آموزش همه دختران افغان؛ از رویا تا واقعیت

آگهی

سازمان دیده بان حقوق بشر می گوید تلاشهای دولت افغانستان و حامیان بین المللی برای آموزش دختران در این کشور در سالهای گذشته کاهش یافته است.

بنا به گزارش روز سه شنبه این سازمان دو سوم دختران افغان تحت آموزش قرار نمی گیرند.

لیزل گرنتولتز، مدیر بخش حقوق زنان در سازمان دیده بان حقوق بشر در این مورد اظهار داشت: «دولت افغانستان و حامیان مالی در سال ۲۰۰۱ وعده جدی دادند که تمام دختران تحت آموزش قرار خواهند گرفت اما ناامنی، فقر و جابجایی بسیاری از دختران را از رفتن به مدرسه محروم کرده است.»

از آموزش دختران اغلب به عنوان یکی از موفقیتهای دولت افغانستان و حامیان مالی این کشور در سطح جهان یاد می شود. میلیون ها دختری که در زمان حکومت طالبان امکان بهره مندی از خدمات آموزشی را نداشتند اکنون در این کشور به مدرسه می روند.

Afghanistan: Girls Struggle for an Education https://t.co/pCYx67bO1o

— Human Rights Watch (@hrw) October 17, 2017

با این حال هدف تعیین شده برای ارائه خدمات آموزشی به همه دختران افغان تاکنون با واقعیت در این کشور فاصله زیادی دارد. در برخی از مناطق افغانستان آمار دانش آموزان دختر رو به کاهش گذاشته است.

بنا به اعلام دولت افغانستان سه میلیون و ۵۰۰ هزار کودک اکنون در این کشور به مدرسه نمی روند که از این تعداد ۸۵ درصد دختر هستند. در میان نوجوانان افغان تنها ۳۷ درصد دختران باسواد هستند. این در حالی است که ۶۶ درصد پسران نوجوان سواد خواندن و نوشتن دارد.

موانع ساختاری و فرهنگی بر سر راه تحصیل دختران افغان

بنا به اعلام سازمان دیده بان حقوق بشر یکی از چالشهای پیش روی دولت افغانستان برای آموزش دختران شمار پائین آموزگاران زن و تعداد کم مدرسه های دخترانه است.

بسیاری از خانواده های افغان حاضر به پذیرش آموزگار مرد برای دخترانشان نیستند. از سوی دیگر محل زندگی بسیاری از دانش آموزان با مدارس فاصله دارد و همین امر به طور خاص دختران را در مقایسه با پسران از رفتن به مدرسه باز می دارد.

از سوی دیگر بسیاری از مدارس در افغانستان از حداقل های لازم برای یک محیط آموزش محروم هستند. حدود ۴۱ درصد مدارس در افغانستان یا به کل ساختمانی ندارند و یا ساختمان آنها دیوار، آب آشامیدنی و سرویس بهداشتی ندارد.

یکی دیگر از موانع موجود برای آموزش دختران در افغانستان رویکردهای فرهنگی است. رویکردهایی که به شکلی تبعیض آمیز دختران را از دسترسی به آموزش محروم می کند. یک سوم دختران افغانستان پیش ۱۸ سالگی ازدواج می کنند و اغلب پس از ازدواج نمی توانند روند تحصیل خود را پی بگیرند.

Girls struggle for an education in #Afghanistan.
The Daily Brief:https://t.co/qpWzL1G4l4pic.twitter.com/UOcPJJHUEn

— Human Rights Watch (@hrw) October 17, 2017

تاثیر مشکلات سیاسی بر آموزش دختران افغان

بنا به قانون تحصیل تا کلاس نهم (حدود ۱۴ سالگی) در افغانستان برای همه اجباری است. با این حال در عمل بسیاری از کودکان و به ویژه دختران امکان تحصیل تا این مقطع را ندارند.

مشکلات سیاسی و ناامنی یکی دیگر از موانع جدی بر سر راه آموزش برای دختران افغان است. طالبان و دیگر گروههای مخالفت دولت افغانستان اکنون بیش از ۴۰ درصد ولسوالی ها را تحت کنترل خود دارند.

درگیری و تنش بین طالبان و نیروهای دولتی بسیاری از خانواده ها را مجبور به ترک محل زندگی خود کرده است. بیش از یک میلیون نفر در افغانستان در داخل این کشور آواره شده اند. در مناطق تحت کنترل طالبان آموزش دختران اغلب به تنها چند سال محدود و یا به طور کلی ممنوع می شود.

در مناطقی که بین نیروهای دولتی و شورشیان درگیری و تنش وجود دارد دختران با تهدید امنیتی برای رفت و آمد و حضور در مدارس روبرو هستند. اذیت و آزار جنسی، اسیدپاشی، گروگان گیری از جمله تهدیداتی است که در عمل گروهی از دختران را از ادامه تحصیل باز می دارد.

بنا به معیارهای جهانی (تعیین شده توسط سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی ملل متحد) دولت ها باید دستکم ۱۵ تا ۲۰ درصد کل بودجه و بین چهار تا شش درصد تولید ناخالص داخلی خود را به امر آموزش اختصاص دهند.

دولت افغانستان در سال ۲۰۱۶ حدود ۱۳ درصد از مخارج و چهار درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به آموزش اختصاص داده بود.

دیده بان حقوق بشر در گزارش خود از دولت افغانستان و حامیان مالی این کشور خواسته است با برداشتن گام های مشخص برای دسترسی دختران به آموزش تلاش کنند.