آگهیرویارویی ایران با داعش در گفت‌وگو با انوشیروان احتشامی، استاد دانشگاه دورهام بریتانیا
محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران از تشکیل ۲ هزار گردان در کشور با عناوین امام حسین و بیت المقدس خبر داده است. گردان‌های امام حسین، نیروهای ذخیره برای مقابله با شرایط بحرانی محسوب می‌شوند و گردان‌های بیت المقدس نیز گردان‌های واکنش سریع هستند.
فرمانده کل سپاه همچنین در سخنرانی خود در جمع ۱۲۰ گردان از اعضای بسیج به «خنثی شدن توطئه‌هایی» علیه کشور اشاره کرده است. سرلشکر جعفری گفت: «دشمن تلاش زیادی کرد تا کشور ما را نیز ناامن کند اما با اقتدار و تلاش نیروهای امنیتی همه این توطئه‌ها خنثی شد.» وی جزئیاتی را در خصوص این «توطئه‌ها» بیان نکرد. از سوی دیگر مسعود جزایری، معاون ستاد کل نیروهای مسلح به خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گفته است: «از مدت‌ها قبل تا امروز مستشاران ایران در سطوح مختلف اعم از راهبردی تا عملیات تا تاکتیکی در سوریه حضور داشتند و امروزه هم یک حضور جدی را داریم.»
انوشیروان احتشامی، استاد دانشگاه دورهام بریتانیا به یورونیوز می‌گوید: «موضع ایران در مقابله با داعش هم در عراق و هم در سوریه دفاعی بوده است. ایران قصد حمله به داعش را نداشته است. ایران سعی کرده که پایگاه خودش را در این کشور‌ها قوی نگه دارد و نگذارد که سست شوند. این پایگاه‌ها در سوریه، دولت بشار اسد است و در عراق دولت آقای عبادی. در کنار این‌ها شبه نظامیان شیعه نیز قرارداشته و به ویژه ایران از موضع کرد‌ها در مقابله با داعش در هر دو کشور حمایت کرده است.»
با این حال شمار کشته شدگان سپاه پاسداران در ماه‌های اخیر رو به افزایش نهاده و معاون ستاد کل نیروهای مسلح در این خصوص گفته است: «بر اساس شرایط جنگی منطقه، مستشاران ایرانی ماموریت‌های مختلفی را انجام می‌دهند و با توجه به نیازمندی‌های کشور سوریه در گذشته، بیشتر مستشاران رایزنی‌های راهبردی را در دستور کار خود داشتند و گاهی شرایط به گونه‌ای اقتضا می‌کند که مستشار عملیاتی هم داشته باشیم و ممکن است در اثر این نوع از حضور در صحنه یا میدان عملیات تعداد شهدا افزایش پیدا کرده باشد.»
همچنین سرتیپ دوم رضا آذریان، فرمانده لشکر ۷۷ ثامن‌الائمه خراسان نیز در رابطه با رزمایش محمد رسول‌الله که به تازگی در شرق ایران اجرا شد گفته است: «یکی از اهداف برگزاری این رزمایش تمرین نحوه و روش‌های مقابله با اقدامات احتمالی گروهک‌های تروریستی از جمله داعش در مرزهای کشور است.»
از استاد دانشگاه دورهام بریتانیا درباره احتمال تغییر استراتژی ایران در رویارویی با گروه «دولت اسلامی» مشهور به داعش با توجه به مداخله نظامی مستقیم روسیه پرسیدیم. آقای احتشامی گفت: «من گمان نمی‌کنم ایران تغییر استراتژی بدهد چراکه هر چه بیشتر روسیه برای بشار اسد بجنگند، فشار از روی ایران کمتر می‌شود. از سوی دیگر، البته روسیه هرچه در منطقه قوی‌تر ظاهر شود، می‌تواند در میان مدت تبلور ضعف ایران محسوب شود. به این معنی که ایران نمی‌تواند متحدان خود را به تنهایی حفظ کند. با این حال من در حال حاضر بر این باور نیستم که ایران سیاست خود را تغییر دهد.»
وی با تاکید بر حساسیت ایران بر منافع خود در سوریه و عراق می‌افزاید: «ایران حساس است که داعش به منافع این کشور به طور مستقیم حمله نکند. منظور از حمله به این منافع، هم مرزهای ایران و پایگاه‌های فرهنگی و دینی تشییع در عراق و سوریه است که برای ایران بسیار مهم است. اگر داعش به این منافع حمله کند، آنگاه ایران مجبور به دخالت بیشتری می‌شود.»
با توجه به تشدید برپایی رزمایش‌های سپاه پاسداران و تشکیل ۲۰۰۰ گردان جدید به نظر می‌رسد که ایران داعش را تهدیدی جدی برای مرزهای خود می‌داند. همچنین اعلام خبر بازداشت بیش از ۴۰ «تروریست» در کشور از سوی احمد علوی، وزیر اطلاعات در کنار سخنان روز جمعه فرمانده کل سپاه در رابطه با خنثی کردن «توطئه‌هایی برای ناامنی در کشور» این پرسش را مطرح می‌کند که ایران در بلند مدت چه راهکاری را پیش خواهد گرفت.
آقای احتشامی که دست کم سه دهه است که درباره سیاست خارجی ایران مطالعه و پژوهش می‌کند می‌گوید: «مرزهای ایران مرتب تحت تهدید بوده‌اند. مهم این است که ایران چگونه می‌تواند مرزهای خود را حفظ کند. در این زمینه سیاست استراتژیک ایران را می‌توان با سیاست استراتژیک اسرائیل مقایسه کرد.» این استاد دانشگاه دورهام توضیح می‌دهد: «اسرائیل ترجیح می‌دهد که اگر قرار است جنگ کند این جنگ در خاک کشور دیگر صورت بگیرد و نه در خاک خود. این به نظرم دکترین جدید جمهوری اسلامی است که پس از جنگ عراق در سال ۲۰۰۳، اگر قرار بر مبارزه خارجی باشد، این مبارزه در خاک کشورهای دیگر است. برای نمونه این سیاست را در لبنان، عراق، سوریه و یمن و حتی افغانستان می‌توان دید. تا وقتی که مرزهای ایران با تهدید جدی رو به رو نشود ایران برای آرایش دادن به نیروهای نظامی خود در درون کشور دلیلی نمی‌بینید.»