«من همچنان نگران هستم که مواد هسته‌ای در مکان‌های اعلام نشده در ایران وجود داشته باشد. مکان‌های فعلی این مواد هسته‌ای برای آژانس شناخته نشده است و من به طور فزاینده‌ای نگران هستم که حتی با گذشت دو سال، مسائل مربوط به چهار مکان در ایران که به آژانس اعلام نشده، حل نشده باقی بماند.»
آگهیرافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جریان سخنرانی خود برای گشایش نشست تازه شورای حکام گفت که مقامات تهران هنوز به پرسش‌های این نهاد درباره مواد هسته‌ای موجود در چهار نقطه ایران پاسخی نداده‌اند.
گروسی این اظهارات را در حالی ایراد کرد که شامگاه یکشنبه در بازگشت از سفر کوتاهی به تهران، از حصول توافقی با این کشور بر سر «ایجاد فضای دیپلماتیک» برای رسیدن به «راه‌حل‌های گسترده‌تر» و نیز «رسیدگی به تجهیزات نظارتی» خبر داده و این سفر را «سازنده» خوانده بود.
رافائل گروسی در ابتدای نشست سالیانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز دوشنبه ۱۳ سپتامبر (۲۲ شهریور) در وین، پایتخت اتریش آغاز شده و قرار است یک هفته ادامه داشته باشد، گفت که گزارشش با توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، فعالیتهای آژانس در پیوند با راستی‌آزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران در چند ماه گذشته را پوشش می‌دهد.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
به گفته گروسی آژانس تا ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ اجرای تعهدات هسته‌ای ایران در چهارچوب برجام را بررسی و نظارت کرده اما از آن تاریخ به بعد، به دلیل تصمیم ایران مبنی بر توقف اجرای تعهدات برجامی‌اش از جمله در موضوع پروتکل الحاقی، فعالیتهای آژانس در این زمینه نیز به طور جدی تضعیف شده است.
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: «من در گزارشم مجدداً تأکید کردم که عدم پاسخگویی ایران به درخواست‌های آژانس برای دسترسی به تجهیزات نظارتی این کشور، ظرفیت فنی آژانس و تداوم آگاهی آن، یعنی چیزی را که آژانس برای از سرگیری تأیید و نظارت بر فعالیت هسته‌ای ایران بدان نیاز دارد، به طور جدی به خطر می‌اندازد. تعهدات (از سوی ایران) در طول زمان کم شده و اخیراً به طور قابل توجهی کاهش یافته است. احتمال دارد اعتماد آژانس (به ایران) همچنان رو به افول باشد مگر این که وضعیت ایران بلافاصله اصلاح شود.»
وی همچنین با اشاره به گزارشش درباره موافقتنامه پادمان (ان‌پی‌تی) با جمهوری اسلامی ایران و نیز پرسش‌های آژانس درباره چهار مکان مشکوک در ایران که در اختیار اعضای شورای حکام قرار گرفته گفت: «وجود چندین ذره اورانیوم با منشاء انسانی در سه مکان در ایران که به آژانس اعلام نشده و همچنین وجود ذراتی با ایزوتوپ تغییر یافته در یکی از این مکان‌ها به روشنی نشان می‌دهد که مواد هسته‌ای و/یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای در این مکان‌ها وجود داشته است.»
به گفته گروسی، ایران هنوز توضیحات لازم را برای حضور ذرات مواد هسته‌ای در هیچ یک از مکان‌ها که آژانس دسترسی‌های تکمیلی را در آن انجام داده، ارائه نکرده و به پرسش‌های آژانس درباره یک مکان اعلام نشده دیگر که در آن اورانیوم طبیعی بوده، روشن نکرده است.
رئیس آژانس با اعلام موضوع افزود: «من همچنان نگران هستم که مواد هسته‌ای در مکان‌های اعلام نشده در ایران وجود داشته باشد. مکان‌های فعلی این مواد هسته‌ای برای آژانس شناخته نشده است و من به طور فزاینده‌ای نگران هستم که حتی با گذشت دو سال، مسائل مربوط به چهار مکان در ایران که به آژانس اعلام نشده، حل نشده باقی بماند.»
رافائل گروسی با تأکید بر «الزام ایران به روشن‌سازی و حل این مسائل بدون تأخیر بیشتر با ارائه اطلاعات، اسناد و پاسخ به پرسش‌های آژانس» از ایران خواست که «تمام تعهدات قانونی» خود را بر اساس «ترتیبات تکمیلی موافقتنامه پادمانی»اش انجام دهد.
گروسی همچنین گفت که روز یکشنبه نیز گزارش دیگری تحت عنوان تأیید و نظارت در جمهوری اسلامی ایران با توجه به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تهیه کرده است.
او درباره مسئله نظارت آژانس بر تأسیسات هسته‌ای ایران، با یادآوری امضای بیانیه مشترک در سفرش به تهران و دیدار با معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که مشکل آژانس برای کوتاه مدت حل شده و تصاویری که از این تأسیسات ضبط می‌شوند با مهر و موم آژانس در ایران باقی خواهند ماند.
با خروج یکجانبه آمریکا از برجام، ایران به مرور سطح تعهدات هسته‌ای پیش‌بینی شده در این توافق بین‌المللی را کاهش داد و بعد از روی کار آمدن جو بایدن در کاخ سفید، مذاکره برای احیا برجام با سایر امضا کنندگان آن به جز آمریکا را آغاز کرد؛ مذاکراتی که در حال حاضر متوقف شده است.