خاموشی‌های گسترده در ایران؛ دلیل تفاوت بین میزان عرضه و تقاضای برق چیست؟

عکس تزئینی از دکل های برق
عکس تزئینی از دکل های برق Copyright CANVA PRO
Copyright CANVA PRO
نگارش از یورونیوز فارسی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

در حالی هر روز خبری از تعطیلی مراکز غیرمجاز استخراج رمز ارز در ایران منتشر می‌شود که خاموشی‌های روزهای اخیر اعتراض‌های زیادی را در پی داشته‌ است اما معاون اول رئیس جمهور می‌گوید که افزایش تولید برق غیرممکن است.

آگهی

در حالی هر روز خبری از تعطیلی مراکز غیرمجاز استخراج رمز ارز در ایران منتشر می‌شود که خاموشی‌های روزهای اخیر اعتراض‌های زیادی را در پی داشته‌ است اما معاون اول رئیس جمهور می‌گوید که افزایش تولید برق غیرممکن است.

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهوری ایران امروز در حاشیه جلسه هیات دولت تاکید کرد که بین تولید و مصرف برق فاصله وجود دارد و مهمترین کاری که وزارت نیرو باید انجام دهد مدیریت این فاصله است.

طبق آمارها، ایران در حال حاضر بیش از ۱۰ هزار مگاوات کسری برق دارد که یکی از دلایل آن خشکسالی است که کاهش دسترسی به ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی را در پی داشته است.

با این حال جهانگیری امروز تاکید کرد که «افزایش تولید برق تقریباً غیرممکن است چرا که تمام نیروگاه‌ها با تمام ظرفیت در حال تولید برق هستند.»

در حال حاضر تولید برق در ایران حدود ۵۵ هزار مگاوات است است اما تقاضای برق بیش از ۶۵ هزار مگاوات است.

محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه ایران نیز در آماری اعلام کرد که در هشت سال دولت‌های یازدهم و دوازدهم حدود ۲۰ هزار مگاوات به ظرفیت نیروگاهی برق اضافه شده است.

آیا استخراج رمز ارزها دلیل کمبود برق است؟

از سوی دیگر استخراج رمز ارزها موضوع دیگری است در یک سال اخیر یکی از متهمان خاموشی‌ها و کمبود برق به شمار می‌رود.

در حالیکه حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران اوایل خرداد ماه گفته بود که استخراج مجاز رمز ارزها تا پایان شهریور ممنوع است اما امروز رضا اردکانیان، وزیر نیرو در مجلس شورای اسلامی گفت که در هفته‌های اخیر تعداد سه‌هزار و ۶۴۶ مرکز غیرمجاز استخراج رمز ارزها که در آن مکان‌ها ۱۹۶ هزار و ۲۳۳ دستگاه ماینر وجود داشت کشف و منهدم شد.

طبق گفته وزیر نیرو برق مصرفی این مراکز غیر مجاز ۵۷۰ مگاوات برآورد شده است که در مقابل مراکز مجاز ۵۲۱ مگاوات برق مصرف می‌کنند.

با این حال حسن روحانی در تاریخ پنج خرداد ماه گفته بود که استخراج مجاز رمز ارزها حدود ۳۰۰ مگاوات برق مصرف می‌کنند اما مصرف برق غیر مجازها ۲ هزار مگاوات است. آمار مشخصی از میزان مصرف برق استخراج رمز ارزها در ایران وجود ندارد. علی بخشی، رئیس هیات مدیره سندیکای برق پیش از این به مهر گفته بود که میزان مصرف برق برای استخراج رمز ارزها در ایران بیش ۶ تا ۷ هزار مگاوات است. به نظر می‌رسد اگر این رقم نزدیک به واقعیت باشد می‌تواند حتی فاصله بین تولید و مصرف را تا حد زیادی پر کند.

از سوی دیگر محمد جواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات به همکاری مشترک این وزارتخانه و وزارت نیرو در برخورد با مزارع استخراج رمز ارزها در دو ماه اخیر اشاره کرد و گفت: «در یک کار مشترک با وزارت نیرو، ۱۳ هزار مزرعه کوچک و بزرگ استخراج رمز ارز در کشور را شناسایی کردیم.»

