چین و ایران روز پنجشنبه ۲۴ فوریه از توصیف حمله نظامی روسیه به اوکراین بهعنوان یک «تهاجم» خودداری کردند.
چین و ایران روز پنجشنبه ۲۴ فوریه از توصیف حمله نظامی روسیه به اوکراین بهعنوان یک «تهاجم» خودداری کردند.
ولادیمیر پوتین، در ساعت شش صبح پنجشنبه به وقت مسکو در یک نطق ملی از پیش ضبط شده، «عملیات نظامی ویژه» علیه همسایه اروپای شرقی خود را اعلام کرد. اندکی پس از آن، مقامات دفاعی اوکراین از حملات موشکی شدید در سراسر کشور خبر دادند.
با این حال هوآ چونییک، سخنگوی وزارت خارجه چین پس از آنکه خبرنگاری از واژه «تهاجم» برای اقدام روسیه استفاده کرد، این موضوع را «چارچوببندی معمول غرب» از وضعیت فعلی دانست و به مخالفت با استفاده از واژه «تهاجم» اقدام کرد.
او خطاب به برخی از خبرنگاران حاضر در نشست گفت که «شاید این تفاوت بین چین و شما غربیها باشد. چین در نتیجهگیری عجله نخواهد کرد.»
وی تصریح کرد: «در مورد تعریف تهاجم، فکر میکنم باید به نحوه نگرش به وضعیت فعلی اوکراین بازگردیم. مسئله اوکراین پیشینه تاریخی بسیار پیچیده دیگری دارد که تا امروز ادامه داشته است. ممکن است آن چیزی نباشد که همه میخواهند ببینند.»
هوآ گفت: «چین از نزدیک آخرین تحولات [در اوکراین] را زیر نظر دارد و از همه طرفها میخواهد برای اینکه اوضاع از کنترل خارج نشود، خویشتنداری از خود نشان دهند.»
او به تضمین وزارت دفاع روسیه اشاره کرد که گفته بود مناطق شهری اوکراین از حملات موشکی نیروهای این کشور در امان خواهند بود و حاضر نشد به محکومیت جهانی اقدام روسیه تن دهد.
وی تصریح کرد: «امیدواریم طرفهای درگیر درهای صلح را نبندند و تمام تلاش خود را برای گفتوگو، مشورت و مذاکره به کار گیرند.»
سخنگوی وزارت خارجه چین با این حال گفت: «حاکمیت و تمامیت ارضی هر کشور باید رعایت شود و اصول منشور سازمان ملل باید حفظ شود.» او تنها به همدردی با کییف اکتفا کرد.
هوآ گفت که رهبران چین از زمان آخرین مانورهای نظامی روسیه، تلاشی برای تماس با همتایان اوکراینی خود نداشتهاند. وی افزود: «من فکر میکنم همه سرشان شلوغ است.»
او در حمایت از مسکو گفت: «نگرانیهای امنیتی هر کشور باید مورد احترام و بررسی قرار گیرد.» وی سپس ایالات متحده را متهم کرد و گفت که با بزرگنمایی تهدید جنگ و انتقال تسلیحات به اوکراین، «شعلههای آتش» بحران را برافروخته است.
واکنش ایران چه بود؟
همزمان ایران نیز واکنش ملایمی نسبت به حمله روسیه به اوکراین نشان داد و انگشت اتهام را به سوی ناتو نشانه رفت.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر خارجه ایران در توییتی نوشت: «بحران اوکراین ریشه در اقدامات تحریک آمیز ناتو دارد. ما توسل به جنگ را راه حل نمی دانیم. برقراری آتش بس و تمرکز بر راه حل سیاسی و دموکراتیک یک ضرورت است.»
در این توییت آقای امیرعبداللهیان اشارهای به اقدامات روسیه نکرده است.
از سوی دیگر سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران گفت که با نگرانی عمیق تحولات در اوکراین را پیگیری میکنند.
او نیز ناتو را متهم کرد و گفت: «متاسفانه ادامه اقدامات تحریک آمیز ناتو با محوریت آمریکا منجر به وضعیتی شده است که منطقه اوراسیا در آستانه ورود به یک بحران فراگیر است.
وی نیز به مانند وزیر امور خارجه اشارهای به اقدام روسیه نکرد و گفت: «جمهوری اسلامی ایران طرفین را به توقف درگیری ها و آتش بس برای مذاکره فوری به منظور حل و فصل سیاسی بحران دعوت نموده و ضرورت رعایت حقوق بین الملل و حقوق بشر دوستانه در درگیریهای نظامی را مجدانه یادآوری می نماید.»
برخی از رسانههای حکومتی در ایران نیز از بکار بردن واژه «تهاجم» خودداری کردهاند به طوریکه شبکه خبر در زیرنویسهای خود از واژه «عملیات ویژه نظامی روسیه در شرق اوکراین» استفاده کرد.