جدا از ایالات متحده به عنوان کشور پیشنهاد دهنده، تنها جمهوری دومینیکن به این قطعنامه پیشنهادی رای مثبت داد. روسیه و چین مخالفان جدی طرح واشنگتن بودند و یازده عضو دیگر شورای امنیت از جمله بسیاری از متحدان اروپایی ایالات متحده چون فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز به آن رای ممتنع دادند.
شورای امنیت سازمان ملل متحد جمعه شب در جریان نشستی مجازی پس از رایگیری از اعضا قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران را رد کرد.
مخالفت قابل پیشبینی شورای امنیت سازمان ملل متحد با طرح ایالات متحده که واشنگتن پیشتر برای تصویب آن رایزنیهای زیادی با کشورهای مختلف جهان انجام داده بود، ناکامی بزرگی برای کاخ سفید چند ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا به حساب میآید.
واشنگتن در نخستین واکنش به رد قطعنامه پیشنهادی خود که با مخالفت جدی روسیه و چین همراه بود این رای را «غیرقابل توجیه» خواند و تاکید کرد که برای جبران آنچه رویکرد «اشتباه» شورای امنیت خوانده شده به تلاشهای خود ادامه خواهد داد.
مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی توییتر از ناکامی شورای امنیت در پاسخگو کردن ایران سخن گفت و بار دیگر ایران را بزرگترین حامی تروریسم در جهان خواند که به واسطه این رای اجازه خواهد یافت به سلاحهای مرگبار دست پیدا کند.
وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرده که کشورش برغم مخالفت شورای امنیت با تمدید تسلیحاتی ایران به تلاشهای خود برای تصحیح این «کار اشتباه» ادامه خواهد داد.
از سوی دیگر ایران با به رخ کشیدن «دیپلماسی فعال» خود و اشاره به استحکام حقوقی توافقنامههای هستهای وین، مخالفت شورای امنیت با قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده برای تمدید تحریمهای تسلیحاتی این کشور را «شکستی تاریخی» برای آمریکا قلمداد کرد.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران با انتشار پیامی توییتری در این خصوص تاکید کرد: «در تاریخ ۷۵ ساله سازمان ملل سابقه نداشته که آمریکا تا این حد منزوی باشد. بهرغم همه سفرها، فشارها و دوره گردیها، آمریکا توانست فقط یک کشور کوچک را با خود همراه کند.»
قطعنامه پیشنهادی آمریکا تنها ۲ رای موافق بدست آورد
گفتنی است که قطعنامه تمدید تحریم تسلیحاتی ایران تنها دو رای موافق اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد را با خود همراه کرد.
جدا از ایالات متحده به عنوان کشور پیشنهاد دهنده، تنها جمهوری دومینیکن به این قطعنامه پیشنهادی رای مثبت داد. روسیه و چین که خود را آماده کرده بودند تا در صورت تصویب قعطنامه آن را وتو کنند مخالفان جدی طرح واشنگتن بودند و یازده عضو دیگر شورای امنیت از جمله بسیاری از متحدان اروپایی ایالات متحده چون فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز به آن رای ممتنع دادند.
همراهی نکردن متحدان اروپایی ایالات متحده
منتقدان اقدام آمریکا به ویژه اروپاییها این رویکرد را تلاشی از سوی کاخ سفید برای کسب امتیازی بزرگ پیش از انتخابات ریاست جمهوری دانسته و برغم موافقت ضمنی با تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران از افتادن در این «بازی» خودداری کردند.
آن گوگن، معاون نماینده دائم فرانسه در سازمان ملل متحد در گفتگو با خبرگزاری فرانسه ضمن اشاره به «تبعات سنگین پایان تحریم تسلیحاتی ایران بر امنیت و ثبات منطقهای» یادآور شده که کشورش به این دلیل رای ممتنع داد که قطعنامه پیشنهادی را «پاسخی متناسب» نمیدانست.
وی همچنین با انتقاد از رویکرد آمریکا گفته است که واشنگتن برای کسب یک اجماع تلاش نکرد و با رویکردی یکجانبه سعی داشت اقتدار و یکپارچگی شورای امنیت را به خطر بیاندازد.
این قطعنامه برای تصویب نهایی دست کم به ۹ رای موافق اعضای شورای امنیت نیاز داشت که حتی در این صورت با وتوی از پیش اعلام شده روسیه و چین تایید نهایی شورا را بدست نمیآورد.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه پیش از به رای گذاشته شدن قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده در سازمان ملل متحد خواستار نشستی مجازی با حضور پنج عضو دائم شورای امنیت به همراه ایران و آلمان شده بود.
تحریم تسلیحاتی ایران به عنوان یکی از بندههای گنجانده شده در توافق هستهای تهران با قدرتهای جهانی ماه اکتبر به این ترتیب بر اساس مفاد برجام ماه اکتبر به پایان خواهد رسید.
ایالات متحده پیشتر تهدید کرده بود که در صورت مخالفت شورای امنیت با تمدید این تحریمها به سراغ فعال کردن سازو کار «ماشه» خواهد رفت که در برجام پیش بینی شده و به موجب آن کلیه تحریمهای سازمان ملل متحد بر ضد ایران به صورت خودکار علیه این کشور باز خواهد گشت.
چین و روسیه به همراه طرفهای اروپایی برجام پیش از این توسل با جستن واشنگتن به چنین مکانیسمی با توجه به خروج یکجانیه ایالات متحده از توافق هسته ای وین مخالفت کرده بودند.