رقابت امانوئل ماکرون و مارین لوپن در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه تکرار دوئل این دو سیاستمدار در سال ۲۰۱۷ است. راست افراطی این بار در دور اول انتخابات قویتر از پنج سال پیش ظاهر شده است.
آگهیامانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری کنونی فرانسه کمتر از دو هفته دیگر در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور با مارین لوپن، رهبر حزب راست افراطی «اجتماع ملی» رقابت خواهد کرد.
نامزد حزب حاکم «جمهوری به پیش» در دور اول که روز یکشنبه برگزار شد بیش از ۲۸ درصد آراء را کسب کرد. این در حالی است که مارین لوپن با افزایش درصد آراء خود نسبت به پنج سال پیش توانست در دور اول بیش از ۲۳ درصد به دست آورد.
در این گزارش پنج نکته کلیدی مرتبط با نتیجه دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه بررسی شده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
ماکرون-لوپن؛ تکرار دوئل ۲۰۱۷
امانوئل ماکرون و مارین لوپن پنج سال پیش در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری با یکدیگر روبرو شده بودند. رئیس‌جمهوری کنونی فرانسه در آن انتخابات با کسب حدود ۶۶ درصد آراء و به دنبال تشکیل «جبهه دفاع از جمهوری» به پیروزی دست یافت. «جبهه دفاع از جمهوری» در انتخابات فرانسه در برابر نامزدهای راست افراطی و بین احزاب مختلف ایجاد می‌شود تا مانع از پیروزی نامزدهای راست افراطی شوند.
با این حال به نظر می‌رسد که تشکیل چنین جبهه‌ای این بار کارایی کمتری خواهد داشت زیرا مارین لوپن در دور دوم می‌تواند بر روی کسب آرای اریک زمور، دیگر نامزد راست افراطی که هفت درصد آراء را به دست آورد حساب کند. از سوی دیگر اکثر رای‌دهندگان به نامزدهای ناکام به ویژه ژان لوک ملانشون پس از پنج سال حضور امانوئل ماکرون در کاخ الیزه و نارضایتی از سیاست‌های دولت کنونی ممکن است انداختن رای سفید یا عدم مشارکت در انتخابات را به رای به امانوئل ماکرون ترجیح دهند.
از سوی دیگر نتیجه دور دوم انتخابات می‌تواند تا حد زیادی مانند پنج سال پیش در مناظره بین دو نامزد تعیین شود. مارین لوپن پنج سال پیش عملکرد ضعیفی در مناظره پیش از دور دوم داشت. او احتمالا این بار برای جبران شکست در مناظره سال ۲۰۱۷ تلاش زیادی خواهد کرد.
ملانشون در نقش مرد سوم؛ شکستی دیگر در راهیابی به دور دوم
ژان لوک ملانشون، رهبر حزب «فرانسه تسلیم ناپذیر» و نامزد اصلی چپگرایان همانند پنج سال پیش با فاصله اندکی از راهیابی به دور دوم انتخابات باز ماند. او در سال ۲۰۱۷ پس از فرانسوا فیون، نامزد حزب «جمهوریخواهان» در جایگاه چهارم ایستاد اما این بار در جایگاه سوم قرار گرفت. به همین دلیل از او به عنوان «مرد سوم» انتخابات یاد شده است.
ژان لوک ملانشون در سخنرانی خود پس از اعلام نتایج تاکید کرد که «حتی یک رای» از هواداران او نباید در دور دوم به راست افراطی برسد. با این حال این احتمال وجود دارد که اکثر هواداران ژان لوک ملانشون که بین جوانان محبوبیت زیادی دارد در دور دوم یا پای صندوق رای حاضر نشوند و یا رای سفید به صندوق بیاندازند.
دو حزب سنتی در آستانه حذف از صحنه سیاسی
آرای نامزدهای دو حزب «جمهوریخواهان» و سوسیالیست در دور اول انتخابات روز یکشنبه به شکل بی‌سابقه‌ای پائین است. والری پکرس، نامزد راست سنتی و حزب «جمهوریخواهان» ۴.۸٪ آراء را به دست آورده است. به این ترتیب راست سنتی فرانسه برای دومین بار پیاپی در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری حضور ندارد.
عدم راهیابی فرانسوا فیون، نامزد «جمهوریخواهان» در سال ۲۰۱۷ به دور دوم انتخابات زلزله‌ای برای راست فرانسه به حساب می‌آمد. این حزب پنج سال بعد حدود سه چهارم رای‌دهندگان باقی‌مانده برای خود را از دست داد. اکثر رای‌دهندگان فرانسوا فیون در سال ۲۰۱۷ این بار ترجیح دادند که یا به امانوئل ماکرون رای بدهند و یا به یکی از دو نامزد راست افراطی.
