یورونیوز در راستای پیچیدگی های تحولات ایران در هفته های اخیر از خبرنگار لیبراسیون خواسته که این روزنامه نگار فرانسوی چگونه خبرهای ایران را پوشش می دهد.
در جریان اعتراضات آبان ماه امسال که در پی اعلام سه برابر شدن قیمت بنزین در استانهای مختلف ایران روی داد و به سرکوب و کشته شدن صدها نفر انجامید، سوالی که ذهن مردم ایران را درگیر کرد، پوشش ضعیف رسانههای خارجی زبان از این موضوع بود.
اگرچه قطع شدن اینترنت از سوی حکومت ایران، مانع از جریان آزاد اطلاعات شد و خبرها از ایران تنها از طریق معدود ویدئوهای ارسالی و همچنین آنچه رسانههای داخلی منتشر میکردند در اختیار دیگر رسانهها قرار میگرفت اما مساله پوشش خبری همچنان در ذهن مخاطبان ایرانی جای دارد.
دی ماه نیز ماه پر خبری در ایران بود. ماهی که با کشته شدن قاسم سلیمانی آغاز شد و سپس همزمان با حمله انتقامجویانه ایران به پایگاه عین الاسد، محل استقرار نیروهای آمریکایی، یک هواپیمای مسافربری مورد هدف پدافند هوایی سپاه پاسداران قرار گرفت که به کشته شدن تمامی مسافران و خدمه پرواز انجامید. پنهانکاری این نهاد نظامی و حکومت ایران و انکار هدف قرار گرفتن این هواپیما و اعلام واقعیت پس از سه روز، آتش اعتراضات را دوباره روشن کرد.
یورونیوز درباره پوشش خبری اتفاقات دی ماه با پیر آلونسو، خبرنگار لیبراسیون گفتوگویی انجام داده است که در زیر میخوانید:
یورونیوز: یکی از مهم ترین سوالاتی که این روزها مخاطبان فارسی زبان ما، از مخالف تا موافق حکومت میپرسند، عدم پوشش کامل و مناسب تحولات ایران در رسانههای خارجی است؟ کمی درباره پیچیدگی کارتان توضیح بدهید؟
پیر آلونسو: «ما خبرنگاران فرانسوی، و آن چه که درباره خودم میگویم هربار برای پوشش اتفاقات درخواست ویزا میکنم، بعضی مواقع به من اجازه میدهند که بروم اما اغلب موارد، زمانی که اتفاقاتی پیش میآید، مثل تظاهرات و یا قتل سلیمانی، باید از راه دور کار کنم.
به همین دلیل باید ابزاری برای توصیف و تشریح مسائل ایران پیدا کنم بدون اینکه در محل حاضر باشم. ابتدا به سراغ رسانههای ایران میروم. رسانهها مسائل ایران را تا حدی شرح میدهند. دست کم بیانیههای دولت را در این زمینه منتشر میکنند. این موضوع اهمیت فراوانی دارد. چرا که یکی از منابع اصلی کار ماست. البته ناکافی است. امروز امتیاز بزرگ ما شبکههای اجتماعی هستند. البته زمانی که اینترنت قطع نیست. میتوانیم اطلاعات را مستقیما دریافت کنیم. اطلاعاتی که از تهران و یا شهرهای دیگر ایران میآیند. درباره اعتراضات خیابانی و یا میزان گستردگی سرکوب از سوی نیروهای امنیتی. و هم چنین ما با افرادی در محل در شهرهای مختلف سعی می کنیم ارتباط برقرار کنیم. کسانی که از مشاهدات خود می گویند. آنچه که احساس می کنند.»
یورونیوز: در همین راستا بسیاری از مخاطبان ما میگویند خبرگزاری ها به جز پوشش مواضع رسمی جمهوری اسلامی کار دیگری نمی کنند؟
پیر آلونسو: «هیچ چیزی نمیتواند جای حضور در محل اتفاقات و گزارش را بگیرد. اما زمانی که نمی توانیم برویم، که خوشبختانه برخی مواقع میتوانیم، تنها کاری که میکنیم حفظ ارتباط با تماسهای محلی و شبکه های اجتماعی است. هرچند که شبکههای اجتماعی بسیار پیچیده هستند چرا که باید راستی آزمایی کرد و اطلاعات غلط زیادی هم در شبکه های اجتماعی یافت می شوند. اما اینگونه است که میتوانیم بدانیم مساله در موردی خاص آیا ۱۰۰، ۲۰۰ و یا صدهاهزار نفر در تظاهراتی شرکت می کنند.»
یورونیوز: پیچیدگی تحولات ایران در دو ماه اخیر بی تردید بی سابقه است. حتی بسیاری از سیاستمداران را از موضع گیری صریح در این باره بازداشته است. چقدر با توجه به شناختی که از ایران داری، سال ها زندگی در این کشور، برای رفع پیچیدگی ها در مطالب موفق می شود؟
پیر آلونسو: «اعتراف میکنم که بعضی مواقع از توصیف و تشریح شرایط در ایران باز میمانم. موضوع (ایران) بسیار پیچیده و دچار تحولات بی سابقه است و ما دسترسی به اطلاعات در محل نداریم. شخصا زمانی که نمیتوانم توضیح درستی بدهم سعی می کنم وارد تحلیل های فانتزی نشوم. در همین راستا، سعی می کنم از پیش بینی درباره ایران در مقاله هایم خودداری کنم. پیش بینی ها که در ماه های اخیر زیاد میبینیم بدلیل بحران های متوالی در ایران. بنابراین اگر شاهد چنین بحران های (بی سابقه ای) هستیم دلیل آن این است که مسائل آنطور که برخی پیش بینی کرده بودند روند و فرآیند خود را طی نکرده است. به همین خاطر سعی میکنم محتاط بمانم. بنوعی دیگر متواضع بمانم. زمانی که نمی توانم چیزی را درست توضیح بدهم، سعی نمیکنم با ماجراجویی تحلیل های را ارائه بدهم. و خصوصا این که سعی میکنم آنچه در حال اتفاق افتادن است را گزارش کنم، نه آنچه را که قرار است در آینده اتفاق بیفتد. پیشاپیش فهمیدن شرایط جاری بسیار پیچیده است. پس دلیلی برای نوشتن مقاله های آینده نگر وجود ندارد.
شناخت ایران الزامی است برای یک خبرنگار. البته باید بتوانید مرتب به این کشورسفر کنید. باید شناخت کافی از جامعه ایرانی داشته باشید. به عنوان نمونه درباره شعارها؛ تشخیص اینکه مفهوم نهفته در هر شعار چیست. وقتی دیروز و یا پریروز ما در مقابل دانشگاه امیرکبیر میشنیدیم که معترضان میگویند: مرگ بر دروغگو، در واقع رجوعی است به سردمداران و شعارهایی چون مرگ بر آمریکا و شعارهایی از این دست.»