آگهیمحمد بن سلمان که روز چهارشنبه به مقام ولایتعهدی پادشاه ۸۱ ساله عربستان سعودی برگزیده شد، دومین فرد از خاندان سلطنتی این کشور است که از زمان به قدرت رسیدن پدرش سلمان بن عبدالعزیز به این مقام منصوب می‌شود. پیش از او محمد بن نایف به عنوان ولیعهد انتخاب و جایگزین مقرن بن عبدالعزیز شده بود.
به این ترتیب برای نخستین بار در نظام سلطنتی سعودی، فرزند پادشاه به مقام ولیعهدی می‌رسد، زیرا رویه ۸۵ ساله در خاندان آل سعود مبنی به قدرت رسیدن فرزندان به صورت زنجیره ای و بر اساس سن بوده است. اگر محمد بن سلمان به پادشاهی عربستان برسد، جوان‌ترین پادشاه در طول تاریخ این کشور خواهد بود.
اما ولیعهد جدید، این شاهزاده جوان و بلندپرواز که احتمالا سبب ایجاد تغییرات زیادی در نظام سیاسی و مدیریتی عربستان خواهد شد، کیست؟
زندگینامه
محمد بن سلمان ۳۱ ساله، فرزند سومین همسر سلمان بن عبدالعزیز است و پس از درگذشت برادر بزرگترش در چند سال پیش، بزرگترین فرزند ملک سلمان نیز محسوب می‌شود. او که در رشته حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه ملک سعود ریاض فارغ‌التحصیل شده، ازدواج کرده و دارای ۴ فرزند است.
فعالیت دولتی و سیاسی
شاهزاده محمد کار دولتی را از سال ۲۰۰۹ در تشکیلات اداری محلی ریاض آغاز کرد و در سال ۲۰۱۱ بعد از انتصاب ولیعهد جدید و تعیین پدرش به عنوان نایب ولیعهد، او نیز به عنوان مشاور به دولت مرکزی راه یافت.
پس از درگذشت نایف بن عبدالعزیز در سال ۲۰۱۲، سلمان بن عبدالعزیز به مقام ولایتعهدی و معاونت نخست وزیری رسید و پسرش محمد نیز مشاور نخست وزیر شد. در عربستان سعودی پادشاه شخصا مقام نخست وزیری را نیز به عهده دارد و ولیعهد همزمان معاون یا نایب اوست.
ارتقا به سطوح بالای حکومتی
با به قدرت رسیدن سلمان بن عبدالعزیز بعد از مرگ ملک عبدالله در ژانویه ۲۰۱۵، شاهزاده محمد به وزارت دفاع منصوب شده و به عنوان جوان‌ترین وزیر دفاع جهان کار خود را در کابینه مقرن بن عبدالعزیز، معاون نخست وزیر و ولیعهد وقت آغاز کرد.
در آوریل ۲۰۱۵ پادشاه سعودی در حالی که تنها چند ماه از به قدرت رسیدنش می گذشت، تصمیم به برکناری مقرن بن عبدالعزیز گرفت و محمد بن نایف را به عنوان ولیعهد جانشین او ساخت. با این جابجایی در سطوح عالی قدرت در ریاض، پست نایب ولیعهد و نایب دوم نخست وزیر به امیر محمد رسید.
قدرت و نفوذ سیاسی
قدرت و نفوذ سیاسی محمد بن سلمان به مرور در صحنه سیاست و اقتصاد داخلی و خارجی افزایش یافت. او همواره در فعالیت‌ها و پروژه‌های اقتصادی داخلی حضور چشمگیری داشته است. میراث‌دار کنونی تاج و تخت شاهی عربستان به عنوان وزیر دفاع، پستی که هم چنان در اختیار اوست، وظیفه مهم‌تری را در عرصه‌های بین‌المللی بر عهده داشته است. مهم‌ترین فعالیت او نظارت مستقیم بر عملیات نظامی عربستان و ائتلاف به رهبری آن کشور در یمن بوده است.
او در سال‌های اخیر سفرهای دیپلماتیک مهمی انجام داده و میهمان سران کشورهای بزرگ جهان از جمله دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین بوده است.
امیر محمد این اواخر با تکیه بر روحیه تهاجمی و بلندپروازانه خود و با نظر مثبت پادشاه، و نیز همزمان با کم شدن دامنه نفوذ سیاسی محمد بن نایف، ولیعهد مخلوع، توانست در مسیر پیشرفت سیاسی خود به جایگاه بسیار بالاتری دست یابد. او همزمان چند پست عالی حکومتی دیگر از جمله مشاور ویژه دربار را در اختیار دارد.
از نگاه تحلیل‌گران، محمد بن سلمان پیش از هر چیز یک تکنوکرات است که ظاهرا در پی قطع وابستگی اقتصاد عربستان به صنعت نفت است و در عین حال نگاه مثبتی به تفکر غربی دارد.
گفته می‌شود که در دو سال اخیر محمد بن سلمان مصدر بسیاری از تصمیمات تهاجمی در سیاست‌های کلان عربستان، از جمله حضور نظامی در یمن و تحریم قطر بوده است.
سیاست محمد بن سلمان در برابر ایران
آگهیبه طور کلی سیاست عربستان سعودی در برابر ایران از آغاز دوران سلطنت امیر سلمان بن عبدالعزیز به رویکردی خصمانه و پر تنش تغییر یافته است. امیر محمد که قاعدتا دنباله رو و طرفدار چنین سیاستی است، احتمالا علاقه‌ای به بازگشت به سیاست گذشته سعودی مبنی بر حسن همجواری و عدم تنش با ایران و سایر کشورهای منطقه نخواهد داشت.
ولیعهد جدید عربستان تاکنون چند بار در مقام وزیر دفاع علیه ایران با لحن تند و خصمانه سخن گفته است. حدود دو ماه پیش وی امکان گفتگوی مستقیم با ایران را منتفی دانسته بود.
اعلام تصمیم جدید حکومت ریاض مبنی بر بهبود روابط با تل آویو تنها دو روز پیش از انتصاب ولیعهد جدید عربستان نیز قطعا برای جمهوری اسلامی ایران، این دشمن قسم خورده اسرائیل، خبر خوشی نخواهد بود.