سه روز پس از جان باختن صدها حج گزار در عربستان سعودی، اختلاف روایتهای ایرانی و سعودی از این حادثه ادامه دارد.
در حالی که مقامهای رسمی عربستان، روز شنبه شمار قربانیان این حادثه را ۷۶۹ نفر اعلام کردند، سعید اوحدی، رئیس سازمان حج و زیارت ایران ساعاتی پس از وقوع آن، شمار کشته شدگان را ۱۳۰۰ نفر برآورد کرد.
مقامهای رسمی ایران، با انتقاد شدید از حاکمان عربستان، دولت این کشور را مسئول مستقیم کشته شدن حجاج معرفی کرده اند؛ رهبر ایران با اعلام سه روز عزای عمومی، با انتشار بیانیهای از مسئولان سعودی خواست تا «مسئولیت» سنگین خود را بپذیرند. حسن روحانی، رئیس جمهوری اسلامی ایران هم با انتشار پیامی، از دولت عربستان خواست تا «ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این فاجعه، به وظایف قانونی و اسلامی خود دراین زمینه عمل نماید.»
مقامهای جمهوری اسلامی اعلام کردهاند که ۱۳۶ زائر ایرانی در حادثه منا جان باخته، ۹۹ نفر مجروح شده و از سرنوشت ۳۲۳ تن دیگر هم اطلاعی در دست نیست. قرار است هیات ویژهای به سرپرستی علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای بررسی وضعیت کاروانهای حجاج ایرانی به زودی به عربستان اعزام شود.
«زائران ایرانی» یا «آل سعود»؛ چه کسی مقصر است؟
به نظر میرسد اختلاف گسترده و تضاد در سیاستهای منطقهای ایران و عربستان سعودی سایه خود را بر این حادثه مرگبار هم افکنده است؛ در حالی که مقامهای عالیرتبه ایران، دولتمردان سعودی را مسئول این حادثه قلمداد میکنند، برخی رسانههای این کشور با ادبیات تندتری به «آل سعود» حمله کرده و دستگاه سلطنت عربستان را برای برگزاری مناسک حج از اساس فاقد صلاحیت توصیف کردهاند. پایگاه اطلاع رسانی رجانیوز، نزدیک به «جبهه پایداری» با انتشار مجدد پیام آیت الله خمینی درباره کشتار حجاج ایرانی در سال۱۳۶۶، حادثه منا را مشکوک خوانده و خاندان سعودی را بیلیاقت توصیف کرده است.
خبرگزاری اصولگرای فارس هم تشکر سران برخی از کشورهای مسلمان از دولت عربستان به دلیل برگزاری موفقیت آمیز مراسم حج را حرکتی سیاسی توصیف و با رفتار «توله سگهای ناپلئون» در کتاب قلعه حیوانات، همسان توصیف کرده است.
در سوی دیگر رسانههای نزدیک به دولت عربستان، بیمبالاتی زائران ایرانی را دلیل وقوع این حادثه دانستهاند. برای مثال شبکه خبری العربیه از قول یکی از مسئولان طواف دادن زائران ایرانی اعلام کرده است که حرکت خلاف جهت ۳۰۰ زائرایرانی باعث بروز حادثه شد.
این اختلاف نظر به شبکههای اجتماعی هم کشیده شده است: برخی رسانههای ایران از گردش پیامهایی در توییتر با هشتگ #إیران_تقتل_الحجاج خبر میدهند و این فعالیت در فضای مجازی را «توطئه جدید وهابیون» خواندهاند. با این حال برخی کاربران همین شبکه، درباره صحت این هشتگ و منشاء آن ابراز تردید کردهاند.