آژانس دارویی اروپا ۱۸ مارس گذشته تاکید کرد که مزایای تزریق واکسن آسترازنکا-آکسفورد قطعا بیش از خطرات آن است. مقامهای اروپا از نخست وزیر فرانسه گرفته تا رئیس جمهوری آلمان سعی کردهاند تا با دریافت این واکسن اعتماد عمومی را به آن افزایش دهند؛ با این حال چرا هنوز دانمارک و نروژ از آن استفاده نمیکنند؟
آژانس دارویی اروپا ۱۸ مارس گذشته تاکید کرد که مزایای تزریق واکسن آسترازنکا-آکسفورد قطعا بیش از خطرات احتمالی آن است. از آن زمان تا کنون مقامهای دولتی از نخست وزیر فرانسه گرفته تا رئیس جمهوری آلمان سعی کردهاند تا با دریافت دوز نخست این واکسن اعتماد عمومی را به آن افزایش دهند؛ با این حال چرا هنوز کشورهای اسکاندیناوی همچون نروژ و دانمارک زیر بار استفاده مجدد از این واکسن نمیروند؟
با وجود این که بسیاری از کشورهای اروپایی تزریق واکسن آسترازنکا-آکسفورد را از سر گرفتهاند، در کشورهای شمال اروپا ، مقامات همچنان محتاط هستند. سوئد، فنلاند و ایسلند اکنون فقط از آن برای واکسینه کردن افراد بالای ۶۵ و ۷۰ سال استفاده میکنند و دانمارک و نروژ نیز استفاده از آن را تا اواسط آوریل به تعویق انداختهاند.
سارا سوفی ویکسموئن واتل، پزشک ارشد در انستیتوی بهداشت عمومی نروژ این تفاوت رویکرد را ناشی از دشواری ارزشگذاری درست زندگی یک فرد میداند و توضیح میدهد که با توجه به شیوع به نسبه آهسته ویروس کرونا در نروژ، اولویت اصلی تعیین میزان خطرات احتمالی تزریق واکسنهای مقابله با بیماری کووید-۱۹ است.
پروفسور لون سیمونسن، محقق دانمارکی همهگیری شناسی نیز معتقد است که برآورد و مقایسه مرگ احتمالی ناشی از تاخیر در دریافت واکسن و فوت ناشی از عوارض احتمالی ناشی از دریافت آن بسیار دشوار است ولی همواره تعداد مرگهای متاثر از عوارض جانبی یک دارو و واکسن به چشم میآید و تعداد نجاتیافتگان از یک بیماری هر چقدر هم زیاد باشد، امری طبیعی به شمار میآید.
تاکنون پنج نروژی کمی پس از دریافت واکسن آسترازنکا-آکسفورد دچار لختگی خون ناشی از سطح پایین پلاکت خون شدهاند. سه نفر از آنها فوت کردهاند. افزون بر این، یک مورد خونریزی همراه با کاهش پلاکت خون نیز به عنوان عارضه جانبی احتمالی واکسن در حال بررسی است.
اما مطابق گزارش آژانس دارویی اروپا از میان ۲۰ میلیون نفری که در بریتانیا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اضافه ایسلند، نروژ و لیختناشتاین تا ۱۶ مارس گذشته واکسن آسترازنکا-آکسفورد را دریافت کرده بودند تنها هفت نفر دچار لخته شدن خون در عروق قلبی و ۱۸ تَن نیز دچار لخته شدن خون در عروق مغزی شده بودند.
خانم واتل در مورد این که چرا این عوارض در میان ۱۳۰ هزار نروژی که تاکنون یک دوز از این واکسن را دریافت کردهاند، بالاست، میگوید:«نروژ کشور کوچکی است بنابراین اخبار خیلی سریع در آن پخش میشود؛ همچنین کشورهای اسکاندیناوی سیستم ثبت خوب و کارآمدی دارند که ضعف آن در سایر کشورها میتواند شائبه کمشماری را ایجاد کند.»
به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید
در دانمارک نیز تا کنون از میان ۱۵۰ هزار نفری که واکسن آسترازنکا-آکسفورد دریافت کردهاند، دو مورد عوارض خونی مشابه با نروژ گزارش شده است.
خانم سیمونسن در این خصوص توضیح میدهد که اگرچه عوارض خطرناک این واکسن در دانمارک کمتر از نروژ است ولی نرخ یک مورد به ازای هر ۷۵ هزار نفر بالاتر از نرخ رسوایی معروف واکسیناسیون ۱۹۷۶ در ایالات متحده است. به گفته او در آن زمان ، معلوم شد، افرادی که در برابر آنفولانزای خوکی واکسینه شدهاند با خطر ابتلا به سندرم گیلن باره مواجه میشوند؛ یک بیماری عصبی نادر که میتواند منجر به فلج و در بدترین حالت مرگ شود.
از نظر خانم سیمونسن همه کشورها باید به دنبال درک این واقعیتها باشند که چه کسانی به واکسن آسترازنکا-آکسفورد واکنش نشان میدهند؟ آیا آنها یک گروه خونی خاص یا یک جنسیت خاص هستند و یا این اتفاق میتواند پیشزمینه خاصی از جمله دلایل ژنتیکی داشته باشد؟
البته آژانس دارویی اروپا نیز در پایان گزارش خود در مورد واکسن آسترازنکا-آکسفورد با وجود تاکید بر این که رابطه علی مشخصی بین لخته شدن خون و دریافت این واکسن نیافته تصریح کرده که ارائه نظر قطعی در این مورد نیاز به بررسی و تجریه و تحلیل بیشتر دارد.