در ابتدا، انسان روبات ها را در تخیلات خود ساخت، برای آنها، حس بینایی، شنوندگی و لامسه را ایجاد کرد.
اما براستی چرا روبات ها نیازمند به داشتن همان حس لامسه ما هستند و انسانها از آن چه سودی می برند؟
شخصیتهای آشنای فیلم های علمی تخیلی در آینده ای نه چندان دور در غالب روباتهای انسان نما، وارد زندگی روزمره انسانها خواهند شد.
اما قبل از اینکه این آدمکهای ساخت دست انسان وارد زندگی ما شوند، باید بتوانند مثل ما حتی ظریف ترین اشیاء را هم لمس کنند.
الکساندر اشمیتس، دانشجوی دکترای انستیتو فن آوری ایتالیا می گوید :
“اینجا آی کیوب است، این یک روبات انسان نماست که توسط یک کنسرسیوم اروپایی ایجاد شده است.این روبوت به اندازه یک کودک است و از آن می توان برای کارهای آموزشی استفاده کرد. در کف دست و نوک انگشتان این روبات حسگر هایی تعبیه شده است. در این آزمایش، این روبات باید یک لیوان پلاستیکی بسیار نرم را بردارد. سنسورهای لامسه ای که در این روبوت نهاده شده می توانند این کار راانجام دهند.”
این روبات با استفاده از پوستهای مصنوعی خود می تواند این لیوان پلاستیکی را به خوبی برداشته و در صورت لزوم آن را مچاله هم بکند.
جیورجیو کاناتا، هماهنگ کننده طرح روبوسکین می گوید :
“برای مدتها از روباتها صرفا در صنایعی استفاده می شد که انسانها قادر به انجام آن نبودند.اما اکنون زمان آن رسیده که روباتها و انسانها بتوانند برای انجام کارهای مختلفی با هم تعامل داشته باشند.
از انجام کارهای خانگی گرفته تا اعمال درمانی، جراحی و غیره…
پیشرفت پوست روباتها برای ایجاد ارتباط مفید با انسانها و محیط اطراف ضروری است زیرا روباتها باید بتوانند کاری را که به آنها محول می شود به درستی و بدون وارد کردن خسارت انجام دهند.”
در این بنیاد فن آوری در جنوآ ایتالیا، آزمایشهایی برای تقویت حس لامسه در روباتها صورت می گیرد.
اینجا در دانشگاه هارت فورد شایر بریتانیا، محققان سرگرم تحقیق بر روی این موضوع هستند که چگونه یک روبات می تواند به یک رفتار مهربانانه یا یک خشونت فیزیکی واکنش نشان دهد ؟
خانم کرستین دودن هان، استاد هوش مصنوعی از دانشگاه هرت فورد شایر بریتانیا می گوید :
“کاسپار یک روبات کم حرف و به اندازه یک کودک است که برای ارتباط با انسانها و بخصوص بازی طراحی شده است.ایده ایجاد این روبات، دادن انگیزه به انسان برای بازی با آن است، مثل بازی کردن با یک بچه .
برای مثال این روبات برای درمان کسانی که دچار اختلالات رفتاری هستند می تواند مفید باشد. چگونه می توان از یک روبات برای طراحی یک بازی، یک داستان و یا برقراری رابطه با کودکان استفاده کرد؟
یکی از نکات اساسی طرح روبوسکین آموزش چگونگی استفاده از وسایل خانگی برای کودکان است.”
دانشمندان معتقدند که کودکانی که دچار مشکلات رفتاری با دیگران هستند شاید راحت تر بتوانند با یک روبات کنار بیایند.
بن رابینس محقق دانشگاه هرت فورد شایر بریتانیا می گوید :
“ما می خواهیم که این روبات کودکان را به کاری تشویق کرده و یا از آن بر حذر دارد. همان طور که دیدید اگر مثلا این روبات را قلقلک دهیم، واکنش آن هم مثبت است ولی اگر آزارش دهیم سریعا به آن واکنش نشان می دهد.”
این واکنشها به دلیل وجود سنسورهایی است که زیر پوست مصنوعی این روبات کار گذاشته شده است.
این سنسورها مستقیما به کامپیوتری متصلند که حس لامسه روبات را نشان می دهند.
ز جی، محقق دانشگاه هرت فورد شایر بریتانیا می گوید :
“در هر یک از این بخشها، 72 حس مختلف نهاده شده و وقتی شما روبات را لمس می کنید، لکه قرمز رنگی بر روی صفحه کامپیوتر ظاهر می شود. هر چقدر که محکم تر فشار دهید این لکه قرمز پرنگ تر می شود. اگر دستتان را بردارید طبیعتا این لکه هم ناپدید می شوند.”
اما این که چگونه باید روباتی ساخت که رفتارهای اجتماعی و واکنشهای آن قابل قبول همه باشد، سوالی است که پاسخ به آن هنوز به تحقیقات زیادی نیاز دارد.
خانم کرستین دودن هان، استاد هوش مصنوعی از دانشگاه هرت فورد شایر بریتانیا می افزاید :
“بسیاری از مردم پیش بینی می کنند که زندگی نسلهای آتی بشر با روباتها گره خورده است. لذا مهم است که مردم طرز ارتباط با هر یک از آنها را یاد بگیرند.
همچنین نباید از روباتهایی برای کار در فروشگاهها استفاده شود که برای برقراری رابطه با مردم آزمایش نشده اند. همچنین در زمان طراحی یک روبات باید از مردم پرسیده شود که واقعا از آن چه انتظاراتی دارند؟
لذا بسیار مهم است که قبل از آن که میلیونها روبات در خانه ها و محل کار مردم وارد شوند، نوع رابطه آنها با مردم به خوبی تعریف و مشخص شود.”
هدف طرح روبوسکین بالا بردن توانایی حس لامسه روباتها است.
جیورجیو متا، محقق بنیاد فن آوری ایتالیا می گوید :
“جنس پوست این روبات ها بسیار شبیه جنس ماده ای است که بر روی صفحه تلفن های همراه استفاده می شود. با این تفاوت که در اینجا این پوست باید نرم و انعطاف پذیر باشد.”
شبکه های مثلث شکلی که در بنیاد فن آوری ایتالیا ساخته شده براحتی می توانند در هر جای بدن روبات کار گذاشته شوند.
این خازنها که در اسفنج های سیلیکونی پوشانده شده اند می توانند فشار سخت و نرم را از هم تشخیص دهند.
حس لامسه وقتی با حس بینایی ترکیب شود، ساده تر می شود.
مثلا بازی با توپ یک نوع هماهنگی بین چشم و دست است.
اگر حسگرها بدرستی در جای خود قرار گیرند، روباتها هم می توانند این کار را انجام دهند.
لورنزو ناتال، مدیر تیم تحقیقی بنیاد فن آوری ایتالیا می گوید :
“این روبات در حال کسب اطلاعات در مورد رنگ و شکل این توپ است.
این روبات می تواند توپ را شناسایی کرده و موقعیت، فاصله و اندازه آن را محاسبه کند. در این آزمایش ما می خواهیم به روبات بفهمانیم که چه موقع انگشتان خود را باز و بسته کرده و توپ را بگیرد. گرچه این رفتار برای ما ساده است ولی برای یک روبات بسیار پیچیده می باشد.”
حس لامسه این روبات ها هنوز بسیار ضعیف تر از حس لامسه فوق العاده پیشرفته و چند جانبه انسان است، اما به هر حال این ماشینهای انسان نما توانایی آن را دارند که برخی از کار های ما را انجام دهند.