ان هیدالگو، شهردار پاریس و نامزد حزب سوسیالیست نیز با کسب تنها ۱.۷٪ بدترین نتیجه را برای یکی از نامزدهای این حزب در طول تاریخ جمهوری پنجم رقم زد. حزب سوسیالیست پس از تجربه پنج ساله زمامداری فرانسوا اولاند بین سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۷ تاکنون نتوانسته است از اشتباهات و تفرقه‌های درونی در آن دوران درس بگیرد و خود را بازسازی کند.
میزان بالای عدم مشارکت نسبت به دوره قبل
پیش از برگزاری دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری این نگرانی وجود داشت که نرخ بالای عدم مشارکت در انتخابات منطقه‌ای سال ۲۰۲۱ بار دیگر تکرار شود. هرچند میزان مشارکت مانند انتخابات محلی سال گذشته پائین نیست اما نرخ مشارکت نسبت به انتخابات سال ۲۰۱۷ بین چهار تا شش درصد کاهش یافته است. به این ترتیب فرانسه بیشترین میزان عدم مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری طی ۲۰ سال گذشته را تجربه کرد.
از جمله دلایل میزان بالای عدم مشارکت در مقایسه با دوره‌های قبل تحت الشعاع قرار گرفتن کارزار انتخاباتی بود. کارزار انتخاباتی تا ابتدای سال جاری میلادی تحت تاثیر همه‌گیری بیماری «کووید ۱۹» و بحث پیرامون واکسیناسیون و گواهی واکسیناسیون قرار داشت.
پس از آن هم تهاجم نظامی روسیه به اوکراین و پیامدهای آن از جمله افزایش قیمت سوخت کارزار انتخاباتی را تحت الشعاع قرار داد.
ورود دیرهنگام امانوئل ماکرون به عرصه رقابت انتخاباتی و عدم پذیرش مناظره با دیگر نامزدها از سوی او از دیگر دلایل کاهش اقبال به صندوق‌های رای بود. رئیس‌جمهوری فرانسه طی هفته‌های اخیر حتی از حضور در برخی از برنامه‌های تلویزیونی ویژه معرفی برنامه‌های نامزدها در شبکه‌های تلویزیونی سر باز زد.
پیشرفت راست افراطی در مقایسه با سال ۲۰۱۷
افزایش اقبال به راست افراطی در عمل به این جریان سیاسی در انتخابات روز یکشنبه امکان داده بود تا با دو نامزد اصلی در رقابت انتخاباتی حاضر شود. امری که در عمل انتخابات روز یکشنبه را تبدیل به «انتخابات مقدماتی راست افراطی» بین مارین لوپن و اریک زمور کرده بود.
کاندیداتوری اریک زمور واکنش جریانی از راست افراطی به تلطیف چهره حزب «اجتماع ملی» از سوی مارین لوپن با هدف گسترش دامنه نفوذ این حزب در جامعه فرانسه بود. مارین لوپن با تاکید بیشتر بر روی مشکلات اقتصادی و کاهش «قدرت خرید» رای‌دهندگان موفق شد تا آرای بخش زیادی از اقشار کم درآمد را به دست آورد اما همزمان هسته سخت راست افراطی فرانسه تبلور ایده‌های خود را بیشتر در سخنان اریک زمور می‌دید.
آگهیمجموع آرای مارین لوپن و اریک زمور در انتخابات روز یکشنبه بیش از ۳۰ درصد بود. این در حالی است که می‌توان آرای نیکولا دوپون تنیان را نیز به این جمع افزود زیرا او پنج سال پیش بین دو دور انتخابات به مارین لوپن پیوست و قرار بود نخست‌وزیر دولت او شود.
به این ترتیب راست افراطی در عمل بهترین نتیجه را از زمان تشکیل جمهوری پنجم به دست آورد. نظرسنجی‌هایی که پس از اعلام نتایج دور اول منتشر شد هم نشان می‌دهد که مارین لوپن در دور دوم رقابتی تنگاتنگ با امانوئل ماکرون خواهد داشت.
به این ترتیب می‌توان نتیجه گرفت که نه تنها اقبال به راست افراطی هیچ‌گاه در فرانسه تا این حد زیاد نبود بلکه هیچ‌گاه این جریان تا این حد به پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری و به دست گرفتن قدرت نزدیک نشده بود.