آگهیواکنشها به نتایج انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در ایران همچنان ادامه دارد. برخی اصولگرایان، مردم تهران را که به لیست کامل اصلاح‌طلبان رأی داده‌اند با مردم کوفه در زمان امام اول شیعیان مقایسه کرده و می‌گویند که آن‌ها به لیست بیگانگان رأی داده‌اند. برخی دیگر از اصولگرایان همچون سیدمحمد غروی، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم اما در مصاحبه با خبرگزاری ایلنا گفته‌اند که اصولگرایان در این دوره از انتخابات چوب تندروها را خورده‌اند و نباید دایره ضدانقلاب را وسیع کرد.
همزمان انتقادات نجات الله ابراهیمیان، عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان از روند بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات و همچنین از احمد جنتی، دبیر کل شورای نگهبان در مصاحبه با اعتماد بحث‌برانگیز شده است. او انگلیسی نامیدن نصف کاندیداهای انتخابات اخیر را خلاف اخلاق دانسته و گفته است که بررسی صلاحیت داوطلبان انتخاباتی از یک سازمان‌دهی کارآمد و مؤثر برخوردار نیست.
محمدرضا باهنر، علی شکوری راد و سیدرضا اکرمی، سه چهره شاخص جریان‌های مختلف سیاسی در ایران در گفتگو با یورونیوز نظرات متفاوتی را در این زمینه‌ها مطرح می‌کنند و درعین‌حال متفق‌القول هستند که مجلس دهم، در جهت تحقق برنامه‌های دولت حرکت خواهد کرد.
تحلیل‌های انفرادی، موضع اصولگرایان نیست.
محمدرضا باهنر، دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین، دبیر کل جبهه پیروان خط امام و رهبری و نماینده شش دوره مجلس شورای اسلامی است که نایب رئیس مجلس فعلی نیز است، برای انتخابات مجلس دهم داوطلب نشد. او در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود که خیالش راحت‌تر است که اصولگرایان برنده می‌شوند و برای همین، احساس ضرورت برای ثبت نام در انتخابات نکرده است. او حالا در گفتگو با یورونیوز می‌گوید که نتیجه انتخابات در تهران غیرمترقبه بوده است و توضیح می‌دهد: «مجموعاً معتقد هستم که مجلس دهم یک مجلس مثل مجلس پنجم است و اکثریت با اصولگراها است و احتمال قریب‌به‌یقین آقای لاریجانی رئیس می‌شود البته اقلیت مجلس هم یک اقلیت پر عدد و جدی است.»
آقای باهنر اهل کوفه خواندن مردم تهران از سوی عده‌ای از اصولگرایان و همچنین این ادعاها که مردم تهران به لیست انگلیس رأی دادند را موضع اصولگرایان نمی‌داند و می‌گوید: «این‌ها تحلیل‌های انفرادی است و اصلاً این‌جوری نیست. مردم تهران به صورت کامل برای ما شناخته شده هستند و حساسیت‌هایشان را هم می‌دانیم. شاید در انتخابات که بعضی‌ها یک مقدار فضا را تند کردند فضا این‌طور شد. والا ما هم سال ۹۲ ترکیب آرای مردم تهران را شناختیم که چگونه است هم سال‌های قبل شناختیم و هم امسال شناختیم. این گونه بحث‌ها که مطرح شد بستگی به تند شدن و دوقطبی شدن فضای انتخابات است.»
او می‌افزاید: «ما با شناختی که از ساختار و ترکیب مجلس دهم داریم فکر می‌کنیم که در جهت حل مشکلات مردم مثل عبور از رکود مثل کنترل تورم و مسئله امنیت ملی باید به دولت کمک کند و البته اگر نقد هم داشت نقد مشفقانه داشته باشد و فضا به‌هیچ‌وجه نباید تند شود. ما البته همین‌الان هم در مجلس ممکن است از هر دو طرف، چند نیرویی داشته باشیم که بخواهند فضا را تند بکنند ولی ما اصلاً موافق تند شدن فضا نیستیم و فکر می‌کنیم که از تند شدن فضا هیچ‌کسی سود نمی‌برد. نه اصولگراها، نه دولت و نه اصلاح‌طلبان. فضای مجلس دهم باید فضای کار و کمک به دولت باشد و البته اگر جایی هم دولت احساس کرد که تدبیر بهتری ندارد یا شجاعت حرکت ندارد را کمک کند که راه بیفتد و مشکلات اقتصادی را حل کند.»
