پروانههایی طلایی دیوارهای تنها مرکز تخصصی «اتانازی» (مرگ خودخواسته یا بهمرگی) را در شهر لاهه هلند زینت دادهاند. این پروانهها به یاد هزاران بیماری نصب شدهاند که طی دو دهه گذشته با شدید شدن بیماری لاعلاج خود، «مرگ با کرامت» را انتخاب کردهاند.
پروانههایی طلایی دیوارهای تنها مرکز تخصصی «اتانازی» (مرگ خودخواسته یا بهمرگی) را در شهر لاهه هلند زینت دادهاند. این پروانهها به یاد هزاران بیماری نصب شدهاند که طی دو دهه گذشته با شدید شدن بیماری لاعلاج خود، «مرگ با کرامت» را انتخاب کردهاند.
مرکز تخصصی اتانازی لاهه تنها مرکزی در هلند است که خدمات مرتبط با مرگ خودخواسته را به متقاضیان ارائه میدهد؛ از در اختیار گذاشتن اطلاعات در این خصوص گرفته تا انجام عمل «بهمرگی» که عبارت است از پایان دادن عمدی به زندگی برای تسکین نهایی درد و رنج یک فرد مبتلا به بیماری لاعلاج از طریق تزریق مواد کشنده.
هلند در آوریل ۲۰۰۲ اولین کشور جهان بود که مرگ خودخواسته را قانونی برشمرد. بلژیک کمی بعدتر در همان سال این قانون را رسمی کرد و اسپانیا در سال گذشته ششمین کشوری لقب گرفت که قانونی شدن مرگ خودخواسته را از تصویب گذراند.
بر اساس آمارهای رسمی، تعداد افرادی که به دنبال اتانازی هستند در هلند رو به افزایش است و در سال گذشته ۷ هزار و ۶۶۶ نفر چنین درخواستی را ارائه کردهاند. این رقم افزایشی بیش از ده درصدی را نسبت به سال قبل نشان میدهد. اکثریت قریب به اتفاق متقاضیان را افراد ۶۰ سال به بالا تشکیل میدهند که از سرطان یا سایر بیماریهای لاعلاج رنج میبرند.
سونیا کرستن، مدیر مرکز لاهه، میگوید: «بیست سال پیش، زمانی که این قانون تصویب شد، مرگ خودخواسته عملی شناخته شده بود اما مطمئناً به اندازه امروز استفاده نمیشد. این واقعیت که اتانازی دیگر یک موضوع تابو نیست و جامعه نسبت به این مسئله بازتر عمل میکند، در کنار وجود جمعیت سالخورده در هلند استقبال روزافزون از این مسئله را توضیح میدهد.»
خانم کرستن میگوید: «مرگ با عزت بحثی است که در جامعه هلندی در حال رشد است و این موضوعی کاملاً آشکار به شمار میرود.»
اتانازی تنها در چند کشور در سراسر جهان مجاز است و به همین دلیل شماری از شهروندان کشورهای دیگر برای انجام مرگ خودخواسته مجبور به سفر هستند. حدود ۴۰ شهروند فرانسوی در سال گذشته به بلژیک سفر کردند تا به زندگی خود خاتمه دهند.
مدیر مرکز تخصصی بهمرگی در لاهه میگوید تصمیم برای پایان دادن به زندگی در چارچوب انجام عمل اتانازی «نه حق بیمار است و نه وظیفه پزشک».
در هلند اتانازی فقط تحت شرایط سختی که در قوانین این کشور تعیین شده است انجام می شود: کودکان تا ۱۶ سالگی به اجازه والدین و سرپرستان خود نیاز دارند، در حالی که والدین باید برای کودکان ۱۶ و ۱۷ ساله در روند تصمیمگیری شرکت داشته باشند. از ۱۸ سالگی به بعد هر شهروند هلندی میتواند درخواست مرگ کمکی کند.
در همه موارد، بیمار باید «رنج غیر قابل تحمل بدون چشمانداز بهبود» داشته باشد و باید به شیوهای «اختیاری، تأملشده و با اعتقاد کامل» درخواست مرگ کرده باشد. معیارهای دیگری نیز برای نهایی شدن این پروسه اعمال می شود مانند عدم وجود یک جایگزین معقول برای وضعیت کنونی بیمار.
پزشکان را نیز نمی توان مجبور به انجام عمل اتانازی روی بیمار کرد. مرکز تخصصی بهمرگی با به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ارائه راهنمایی به پزشکان در این فرآیند کمک می کند. همچنین به بیمارانی که پزشکان از کمک به آنها امتناع میکنند، کمکهای مخصوص داده میشود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
مرکز مرگ خودخواسته لاهه که در سال ۲۰۱۲ تاسیس شده است یک بنیاد خصوصی است، اما هزینه مراقبت از بیمار توسط بیمههای سلامت بازپرداخت میشود. شبکهای متشکل از ۱۴۰ پزشک و پرستار در سراسر کشور در خدمترسانی به متقاضیان فعال هستند.
مسئولان این بنیاد میگویند هرچند در ابتدا با عنوان «کلینیک پایان زندگی» (Levenseindekliniek) شروع به فعالیت کردهاند، با این حال به سرعت مشخص شد اکثر بیماران ترجیح میدهند در خانه خود بمیرند تا در کلینیک و محیطی ناآشنا.
حدود ۸۰ درصد درخواستهای اتانازی در هلند توسط پزشکان مورد اعتماد بیماران انجام میشود. با این حال پزشکانی نیز هستند که با اتانازی مخالفند.
تیم پزشکی مرکز مرگ خودخواسته در لاهه میگوید در سال ۲۰۲۰ از حدود ۳ هزار درخواست، با تقاضای ۹۰۰ نفر موافقت شد. حدود ۲۰ درصد از این افراد مبتلا به زوال عقل یا اختلالات روانپزشکی بودهاند.
دیوان عالی هلند در سال ۲۰۲۰ حکم داد که پزشکان میتوانند بدون ترس از پیگرد قانونی، برای بیماران مبتلا به زوال عقل شدید درخواست اتانازی کنند. هرچند این حکم مربوط به بیمارانی است که به علت پیشرفت آلزایمر دیگر توانایی ذهنی ندارند، اما قبل از آنکه بیماریشان شدت بگیرد درخواست مشخصی برای اتانازی داشتهاند.