چرا ترکیه وارد میدان جنگ شد؟

چرا ترکیه وارد میدان جنگ شد؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied
آگهی

ترکیه سرانجام و به صورت رسمی وارد میدان جنگ در سوریه شد. نیروهای ارتش این کشور همزمان با بمباران مواضع داعش در مناطق مرزی با سوریه، پایگاه های نیروهای مسلح حزب کارگران کردستان ترکیه پ کا کا را در عراق مورد حمله قرار می دهند.

در بیست و یکمین برنامه «همراه با یورونیوز»، علل رویکرد جدید ترکیه به بحران خاورمیانه و به ویژه حمله جنگنده های این کشور به مواضع پ کا کا در عراق و تاثیر این سیاست بر آرایش نیروهای سیاسی کرد در ترکیه، عراق، سوریه و ایران را بررسی کردیم.

در این برنامه دکتر نادر انتصار، استاد صاحب کرسی علوم سیاسی دانشگاه آلاباما مهمان ویژه یورونیوز بود و آقایان حمید فرهمند، عضو شورای مرکزی جبهه متحد کرد از تهران، مهدی ماهیدشتی، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی از کرمانشاه، علی اصغر فریدی، روزنامه نگار کرد مقیم ترکیه و اسماعیل یاری، کارشناس امور مهاجرت و پناهندگی از آیندهوون هلند به عنوان مخاطبان یورونیوز دیدگاه های خود را مطرح کردند.

«جنگ ادامه سیاست است»

دکتر نادر انتصار، استاد صاحب کرسی علوم سیاسی دانشگاه آلاباما در میزگرد اینترنتی یورونیوز با اشاره به انتخابات پارلمانی ماه گذشته در ترکیه گفت: «این انتخابات بسیار مهم بود. برای نخستین بار حزب مدافع کردها یعنی حزب دمکراتیک خلق ها رای بالایی آورد و هم اکنون ۸۰ عضو در پارلمان ترکیه دارد. حزب آقای اردوغان که انتظار داشت تا اکثریت مطلق را در پارلمان به دست آورد و قانون اساسی را تغییر دهد و قدرت رئیس جمهوری را بیشتر کند شکست خورد.»

این کارشناس معتقد است که از زمان انتخابات، حزب حاکم این اندیشه بود که چگونه می تواند به قدرت خود اضافه کند. وی در این مورد گفت: «بحران اخیر در ارتباط با داعش باعث شد تا آقای اردوغان از این آب گل آلود ماهی بگیرد تا به طور مثال احساسات ناسیونالیستی را در ترکیه بالا ببرد و شاید با این روش ها بتواند در ماه نوامبر انتخابات جدید پارلمانی برگزار کند و این بار، حزب عدالت و توسعه اکثریت مطلق را به دست آورد.»

به اعتقاد این استاد دانشگاه درگیری های اخیر ترکیه با پ کا کا با موضوعات سیاسی داخلی ترکیه گره خورده است.

آقای انتصار تصریح کرد: «در کوتاه مدت اگر حملات ترکیه در این سطح باقی بماند و افزایش پیدا نکند وضعیت داخلی سوریه هم به همین شکل باقی می ماند اما اگر ترکیه دامنه و بعد جغرافیایی حملات را افزایش دهد، اثرات آن غیر قابل پیش بینی خواهد بود و شاید ترکیه را در باتلاق گرفتار کند.»

در این نشست آقای رحیم فرهمند، عضو شورای مرکزی جبهه متحد کرد از تهران تقریبا نظری مشابه با آقای انتصار داشت و گفت: «آقای اردوغان پیش از انتخابات پارلمانی، زمینه را برای اندیشه تجدید امپراطوری عثمانی خود فراهم کرده بود و تلاش داشت تا ابهت امپراطوری عثمانی را بازسازی کند. او در انتخابات پارلمانی هم به دنبال تحقق بخشیدن به همین رویا بود اما افزایش تعداد نمایندگان حزب دمکراتیک خلق ها این معادله را به هم زد و حزب اردوغان از اکثریت افتاد.»

وی معتقد است: «هدف حملات اخیر ترکیه به مواضع پ کا کا و داعش، تشدید احساسات ناسیونالیستی افراطی در این کشور است یعنی برخی تفکراتی که آتاتورک داشت و می خواست ملت ترکیه را با همه تنوع های قومیتی به ترک تبدیل کند.»

