نگاهی به آثار مستند و پویانمایی حاضر در «جوایز فیلم اروپا»

آگهی

اِمی (Amy) نام مستندی است درباره زندگی و مرگ خواننده معروف پاپ، اِمی واین هاوس به کارگردانی «آصف کاپادیا»، که نامزد «جوایز فیلم اروپا» (European Film Awards) شده است. این فیلم که نخستین بار در جشنواره کن سال ۲۰۱۵ نمایش داده شد، تاکنون جوایز بسیاری برده است.

«رقص با ماریا» نخستین مستند بلند کارگردان ایتالیایی «ایوان گِرگولت» است که به زندگی «ماریا فو» رقصنده و معلم رقص آرژانتینی می پردازد، و شور و شوق این هنرمند نود ساله را به نمایش می گذارد.

مادرِ «توتو»ی ده ساله به جرم فروش مواد مخدر زندانی می شود، درحالیکه او و خواهر نوجوانش برای ادامه زندگی در حومه فقیرنشین بخارست به سختی تقلا می کنند. فیلم «توتو و خواهرش» ساخته کارگردان آلمانی «الکساندر نانو» است. این کارگردانِ زاده رومانی که یکبار برنده جایزه امی شده است، می گوید: «فیلم طوری است که شما حضور کارگردان را حس نمی کنید، پس از مرزهای کلاسیک فیلم مستند رد می شویم. برای تماشاگر مثل تماشای یک فیلم واقعی با آدمهای واقعی است، من دستوری ندادم و میزانسنی نداشتم.»

مستند «یک عاشقانه سوری» (A Syrian Love Story) ساخته «شان مک آلیستر» داستان عشق دو مبارز سوری در زندان را روایت می کند. پانزده سال بعد زن دوباره زندانی می شود. اما اینبار برای نوشتن داستانی از سرگذشت اش در رژیم بشار اسد. خود کارگردان هم هنگام ساخت این فیلم مدتی در سوریه زندانی شده است.

«نگاه سکوت» به کارگردانی جاشوا اُپنهایمرِ دانمارکی، مستندی است که به کشتارهای اندونزی در دهه شصت میلادی می پردازد. فیلم بر ماجرای مردی متمرکز است که برادرش به شکلی بیرحمانه در سال ۱۹۵۶ در عملیات پاکسازی کمونیستها کشته شده و حالا با عاملان کشتارها روبرو می شود. فیلم نخست این کارگردان با نام «عمل قتل» درباره افرادی که در کشتارهای اندونزی شرکت داشتند، به اقبالی جهانی دست یافت و بالغ بر شصت جایزه بین المللی را از آن خود کرد.

اما در بخش پویانمایی، فیلم «گوسفند شاون» (Shaun the Sheep)، داستان شاون، گوسفند بدجنسی را تعریف می کند که با دوستانش از دست صاحب مزرعه می گریزند تا به شهر بروند. استودیوی «آردمن»، سازنده فیلم معروف «والاس و گرومیت» این فیلم را تهیه کرده و «ریچارد استارزاک» و «مارک برتون» نویسنده و کارگردان آن بوده اند. «مارک برتون» می گوید: «پیام فیلم دانستن ارزش چیزهایی است که از دست می دهید، و اینکه که قدر داشته هایتان را بدانید.»

در میان نامزدهای مهم، فیلم «ترانه دریا» ساخته «تام مور» هم دیده می شود. این فیلم داستان یک پسربچه ایرلندی و خواهرش را تعریف می کند که می تواند به یک فُک تبدیل شود. آنها به دیدار پریان می روند و جهان آنها را نجات می دهند. نمایش این فیلم در بسیاری از کشورها با موفقیت روبرو شده است.

تام مور، کارگردان جوان فیلم درباره آن می گوید: «خب ما از یک اسطوره و داستان بومی ایرلندی الهام گرفتیم و فکر می کنم که این داستانها یک چیز جهانی در خودشان دارند که در همه جا یکی است. اما بخش سخت کار، جور کردن سرمایه است، بعد نوشتن داستان و اینکه مطمئن شوید داستانِ خوبی است و جواب می دهد. بعد دو سال کار سخت با دویست نفر طراح، ساختن چنین فیلمی به معنای انجام همه این مراحل است.»

فیلم فرانسوی «آداما» نیز داستان آدامای دوازده ساله را روایت می کند که در یک روستای دورافتاده آفریقایی زندگی می کند. او در جستجوی برادر گمشده اش راهی سفری دراز می شود که او را به دریاها، شمال سرد و تاریک و جهنم جنگ جهانی اول می کشاند. برندگان «جوایز فیلم اروپا»، روز یکشنبه ۱۳ دسامبر در برلین اعلام خواهند شد.