دادگاه رسیدگی به اتهامات مظنونین به دست داشتن در کودتای نافرجام تابستان گذشته علیه رجب طیب اردوغان روز دوشنبه در آنکارا آغاز به کار کرد.
در مجموع ۲۲۱ نفر از جمله ۲۷ ژنرال سابق در دادگاهی که بطور اخص برای رسیدگی به مظونین ناآرامیهای ۱۵ ژوییه سال گذشته ساخته شده شرکت کردند. آکین اوزتورک، فرمانده سابق نیروی هوایی ترکیه از نخستین متهمانی است که به دادگاه آورده شد.
از جمله اتهامات آنها اقدام برای برکناری رئیس جمهوری و همینطور دست داشتن در قتل نزدیک به ۲۵۰ غیرنظامی در جریان ناآرامیهای روز کودتاست. آنها احتمالا با مجازات حبس ابد روبرو هستند.
از سوی دیگر پلیس ترکیه یکشنبه شب دو آموزگاری که در اعتصاب غذا به سر می برند را بازداشت کرده است. نوریه گُلمِن و سِمی اوزاکجا دو آموزگاری هستند که در اعتراض به بیکار شدنشان توسط دولت ترکیه، ۷۵ روز پیش دست به اعتصاب غذا زدهاند.
در پی این کودتا موج گستردهای از پاکسازیها در بخشهای قضایی، نظامی، آموزشی و رسانهها آغاز شد و در جریان آن دهها هزار نفر از کار برکنار، تعلیق و یا بازداشت شدهاند.
در همین حال سازمان عفو بینالملل در تازهترین گزارش خود روز دوشنبه عنوان کرد که برکناری یکصد هزار تن از کارکنان بخشهای دولتی در جریان پاکسازیهای پس از کودتا پیامدهای فاجعهباری را برای مردم این کشور به دنبال داشته است.
این گزارش با تکیه بر مصاحبههای انجام شده در آنکاراُ، دیاربکر و استانبول اوضاع نابسامان خانوادههایی را تشریح میکند که به دنبال از دست دادن کارشان، بدون هیچ درآمدی ناگزیر به حمایت مالی دوستان و خویشانشان چشم دوختهاند.
دولت ترکیه ادعا میکند که کودتا توسط هواداران فتحالله گولن، روحانی مسلمان که مقیم آمریکاست طرحریزی شده است. اردوغان بارها فتح الله گولن، یار و همراه پیشین و مهمترین مخالف کنونیاش را به نقش داشتن در کودتای سال گذشته متهم کرده و خواستار استرداد وی از آمریکا شده است. فتح الله گولن هم با رد این اتهامات، طراحی کودتا را به خود رئیسجمهوری نسبت داده و آن را بهانهای برای سرکوب مخالفان دولت خوانده است.
ترکیه سفیر آمریکا را فراخواند
همزمان با آغاز این محاکمات، روابط ترکیه و ایالات متحده آمریکا نیز به تیرگی گراییده است.
ترکیه روز دوشنبه سفیر ایالات متحده در آنکارا را برای اعتراض به برخورد با مقامات امنیتی این کشور فراخواند.
از سویی دیگر ایالات متحده آمریکا گفته که هفته گذشته نگرانیاش را درخصوص درگیری میان معترضان و نیروهای امنیتی ترکیه طی سفر رجب طیب اردوغان به واشینگتن دی سی اعلام کرده است.
وزارت أمور خارجه ایالات متحده پنجشنبه گذشته، سفیر آنکارا در واشینگتن دی سی را فراخوانده بود. هدر ناوئرت، سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا اعلام کرد: «خشونت هرگز پاسخ مناسبی به آزادی بیان نیست و ما حقوق مردم را همهجا برای آزادی بیان و اعتراض مسالمت آمیز پشتیبانی می کنم.»
سفارت ترکیه در واشینگتن دی سی بروز این درگیری را به دلیل تحریک اتباع آمریکایی ترک تبار از سوی گروههای وابسطه به پ کا کا دانسته است. این درگیری روز سه شنبه در برابر سفارت ترکیه روی داد ۱۱ مجروح برجاگذاشت که حال یکی از آنان دستکم وخیم است. این حادثه تنها ساعاتی پس از دیدار آقای اردوغان با دونالد ترامپ در کاخ سفید روی داد. پلیس آمریکا دو تن از نیروهای یگان حفاظت مقامات ترکیه را در جریان این درگیری بازداشت کرده است.