم از سوی مقامات تهران دانسته بود.
بدبینی رسانههای اصولگرای ایران نسبت به مذاکرات هستهای
همزمان با ورود مقامات مذاکرهکننده ایرانی به وین، مطبوعات نزدیک به اصولگرایان با نگاهی بدبینانه، چشمانداز توافق را پیشاپیش منفی ارزیابی کردند. حسین شریعتمداری در سرمقاله روزنامه کیهان پیشبینی کرد که مذاکرات به شکست میانجامد. وی روز سهشنبه زیر عنوان «دو سوی این نقشه راه» مینویسد «توافق نکردن» بهتر از «توافق بد» است:
«توافق خوب از نگاه ما، توافقی است که در آن صنعت هستهای کشورمان پا بر جا بماند، اگرچه در جریان بده و بستان مذاکرات، ملزم به پذیرش برخی از هزینهها باشیم و به قول رهبر معظم انقلاب ما از ابتدا گفتهایم میخواهیم تحریمهای ظالمانه برداشته شود که البته در مقابل آن، حاضریم یک چیزهایی بدهیم، به شرط این که صنعت هستهای متوقف نشود و لطمه نخورد».
شریعتمداری در مورد مطالبات طرف مذاکره با ایران مینویسد: «طرف مقابل اما، از توافق خوب تعریف دیگری دارد که با نگاه و تعریف مورد نظر ما، نه فقط متفاوت، بلکه کاملا متضاد است. از نگاه آمریکا و متحدانش، توافق خوب، توافقی است که نتیجه آن برچیده شدن کامل صنعت هستهای کشورمان باشد و یا، نابودی نهایی آن را در یک سند بدون بازگشت- نظیر توافقهای ژنو و لوزان- تضمین کند. از این روی به آسانی میتوان نتیجه گرفت مادام که صورت واقعی مسئله چنین است – که هست- رسیدن به توافق ناممکن و محال خواهد بود.»
مطلب سرمقالهنویس کیهان ظاهرا روی دیگر سخنان روز دوشنبه بنیامین نتانباهو، نخستوزیر اسراییل است. آقای نتانیاهو گفته بود که مذاکرهکنندگان هستهای با ایران به زمان «توافق بد» با ایران نزدیک شدهاند.
از سوی دیگر، رویداد جدید در این مذاکرات، پیوستن مجدد علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران به تیم مذاکرهکننده ایرانی است. آقای ظریف با تأیید حضور آقای صالحی در وین گفت: «حضور جناب دکتر صالحی به ما در این زمینه کمک میکند. از این که بعد از یک دوره طولانی نقاهت، سلامبی خود را به دست آوردند، بسیار خوشحالم. ایشان میتوانند در بسیاری موارد راهگشا باشند.»
اما خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، با اشاره به «اتفاق» حضور آقای صالحی در وین مینویسد: «این اتفاق در کنارِ آمدنِ نابهنگام آمانو به محل برگزاری مذاکرات که برای نخستین بار در طول مذاکرات هستهای صورت گرفته، قطعا پیامی دارد که به نظر میرسد با عقبنشینی آمریکاییها از موضعشان در تفاهم لوزان بیارتباط نباشد.»
نتیجه گفتگوهای نهایی میان ایران و ۵+۱ نشان خواهد داد که این بدبینیها تا چه حد واقعی بوده است.