کنترل منطقه کلبجر که ارمنی‌ها آن را کارواجار می‌نامند، به‌عنوان بخشی از توافقنامه صلح برای پایان دادن به جنگ شش هفته‌ای، به جمهوری آذربایجان برگردانده شده است.
آگهیجمهوری آذربایجان با درخواست ارمنستان برای تمدید مهلت خروج نیروهای این کشور از منطقه کَلبَجَر تا ۲۵ نوامبر (۵ آذر) موافقت کرد.
قرار است کنترل منطقه کلبجر که ارمنی‌ها آن را کارواجار می‌نامند، به‌عنوان بخشی از توافقنامه آتش‌بس برای پایان دادن به جنگ شش هفته‌ای، به جمهوری آذربایجان برگردانده شود.
مهلت اصلی برای برای خروج از این منطقه پیش از این ۱۵ نوامبر بود. با این حال جدول زمانی خروج نظامیان ارمنستان از مناطق آغ‌دام (آکنا) و لاچین (بردزور) تغییری نکرده است.
هر سه منطقه از زمان پایان جنگ در سال ۱۹۹۴ میلادی در اختیار جدایی‌طلبان تحت حمایت ارمنستان بوده است.
حکمت حاجی‌اف، دستیار رئیس جمهوری آذربایجان گفت: «وضعیت نامناسب جوی، عقب‌نشینی نیروهای ارمنی و غیرنظامیان را در امتداد جاده‌ای واحد که منطقه کلبجر را به ارمنستان متصل می‌کند، دشوار کرده است.»
جمهوری آذربایجان و ارمنستان هفته گذشته با حمایت روسیه توافق‌نامه‌ای را برای پایان دادن به جنگ شش هفته‌ای در منطقه ناگورنو قره‌باغ امضا کردند.
طبق این توافق دو طرف مواضعی را که در اختیار دارند حفظ می‌کنند اما در عین حال کنترل مناطق کلبجر، آغ‌دام و لاچین به آذربایجان برگردانده می‌شود.
طرفین همچنین متعهد شده‌اند در مدت سه سال «برنامه احداث یک مسیر جدید تردد» در طول کریدور لاچین، یعنی خط پیوند خان‌کندی (استپاناکرت) مرکز قره‌باغ (جمهوری خودخوانده آرتساخ) با ارمنستان را «تعیین» کنند. جمهوری آذربایجان نیز متعهد شده است تا امنیت تردد در کریدور لاچین را برای عبور و مرور شهروندان، خودروها و کالاها در هر دو سوی این کریدور تامین کند.
روسیه نیز متعهد شده است نزدیک به ۲ هزار نیروی صلح بان خود را برای نظارت بر روند اجرای توافقنامه به منطقه گسیل کند که تاکنون بخشی از آن‌ها در این مناطق مستقر شده‌اند.
پس از اعلام توافق بسیاری از ساکنان مناطقی که واگذار شده است، برای تخلیه خانه‌های خود آماده می‌شوند اما ابتدا اقدام به آتش زدن خانه‌هایشان می‌کنند تا برای آذربایجانی‌هایی که به آنجا مهاجرت می‌کنند غیرقابل استفاده باشد.
آقای حاجی‌اف در این زمینه گفت: «ارمنی‌ها به محیط زیست و تجهیزات غیرنظامی آسیب می‌رسانند. از آسیب‌های زیست محیطی باید خودداری شود.»
شهروندان آذربایجان قبل از درگیری‌ها و جنگ‌های اوایل دهه ۹۰ میلادی در منطقه کلبجر زندگی می‌کردند. اما این منطقه پس از جنگ تحت کنترل جدایی طلبان درآمد و ارامنه به آنجا مهاجرت کردند. جمهوری آذربایجان حضور آن‌ها را غیرقانونی می‌دانست.
حاجی‌اف گفت: «استقرار و اسکان جمعیت ارمنی در سرزمین اشغالی منطقه کلبجر غیرقانونی بود… همه افراد ساکن در سکونتگاه‌های غیرقانونی در آنجا باید بیرون رانده شوند.»
بازگرداندن کنترل این مناطق به جمهوری آذربایجان نگرانی‌هایی را درباره سرنوشت اماکن فرهنگی و مذهبی ارمنستان به‌ویژه دادی‌وانک، صومعه حواری ارمنی که به قرن نهم بر می‌گردد ایجاد کرده است.
با این حال الهام علی‌اف، رئیس جمهوری آذربایجان اطمینان داده است که از کلیساهای مسیحی محافظت می‌شود. دفتر علی‌اف روز یکشنبه گفت: «مسیحیان جمهوری آذربایجان به این کلیساها دسترسی خواهند داشت.»
حدود ۹۵ درصد جمعیت جمهوری آذربایجان مسلمان هستند، در مقابل اکثریت جمعیت ارمنستان را مسیحیان تشکیل می‌دهند.
از سوی دیگر وزارت خارجه ارمنستان روز یکشنبه تخریب کلیسای جامع شوشی یا کلیسای قازانچتسوتس آمناپرگیچ مقدس در شهر شوشی در جمهوری آرتساخ را «اهانت آمیز» توصیف کرد. مسئولان این کلیسا گفته بودند که خرابکاران پس از تصرف شهر از سوی نیروهای آذربایجان اقدام به تخریب دیوار کلیسا کردند.
دور جدید درگیری‌ها در منطقه قره‌باغ از روز ۲۷ سپتامبر (۶ مهر ) آغاز شده بود و پس از اعلام توافقنامه صلح، آلینا نکوقوسیان، سخنگوی وزارت بهداشت ارمنستان گفت که بیش از ۲ هزار سرباز ارمنی در طی شش هفته جنگ کشته شدند که هویت برخی از آن‌ها هنوز شناسایی نشده است.
آگهیاین در حالیست که باکو هنوز آماری از شمار سربازان کشته شده خود در این مناقشه ارائه نداده و تنها اعلام کرده که ۹۳ غیر نظامی در جریان حملات نیروهای ارمنی به مناطق شهری جان خود را از دست داده‌اند.