نتیجه مطلوب انتخابات برای اصلاح‌طلبان
علی شکوری راد، دبیر کل حزب اتحاد ایران اسلامی، عضو جبهه مشارکت و نماینده مجلس ششم اما نتیجه انتخابات را کاملاً مطلوب می‌داند و در گفتگو با یورونیوز می‌گوید: «این مطلوبیت به این معنا است که بیش از آنکه انتظار داشتیم توفیق کسب کردیم. به هرحال با توجه به ردصلاحیت‌های گسترده‌ای که صورت گرفته بود ما ناگزیر بودیم در بعضی جاها با کاندیداهای ناشناخته وارد رقابت شویم و در بعضی جاها ناگزیر بودیم حتی از کسانی حمایت بکنیم که خودشان را اصلاح‌طلب معرفی نمی‌کردند اما در مجموع گفتمانشان نزدیک به حمایت از دولت بود یعنی حامی دولت تلقی می‌شدند. دولتی که خود را اصلاح‌طلب معرفی نمی‌کند ولی می‌دانیم که رویکردهای اصلاح‌طلبانه دارد، بنابراین در این انتخابات کسی نباید دنبال این بگردد که چه کسی اصلاح‌طلب و چه کسی اصولگرا است چون آنچه که توفیق در انتخابات را برای اصلاح‌طلب‌ها رقم می‌زند این است که مجلسی شکل بگیرد که در مقابل رأی دولت برخاسته از رأی مردم نایستد و کارشکنی در کار دولت نکند که به نظر می‌رسد این هدف کاملاً تحقق پیدا کرده. ترکیب آینده مجلس، ترکیبی است که می‌تواند دولت را در اجرای برنامه‌هایش کمک بکند و بعید است که در مسیر اجرای برنامه‌های دولت سنگ‌اندازی کند اگر چه برای مجلس، معیار حمایت از دولت و یا عدم‌حمایت از دولت، لزوماً یک تقسیم‌بندی مطلوب تلقی نمی‌شود ولی با توجه به اینکه فعلاً برنامه‌ها و رویکردهای دولت اصلاح‌طلبانه است رویکرد حمایت از دولت می‌تواند اصلاح‌طلبانه تلقی شود و به همین دلیل برای اصلاح‌طلب‌ها مطلوب تلقی می‌شود. از نظر آماری در مجموع یعنی در جمع تهران و شهرستان، کسانی که عنوان اصلاح‌طلب دارند قدری بیشتر از کسانی هستند که عنوان اصولگرا دارند ولی اگر بخواهیم براساس تقسیم‌بندی حمایت از دولت یا مخالفت با دولت تقسیم‌بندی بکنیم کسانی که حامی دولت هستند تعداشان بیشتر است. یعنی همه اصلاح‌طلبان از دولت حمایت می‌کنند، بخشی از اصولگراها هم از دولت حمایت می‌کنند. بنابراین بخشی از اصولگراهای افراطی که مخالف جهت‌گیری دولت هستند و در موضوع برجام مخالف بودند تعدادشان اندک است و نخواهند توانست در مجلس اکثریتی داشته باشند که مانند مجلس نهم برای دولت مشکل ایجاد بکنند.»
آقای شکوری راد درباره اتهاماتی که به رأی دهندگان در تهران از سوی برخی چهره‌های اصولگرا مطرح می‌شود و همچنین نقد درون‌گروهی برخی دیگر از اصولگراها همچون سیدمحمد غروی می‌گوید: «انتخابات هم سال ۹۲ و هم امسال نشان داد که هیچ یک از دو جناح موجود در جامعه یعنی اصلاح‌طلب و اصولگرا، قادر به حذف رقیبشان از صحنه نیستند. در چنین شرایطی رقابت بین این دو در حقیقت بستگی به این دارد که چه مقدار دایره شمول خود را وسعت دهند یا چتر پوششی خودشان را نسبت به مردم وسعت بدهند تا بتوانند در انتخابات پیروز شوند. هوشمندی اصلاح‌طلب‌ها این بود که دایره خود را وسعت دادند، بخشی از اصولگراهای معتدل را هم در درون خود جا دادند طبیعتاً دایره شمول اجتماعی‌شان هم گسترده‌تر شد. این هوشمندی اصلاح‌طلب‌ها بود. در طرف مقابل اصولگراها که دچار نخوت شده بودند دایره خود را تنگ‌تر و تنگ‌تر کردند و به خصوص افراطیون حتی بخشی از اصولگرایان سنتی در دام اصولگراهای افراطی افتادند و دایره خودشان را تنگ کردند. این دایره تنگ منجر به این شد که در انتخابات که رأی مردم را جمع‌آوری می‌کند چتر آن‌ها برای رأی مردم محدود بود و در حقیقت در انتخابات شکست خوردند. به‌خصوص در انتخابات تهران که علاوه بر اینکه ۳۰ کرسی دارد و تعدادش زیاد است یک وجه نمادین هم برای کل کشور دارد. بنابراین اصلاح‌طلب‌ها خوشحال‌اند که دایره خود را گسترش دادند و توانستند رأی بیشتری از مردم بگیرند. اصولگراها دایره خودشان را تنگ‌تر کردند حتی رأی سنتی خود را هم نتوانستند جمع‌آوری کنند و به همین دلیل شکست سنگینی در تهران خوردند. در شهرستان‌ها هم اصولگراها شکست‌خورده هستند منتهی ممکن است براساس ملاک‌ها و معیارهایی که برای ارزیابی گذاشته می‌شود قضاوت‌های مختلفی شود. کما اینکه اصولگراها در ابتدا آقای روحانی را اصولگرا می‌دانستند و نتیجه انتخابات سال ۹۲ را هم پیروزی اصولگراها می‌دانستند اما در عمل این‌گونه نبود. حالا اصولگراهای سنتی از اینکه در دام اصولگراهای افراطی افتادند و پایگاه رأیشان را از دست دادند پشیمان هستند و اظهارات آقای باهنر و آقای غروی در همین راستا است و به نظر می‌رسد که نتیجه این انتخابات این است که اصولگرایان سنتی که بازنده این انتخابات هستند یک تجدیدنظری در ائتلاف با افراطیون به عمل بیاورند و حساب خودشان را از آن‌ها جدا بکنند.»
