اسلامگرایان طالب خوشحالند. یکی از آنها به خبرگزاری فرانسه میگوید: «ما ممکن است فقیر باشیم و ممکن است با مشکلات زیادی روبرو باشیم، اما پرچم سفید اسلام اکنون و برای همیشه در افغانستان برافراشته شده است.»
حکومت طالبان روز دوشنبه را به مناسبت اولین سالگرد بازگشتشان به قدرت، تعطیل رسمی اعلام کرد و جشن گرفت.
در این روز گروهی از جنگجویان طالبان در حالی که تفنگهای خود را در هوا تکان میدادند یا پرچم جنبش خود را برافراشته بودند، رژه های کوچکی را به نشانۀ پیروزی با پای پیاده، سوار بر دوچرخه یا موتورسیکلت در خیابانهای پایتخت برگزار کردند.
گروهی از آنها نیز در حالی که شعارهای «زنده باد اسلام» و «مرگ بر آمریکا» سر میدادند، از مقابل سفارت پیشین ایالات متحده عبور کردند.
عبدالوحید رایان، مسئول خبرگزاری باختر که توسط طالبان اداره میشود نیز نوشت: «این پیروزی و آزادی بزرگ را، توکل به خدا و حمایت مردم برای کشور به ارمغان آورد. امروز، روز پیروزی امارت اسلامی افغانستان بر آمریکا و متحدانش است که کشور را اشغال کرده بودند.»
واکنشهای بینالمللی به یکسالگی حکومت طالبان
در این روز توماس نیکلاسون، فرستاده ویژه اتحادیه اروپا در افغانستان با اشاره به رنج مردم در یکسال گذشته اعلام کرد که ملتها همچنان متعهد به کمک به مردم افغانستان و ادامۀ تلاشها برای برقراری صلح و ثبات پایدار در این کشور و در منطقه هستند.
او تاکید کرد که موفقیت در اجرای این تعهد «مستلزم یک روند سیاسی فراگیر با مشارکت کامل، برابر و معنادار همه مردان و زنان افغان و احترام به حقوق بشر است».
آنالنا بائربوک، وزیر خارجه آلمان نیز گفت که با وجود خروج ناتو از افغانستان، نباید از مسئولیت بینالمللی کشورها در قبال افغانستان غافل بود.
خانم بائربوک افزود: «رژیمی که حقوق بشر را زیر پا میگذارد تحت هیچ شرایطی قابل شناسایی نیست؛ اما ما نباید مردم افغانستان را حتی یک سال پس از تسلط طالبان فراموش کنیم.»
ارمغان یک سال حکومت: تضییح حقوق زنان و بحران شدید اقتصادی
دور جدید زمامداری این گروه تندروی اسلامگرا در افغانستان در حالی آغاز شده که در یک سال گذشته حقوق زنان افغانستان بهطور چمشگیری تضییع شده و کل کشور نیز در یک بحران عمیق انسانی فرو رفته است؛ به گونهای که بنا بر اعلام آژانسهای کمکهای بشردوستانه، نیمی از جمعیت ۳۸ میلیون نفری ساکن این کشور هم اکنون با فقر شدید دست و پنجه نرم میکنند.
نیروهای طالبان که به مدت ۲۰ سال در جنگ و گریز با دولت مرکزی و نیروهای بینالمللی مستقر در افغانستان بودند، سرانجام توانستند سال گذشته در پی خروج نیروهای ایالات متحده و دیگر اعضای ناتو از این کشور که در چهارچوب توافق دوحه انجام شد، با سرعتی برق آسا در کشور پیشروی کنند و درنهایت در ۱۵ اوت ۲۰۲۱ میلادی کابل، پایتخت افغانستان را به تصرف خود درآورند.
این پیشرویها در حالی حاصل شد که ارتش از هم گسیختۀ افغانستان مقاومت چندانی در مقابل نیروهای طالبان نمیکرد و بسیاری از فرماندهان ارتش و مقامات ارشد کشور از جمله اشرف غنی، رئیس جمهور ترک افغانستان را بر مقاومت ترجیح داده بودند.
همزمان با اشغال پایتخت از سوی طالبان، عقبنشینی پر هرج و مرج آخرین نیروهای خارجی نیز تا ۳۱ اوت ادامه داشت و در تصاویر آن روزهای افغانستان، همواره جمعیتی بزرگ از غیرنظامیانی دیده میشدند که به تنها فرودگاه کابل هجوم میآوردند تا با هر پروازی که در دسترس بود از کشور خارج شوند.
پس از رسیدن به قدرت، اربابان جدید کشور بسیار سریع و علیرغم وعدههای اولیه خود، به تفسیر بسیار سختگیرانه اسلام بازگشتند که پیش از این در اولین دور حکومتداری آنها طی سالهای ۱۹۹۶ و ۲۰۰۱ نیز دیده شده بود.
با اجرای این خط مشی، حقوق زنان بار دیگر به شدت محدود شد؛ بگونهای که آنها از کار در بسیاری از مشاغل عمومی محروم شدند و سفرشان به تنهایی به خارج از شهرها نیز ممنوع گردید.
پس از آن در ماه مارس، طالبان دبیرستانها و کالجهای دخترانه را تنها چند ساعت پس از بازگشایی، بستند و در اوایل ماه مه نیز رهبر طالبان به زنان دستور داد تا در اماکن عمومی از روبندههایی همچون برقع استفاده کنند که تمام صورت را بپوشاند.
تنها یک روز قبل از برگزاری جشن یکسالگی حکومت آنها نیز نیروهای طالبان در شهر کابل به تجمع اعتراضی زنانی هجوم آوردند که برای داشتن حق کار و تحصیل تظاهرات میکردند؛ آنها زنان معترض را با قنداق تفنگ یا تیراندازی هوایی متفرق کردند.
دیگر غیرنظامیان افغان نیز اگرچه کاهش نسبی خشونتها در پی پایان جنگ داخلی بیست ساله را تایید میکنند، اما از بحران حاد اقتصادی و انسانی حاکم بر کشور در عذابند.
یک دکاندار در کابل میگوید: «مردمی که به فروشگاههای ما میآیند آنقدر از افزایش قیمتها شکایت دارند که ما دکانداران حتی از کاری که انجام میدهیم متنفر شدهایم.»
با این وجود اسلامگرایان طالب خوشحالند. یکی از آنها به خبرگزاری فرانسه میگوید: «ما ممکن است فقیر باشیم و ممکن است با مشکلات زیادی روبرو باشیم، اما پرچم سفید اسلام اکنون و برای همیشه در افغانستان برافراشته شده است.»