درگذشت برنار تپی با اتهام کلاهبرداری؛ فراز و فرود سوسیالیستی که نماد نئولیبرالیسم شد

آگهی

برنار تَپی، سیاستمدار فرانسوی که در اواخر دهه ۸۰ میلادی زیر سایه سوسیالیسم ظهور کرد و در مسیر ترقی به نماد سیاست‌های نئولیبرالی دولت سوسیالیست فرانسوا میتران بدل شد، در نهایت در میان جنجال پرونده‌های متعدد فساد مالی به عارضه سرطان معده مبتلا شد و روز یکشنبه در ۷۸ سالگی درگذشت.

تپی در سال ۱۹۴۳ در حومه فقیرنشین پاریس متولد شد، پسر یک لوله‌کش کم‌درآمد بود ولی به یکی از ثروتمندترین مردان فرانسه بدل شد و با ورود به عرصه سیاست، به پارلمان فرانسه راه یافت و در دهه ۱۹۹۰ وزیر امور شهری دولت سوسیالیست فرانسوا میتران شد و بعدها بر کرسی پارلمان اروپا تکیه زد و چشمداشتی هم به شهرداری مارسی و ریاست جمهوری فرانسه داشت ولی اتهام‌های پیاپی و پرونده‌های طولانی فساد مالی او را به افول کشاند.

آقای تپی به عنوان رئیس باشگاه فوتبال المپیک مارسی در سال ۱۹۸۸ نامزد انتخابات پارلمانی فرانسه شد و در پی پیروزی مجدد فرانسوا میتران با اکثریت سوسیالیست همراه شد. هر چند او در گام نخست ناکام بود ولی یکسال بعد و با ابطال آرای رقیب جمهوری‌خواهش در حوزه انتخابیه استان «بوش دو رون»، کرسی حوزه ششم را که فتح آن از سوی چپ‌ها غیرممکن می‌نمود، در اختیار گرفت.

او در این دوره، مبارزه با راست‌های افراطی به رهبری ژان ماری لوپن را در دستور خود قرار داده بود و در انتخابات منطقه‌ای سال ۱۹۹۲ با قرار گرفتن در فهرست وفاداران به میتران شگفتی‌ساز شد و برخلاف نتایج نظرسنجی‌ها جایگاه نخست را در بوش دو رون کسب کرد.

آقای تپی سپس در میان مخالفت‌های جدی برخی اعضای سرشناس حزب سوسیالیست فرانسه به کابینه آقای میتران راه یافت ولی حدود دو ماه بعد و با صدور کیفرخواستی علیه او در جریان رسیدگی به یک پرونده رسوایی در فوتبال فرانسه، ناچار شد از وزارت امور شهری استعفا دهد. البته پس از تبرئه از دسامبر ۱۹۹۲ تا مارس ۱۹۹۳ که موعد برگزاری انتخابات پارلمانی بود، به دولت بازگشت.

آقای میتران در برابر مخالفان آقای تپی که او را دارای رویکرد لیبرالی می‌دانستند، همواره مدافع او بود؛ چنان که پس از پیروزی دوباره در انتخابات بوش دو رون، آقای تپی را برای رقابت با فهرست سوسیالیست‌ها به رهبری میشل روکار در انتخابات پارلمان اروپا ترغیب کرد. فهرست آقای تپی با عنوان انرژی رادیکال ۱۲ درصد آراء را به خود اختصاص داد که تنها ۲ درصد کمتر از آرای فهرست سوسیالیست‌ها بود.

آقای تپی پس از این موفقیت به فکر تصاحب صندلی شهرداری مارسی به عنوان پله‌ای محکم برای رسیدن به کاخ الیزه افتاد.

به توییتر یورونیوز فارسی بپیوندید

ولی امپراتوری این سرمایه‌دار بزرگ که از نمایش عمارت‌ها و قایق‌های تفریحی خود دریغ نمی‌کرد، با نزدیک شدن به اواخر دهه ۱۹۹۰ از هم فروپاشید؛ به طوری که در جریان رسیدگی به ده‌ها پرونده‌های رسوایی مالی روانه زندان نیز شد.

جنجالی‌ترین پرونده او به خرید مارک ورزشی آلمانی آدیداس در دهه ۱۹۹۰ مربوط بود که متهم به تبانی با بانک کردی لیونه شد و در سال ۲۰۱۷ ناگزیر شد تا مبلغ ۴۰۴ میلیون یورو وام دولتی را که برای این معامله دریافت کرده بود را بازگرداند که در واقع به معنی واگذاری آدیداس به این بانک دولتی بود. البته او از اتهام تقلب در این پرونده تبرئه شد و هیات رسیدگی کننده به این پرونده تشخیص داد که او خود قربانی کلاهبرداری بوده است، زیرا بانک کریدی لیون ارزش آدیداس را در زمان فروش کمتر از واقع اعلام کرده بوده است.

کریستین لاگارد، رئیس فعلی بانک مرکزی اروپا که در آن زمان وزیر اقتصاد بود، تصمیم گرفت به این حکم اعتراض نکند؛ تصمیمی که بعدها از سوی دادگاهی جزء موارد سوء رفتار وزیر اسبق اقتصاد فرانسه شناسایی شد. البته سکوت لاگارد در مورد این پرونده شبهه نفوذ نیکلای سارکوزی، رئیس جمهوری اسبق فرانسه را در این پرونده ایجاد کرد. چرا که گفته می‌شد آقای تپی به دلیل حمایت قاطع از آقای سارکوزی در جریان انتخابات سال ۲۰۰۷ مورد عنایت رئیس جمهوری قرار گرفته است؛ اتهامی که آقای سارکوزی همواره آن را رد کرده است.

در نهایت و تحت فشار افکار عمومی فرانسه، پرونده جدیدی علیه آقای تپی باز شد. در جریان رسیدگی به این پرونده، دادگاه او را به جرم کلاهبرداری مجرم شناخت و دادگاه تجدیدنظر نیز قرار بود روز چهارشنبه رای خود را صادر کند که پیش از آن خبر مرگ آقای تپی منتشر شد.