او در پاسخ به این سؤال که به لیست انتخاباتی جریان سیاسی شما اتهام می‌زنند که لیست انگلیسی بوده و مردم به لیست انگلیس رأی داده‌اند، شما در مقابل این اتهامات چه پاسخی دارید؟ می‌گوید: «این‌ها به دلیل همان تفکری که در گذشته داشتند و فکر می‌کردند می‌توانند جوسازی بکنند و براساس آن روی رأی مردم تأثیر بگذارند این اقدام را انجام دادند. وقتی چنین اقدامی صورت می‌گیرد اگر موفق بشوند این اقدام را بچسبانند به طرف مقابل، نتیجه می‌گیرند، وقتی اتهام به نوعی باشد که نچسبد به طرف مقابل، نتیجه معکوس به بار می‌آورد. این اتهامی که زدند اتهام بی‌ربطی بود و نتیجه معکوس گرفتند. اینکه دولت‌های خارجی یا رادیوی بی‌بی‌سی موضعی در رابطه با انتخابات داشته باشند در درون نظام توسط هیچ‌یک از جناح‌ها پذیرفته شده نیست و به همین دلیل است که سعی می‌کنند از این حربه برای منفعل کردن جناح سیاسی مقابل و مردم استفاده کنند. ولی این کار این‌قدر به اصطلاح بی‌ربط و بی‌پایه بود که نه تنها تأثیر مثبتی برای آن‌ها برجای نگذاشت بلکه نتیجه‌اش منفی بود. و اینکه بعد از ردصلاحیت‌ها و این همه سخت‌گیری در بحث صلاحیت‌ها از سوی شورای نگهبان، ادعا بکنند که لیست انگلیسی بسته شده متهم کردن شورای نگهبان است که نتوانسته کارش را درست انجام بدهد و صلاحیت کسانی را تأیید کرده که متهم هستند مورد حمایت انگلیس و رادیو انگلیس هستند.»
آقای شکوری راد انتقادات سخنگوی شورای نگهبان از روند بررسی صلاحیت‌ها و عملکرد آیت‌الله جنتی را مسبوق به سابقه می‌داند و توضیح می‌دهد: «همیشه نارضایتی در درون شورای نگهبان از عملکرد خود شورای نگهبان وجود داشته آقای امیری که الان قائم‌مقام وزیر کشور است زمانی عضو شورای نگهبان بوده و به روند برخی از کارها معترض بوده ولی علنی ابراز نمی‌کرده. یکی از دلایلی که در شورای نگهبان باقی نماند همان اعتراضاتی بود که آن زمان داشت. الآن هم آقای ابراهیمیان که سخنگوی شورای نگهبان است اعتراضات خود را به عدم رعایت مّر قانون در درون شورای نگهبان ابراز کرده. شما می‌دانید که بعد از ردصلاحیت‌های گسترده‌ای که توسط شورای نگهبان صورت گرفت رهبری گفتند که من همه را به مر قانون دعوت می‌کنم. یعنی آنچه که در قانون آمده همه به آن عمل بکنند. ولی شورای نگهبان عملکرد خلاف قانونی داشته که توسط سخنگو مورد اعتراض قرار می‌گیرد. این عملکرد خلاف قانون، عملکرد شورای نگهبان را زیر سؤال می‌برد. شورای نگهبان به عنوان کسی که باید متولی قانون باشد و در حقیقت نظارت کند که قانون درست انجام شود، خودش خلاف قانون عمل می‌کند و عملکردش زیر سؤال می‌رود به خصوص اینکه در مورد ردصلاحیت حسن آقای خمینی و به خصوص موارد دیگری، حقوقدان‌ها از روند بررسی صلاحیت‌ها کلاً کنار گذاشته شدند در حالی که صرفاً در بررسی اجتهاد، آن‌ها کنار هستند و در بقیه موارد باید حضور داشته باشند. اعتراض سخنگوی شورای نگهبان به عملکرد خود شورای نگهبان و به خصوص دبیر شورای نگهبان که عملاً خروجی تصمیمات شورای نگهبان با امضای ایشان معتبر شناخته می‌شود است و وقتی چیزهایی را امضا کرده که به تصویب شورای نگهبان نرسیده اعتبار شورای نگهبان را زیر سؤال می‌برد.»