واقعی نبودن قیمت برق که مصرف بیش از اندازه را در پی دارد و همچنین فرسودگی شبکه برق از دیگر دلایل خاموشی‌ها در ایران توصیف می‌شود.

فرسودگی شبکه برق در ایران

شبکه توزیع و فوق توزیع برق ایران در دهه ۵۰ خورشیدی طراحی شده است و تغییر الگوی مصرف و افزایش جمعیت در این دهه‌ها موجب شده است که شبکه توزیع پاسخگوی نیاز فعلی نباشد.

طبق آمارهای وزارت نیروی ایران دست‌کم ۳۰ درصد از شبکه توزیع برق کشور فرسوده است که شامل هشت نیروگاه می‌شود و میزان برق آن حدود ۴ هزار و ۵۰۰ مگاوات است. این موضوع باعث شده است تا برق تولیدی هدر رفت داشته باشد. 

CANVA PRO
خاموشی گسترده در ایرانCANVA PRO

قیمت برق و مصرف ایرانی‌ها

از سوی دیگر ۸۰ درصد برق ایران از طریق نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود که اغلب گاز و سایر سوخت‌های فسیلی برای تولید برق است.

محسن طرزطلب، مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق حرارتی در اردیبهشت ماه گذشته برآوردی از قیمت فعلی برق و قیمت واقعی آن کرده بود: «نیروگاه‌های حرارتی برق تولیدی خود را در بازار برق به طور متوسط هر کیلووات ساعت ۵۵ تومان می‌فروشند. هزینه تمام شده متوسط نیروگاه بیش از این عدد است و این رقم فارغ از بهای سوخت است.»

اما قیمت برقی که به مردم فروخته می‌شود چقدر است؟ آقای طرزطلب در این باره گفته بود: «مصرف کننده‌ها اعم از تجاری، صنعتی، خانگی و کشاورزی با توجه به تعرفه‌هایی که دارند، برق را از شرکت‌های توزیع می‌خرند. بهای برقی که به مردم فروخته می‌شود متفاوت است. اما به طور متوسط، بیش از ۸۰ تومان است.»

وی اضافه کرده بود: «حداقل رقمی که بابت تولید هر کیلووات ساعت می‌توانیم حساب کنیم ۱۲۰ تا ۱۳۰ تومان است. این هزینه تمام شده بدون احتساب سوخت است.»

آگهی

حال اگر به این رقم سوخت اضافه شود چه قیمتی در می‌آید؟

مدیرعامل شرکت تولید نیروی برق حرارتی تصریح کرده بود: « هم اکنون سوخت را متر مکعبی ۵ تا یک تومانی پرداخت می‌کنیم. اگر بخواهیم سوخت واقعی را در نظر بگیریم متر مکعبی بیش از ۳۵۰ تومان است. این عدد سوخت را به آن عدد ۱۲۰ تومان اضافه کنید، قیمت در سفارش ها تقریباً ۴۵۰ تا ۵۰۰ تومان درمی آید. اگر بخواهیم هزینه تولید برق، فقط در حوزه تولید را با قیمت واقعی با سوخت به قیمت فوب خلیج فارس حدود ۵۰۰ تومان درمی آید.»

این مقام اعتقاد دارد که سرعت تاثیر سیاست اصلاح قیمت در مصرف کننده بالا است. اما با توجه به شرایط اقتصادی مردم به نظر می‌رسد در صورت واقعی شدن این قیمت تبعات زیادی در پی خواهد داشت. 

با این حال طبق آمارهای وزارت نیرو مصرف برق خانگی در ایران شش برابر میانگین جهانی است. این در حالی است که در بسیاری از کشورهای اروپایی برق اصلی‌ترین کالا در روشنایی، گرمایش و گاهی سرمایش خانه‌ها، پخت و پز، حتی شست‌وشو که شامل آبگرمکن‌ها می‌شود، است. اما در ایران بیشتر مصرف خانگی برق در روشنایی و خنک‌کننده‌ها استفاده می‌شود و گاز در کنار برق تامین کننده نیازهای خانگی است.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

تورم لجام‌گسیخته و قدرت‌گرفتن محافظه‌کاران؛ گزارش خبرنگار یورونیوز از وضعیت مردم ایران

دو دکل انتقال برق ایران به عراق منفجر شد

بحران خاموشی در ایران؛ روحانی از مردم عذرخواهی کرد