عضو شواری مرکزی جبهه متحد کرد همچنین این موضوع را مطرح کرد که «ترکیه به بخشی از خاک سوریه و حتی عراق چشم دارد چراکه در سال های گذشته بارها ترکیه درخواست و ادعا کرده بود که ترکمن هایی که در عراق هستند بخشی از شهروندان ترکیه هستند و ادعا نوعی مالکیت بر بخشی از خاک عراق می کرد.»
«علی اصغر فریدی» روزنامه نگار کرد ساکن ترکیه و از مخاطبان یورونیوز در این برنامه گفت: «فراموش نکنیم که حزب عدالت و توسعه یک حزب اسلامگرا است. این حزب از اخوان المسلمین مصر و جریان های اسلامگرای منطقه حمایت کرده بود. اگر شایعه هایی وجود دارد که حزب حاکم ترکیه به داعش کمک کرده، یکی از دلایل آن می تواند این باشد که از نظر ایدئولوژی حزبی اسلامی است.»

وی درعین حال گفت: «چون حزب حاکم می داند در انتخابات اخیر رای کردها را از دست داده است، هدف آن ها این است که نمایندگان حزب دمکراتیک خلق ها را از مسیر انتخابات زودرس کنار بگذارد. حتی صحبت از لغو مصونیت پارلمانی نمایندگان می شود. اردوغان نمی خواهد این حزب را منحل کند بلکه می خواهد اعضای این حزب را بازداشت کند.»

این خبرنگار تصریح کرد که در این چند روز ثابت شده است که ترکیه با داعش نمی جنگد بلکه بیشترین عملیات ارتش و نیروی هوایی ترکیه علیه حزب کارگران کردستان بوده است. شاید دلیل آن این باشد که ضعف داعش باعث قوی تر شدن کردها خواهد شد و این موضوعی است که ترکیه از آن ترس دارد.»

وی به نظرسنجی روزنامه تودی زمان اشاره کرد و گفت: «چند وقت پیش این روزنامه نظر سنجی ای را انجام داد که طبق آن ۶۷ درصد مردم خواهان این هستند که نوار مرزی ترکیه با سوریه توسط کردها کنترل شود اما حزب حاکم این را نمی خواهد.»

«اسماعیل یاری» کارشناس مهاجرت و پناهندگی در آیندهوون هلند از دیگر افراد شرکت کننده در این برنامه بود.

وی در این برنامه گفت: «حزب عدالت و توسعه توانست در ترکیه توسعه ایجاد کند چراکه رشد اقتصادی ترکیه مثبت شد ولی در عرصه عدالت حتی به خودی ها هم رحم نمی کند. چراکه به صورت دموکراتیک انتخاب نشده است. در خود حزب عدالت و توسعه اختلاف نظرهایی ایجاد شده است.»

وی معتقد است که در ذهن افراد اسلامگرا و ملی گرای ترک چیزی به اسم کرد تعریف ندارد و به آن باوری ندارند.

وی درباره حوادث اخیر در ترکیه گفت: «به طور کلی در سیاست یک قاعده وجود دارد که اگر کشوری بخواهد اوضاع داخلی خود را سامان بخشد از در سیاست خارجی وارد می شود و با این اقدامات، خفقان سیاسی در ترکیه تشدید می شود.»

آگهی

آقای یاری با اشاره به قدرت و نفوذ حزب کارگران کردستان ترکیه گفت: «با وجود اینکه ترکیه کشور دوم ناتو است اما این کشور نتوانسته است پ کا کا را نابود کند.»

این مخاطب یورونیوز گفت: «من مخالف جنگ هستم اما وقتی به شما حمله می کنند یا مقاومت می کنید، یا حمله می کنید. این منطق جنگ است.»

وی معتقد است که جنگ اخیر ویرانگر خواهد بود چراکه فضای کلی صلح را از بین برده است. به نظر وی، موضع ترکیه علیه داعش صرفا یک «ژست سیاسی» است.

آقای یاری سیاست تاکنونی آنکارا در قبال داعش را یکی از عوامل رشد و گسترش این گروه توصیف کرد و گفت: « در صدی از داعشی ها شهروند ترکیه هستند و ۴۰ درصد افرادی که از مناطق مختلف دنیا به داعش پیوسته اند از مسیر ترکیه وارد شده اند.»

ورود ترکیه به میدان جنگ و تاثیر آن بر رابطه احزاب کرد در منطقه

آگهی

رحیم فرهمند درباره واکنش احزاب کرد در کشورهای دیگر و به ویژه عراق به حملات ترکیه به مواضع پ کا کا گفت: «احزاب کرد به خاطر موقعیت سیاسی و جغرافیایی که در آن قرار دارند و به خاطر تهدیدهایی که همیشه می شوند مجبورند تا مواضع محتاطانه و سیاسی بگیرند.»

علی اصغر فریدی، ارتباط احزاب کرد در کشورهای مختلف منطقه را بسیار نزدیک توصیف کرد و گفت: «در ارتباط با نزدیکی احزاب کرد در این ماجرا، پیچیدگی های خاصی وجود دارد و دلیل آن هم موقعیت های جغرافیایی است که کردها در آن قرار گرفته اند.»