انتخابات حرف تازه‌ای نداشت
سیدرضا اکرمی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت، دبیر سابق جامعه وعاظ و نماینده سابق پنج دوره مجلس شورای اسلامی اما در گفتگو با یورونیوز می‌گوید که انتخابات مجلس دهم و خبرگان پنجم حرف تازه و نویی نداشت. او می‌گوید: «این سی و ششمین انتخابات است که در کشور برگزار شده یک مختصری جابجایی و نوسان دارد ولی حرف جدید و مطلب ابتکاری در آن دیده نمی‌شود. این یک نکته است و نکته دوم اینکه ما تا مادامی که در کشورمان مسئله تحزب و تشکل قانونی پایدار مستمر سالانه نداریم شاهد این نوسان‌ها و این جابجایی‌ها و این تغییرها هم بوده‌ایم و هم خواهیم بود. اما نکته سوم این است که مشکل فعلی کشور ما برای مردم ما مسئله اقتصاد مقاومتی است که باید حل شود توسط هر گروهی که در مجلس روی کار بیایند و هر تشکیلاتی که در هیئت رئیسه تحقق پیدا بکند و یا حتی در مجلس خبرگان. کشور ما استعداد و ظرفیت بسیار دارد از هر جهت هم ظرفیت و استعداد دارد. از نظر مساحت، از نظر استراتژیکی و سرمایه و نقدینگی، منتهی یک اراده واقعی لازم است که میز و حرف را بگذارد کنار و وارد گود شود برای عمل کردن و تحقق یافتن. آن هم ملت و دولت با هم. رهبر معظم انقلاب سال ۹۴ را سال همدلی و هم‌زبانی ملت و دولت اعلام کرد ولی ما در مقام عمل شاهد تحقق این‌ها نبودیم بلکه در جریان انتخابات شاهد جسارت‌ها به همدیگر بودیم ولی به‌هرحال آن هم گذشت و سال دارد به پایان می‌رسد. ما باید حرف را کنار بگذاریم و قدم را جلو برداریم و در عمل شروع بکنیم از ظرفیت‌ها در اقتصاد مقاومتی استفاده کنیم. ما کنترل مصرف لازم داریم. ما نباید این‌قدر سوخت مصرف کنیم. نباید این‌قدر انرژی و آب و کاغذ مصرف کنیم. بلکه باید واقعاً به اندازه نیاز عمل کنیم آن هم با تولید خودمان. والا این مسئله رفع تحریم و این شعارها و این حرف‌ها خیلی نه برای دختر شوهر می‌آورد، نه برای پسر زن.»
آقای اکرمی درباره اتهاماتی که متوجه اصلاح‌طلبان و مردم تهران از سوی برخی از اصولگرایان شده می‌گوید: «به نظر من می‌آید این اظهارات تا مادامی که افراد روبروی هم نیستند و پشت سر حرف می‌زنند یا پشت سر از آن‌ها حرف زده می‌شود هیچ جایگاه قابل‌توجه ندارد. ما جمعیت ۸۰ میلیونی داریم نمی‌شود که به حرف هشت نفر و ۱۸ نفر و ۸۰ نفر توجه کرد. حرف، حرف است و باد می‌برد و چیزی در عمل به بار نمی‌آورد. من نمی‌خواهم وارد این وادی شوم به دلیل اینکه کلمات لغت عرب بر ۳ قسم است، اسم است و فعل است و حرف. کلمات ما هم بر ۳ قسم است حرف است و حرف است و حرف. این‌ها چیزی برای ما درنمی‌آورد که بگوییم آره یا نه و چرا گفتند و نگفتند. شما رسانه‌ها هم نروید دنبال این‌ها که این چی گفت آن چی گفت. به ما چه؟ یک نفر به یک بنده خدایی گفت شنیدم همسایه‌ات دارد آش می‌پزد گفت به من چه؟ گفت شنیدم برای تو هم می‌آورد، گفت به تو چه؟ نروید دنبال این مسائل، این‌ها سر شما را، سر مردم را گرم می‌کند. بروید برای حل مشکلات اقتصادی مملکت کار کنید. بنویسید این‌قدر مصرف نکنید، این‌قدر اسراف نکنید. بلکه تولید بکنید. تولید و تولید و کار.»