آقای فریدی تصریح کرد: «در حال حاضر در شنگال و کرکوک گریلا (چریک) های پ کا کا همراه پیشمرگه های اقلیم کردستان با داعش در حال جنگ هستند.»

به گفته این روزنامه نگار ساکن ترکیه، در حکومت اقلیم کردستان در حال حاضر تنها حزب دمکرات کردستان است که موضع گیری شفافی در ماجراهای اخیر نداشته است گرچه مسعود بارزانی گفته یکساعت گفت و گو بهتر از ده سال جنگ است اما موضع روشنی را بیان نکرده است.

وی این موضوع را به روابط تجاری اقلیم کردستان با ترکیه مرتبط دانست و گفت: «طبق اظهار نظر خودشان سالانه ۳۰ میلیارد دلار با ترکیه روابط تجاری دارند. ضمن اینکه اقلیم کردستان از دو منطقه بیشتر با دنیای بیرون ارتباط ندارد که یکی ایران و دیگری ترکیه است بنابراین به این دلیل شاید مواضع محتاطانه تری می گیرند.»

آگهی

وی افزود: «به خاطر اینکه یکسری پیوندها که دولت اقلیم کردستان عراق با ترکیه و ایران دارد و گلوگاه اقتصادی آنها از خاک این کشورها عبور می کند، احزاب حاکم در این منطقه مجبورند در ارتباط با این نوع مسائل با احتیاط برخورد کنند. نفت کردستان عراق از ترکیه عبور می کند. برای همین احزاب کرد مواضع محتاطانه می گیرند.»

وی در عین حال افزود: «در نهایت هر جا زمینه ای ایجاب کرده، کردها به یکدیگر کمک کرده اند حتی در جنگ با داعش حزب دمکرات کردستان ایران هم ورود پیدا کرد.»

آقای فرید معتقد است که ماجراهای اخیر شاید احزاب کرد را منسجم تر کند و نمی توان گفت که باعث انشقاق می شود.

آقای یاری سیاست تاکنونی آنکارا در قبال داعش را یکی از عوامل رشد و گسترش این گروه توصیف کرد و گفت: «درصدی از داعشی ها شهروند ترکیه هستند و ۴۰ درصد افرادی که از مناطق مختلف دنیا به داعش پیوسته اند از مسیر ترکیه وارد شده اند.»

پیامدهای درازمدت جنگ ترکیه با پ کا کا در عراق و سوریه

آگهی

مهدی ماهیدشتی، دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی در کرمانشاه از مخاطبان دیگر حاضر در این برنامه بود که ابتدا به اقلیم کردستان اشاره کرد و گفت: «از سال ۱۹۹۱ تا سال ۲۰۰۳ کردها در اقلیم کردستان حکومت غیر رسمی تشکیل دادند و بعد که رسمی شد توانستند موفقیت های بزرگتری نسبت به گذشته به دست بیاورند.»

وی افزود: «سرانه درآمد هر شهروند در اقلیم کردستان نسبت به سال های گذشته افزایش چشمگیری داشته است. الآن کردستان عراق دارای دولتی است که با دنیا در ارتباط است و سیاست خارجی و اقتصاد خاص خود را دارد.»

وی تاکید کرد که این موضوع برای اقلیم کردستان مهم است و گفت: «این به جهان بینی آنها برمی گردد که تا قبل از سال ۲۰۱۳ خود را محصور در چهار کشور ایران، ترکیه، سوریه و عراق می دیدند اما در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ که موضوع داعش پررنگ شد، فشارهای حکومت مرکزی عراق روی اقلیم کردستان کمتر شد.»

وی پ کا کا را در میان احزاب کرد، جریانی سیاسی با مواضع ساختارشکنانه توصیف کرد و گفت: «ترکیه در رقابت با ایران با اقلیم کردستان روابط تجاری و سیاسی خوبی دارد. کردها حاضر نیستند در اقلیم کردستان به عقب برگردند و شرایط گذشته را دوباره تجربه کنند اما در این بین پ کا کا با دیدگاه های ساختار شکنانه، می تواند امنیت اربیل را به خطر بیاندازد.»

وی عنوان کرد که پ کا کا در لیست گروه های تروریستی آمریکا قرار دارد و تهدید کننده امنیت ملی ترکیه هم به شمار می آید.

آگهی

آقای ماهیدشتی تصریح کرد: «از طرف دیگر اگر حکومت اسد باقی بماند طبق تجربه، پ کا کا به بشار اسد گرایش دارد و می تواند امنیت آنجا را هم به خطر اندازد.»

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

سیل در آنتالیای ترکیه دستکم یک قربانی گرفت

یک‌ سال پیش در شهر مهسا امینی چه‌ گذشت؛ روایت معلم سقزی از روز خاکسپاری ژینا و اعتراضات

آتش‌سوزی‌های یونان؛ تلاش آتش‌نشانان برای نجات صومعه‌ای در نزدیکی آتن