وضعیت سرمایه گذاری در کسب و کارهای کوچک در اروپا بهتر شده است. این میزان هنوز خیلی کمتر از دوران قبل از وقوع بحران اقتصادی است. آیا نسخه جدید طرح سرمایهگذاری راهبردی اروپا به کارفرمایان توجه بیشتری خواهد شد؟
سه سال و نیم از آغاز طرح سرمایهگذاری راهبردی اروپا میگذرد؛ طرحی که با هدف جلب اطمینان سرمایه گذاران به راه افتاد. عملکرد این طرح تاکنون چگونه بوده است؟
بخش عمده ای از منابع مالی آن صرف بخش تحقیق و توسعه و بنگاههای تجاری شده است. سهم تحقیق و نوآوری و زیرساختها از این طرح سرمایه گذاری تاکنون چقدر بوده است؟ این میزان هنوز خیلی کمتر از دوران قبل از وقوع بحران اقتصادی است.
صندوق سرمایهگذاری راهبردی اروپا چیست؟
صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا در سال ۲۰۱۵ میلادی با بودجهای معادل ۳۱۵ میلیارد یور احداث شد. هدف، پر کندن شکاف موجود در سرمایه گذاری در اروپا و جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی به پروژههایی بود که از نظر استراتژی برای اتحادیه اروپا مهم است. این طرح را بانک سرمایه گذاری اروپا و کمیسیون اروپا با یکدیگر انجام می شود.
صندوق ساختاری و سرمایه گذاری اروپا (EFSI) در پنج حوزه تمرکز دارد: تحقیق و نوآوری، فناوریهای دیجیتال، حمایت از اقتصاد کمکربن، مدیریت پایدار منابع طبیعی و بنگاههای تجاری کوچک.
نسخه جدید طرح صندوق سرمایهگذاری راهبردی اروپا
کمیسیون اروپا تصمیم به گسترش و تقویت طرح سرمایه گذاری صندوق اروپا گرفته است.
ژان کلود یونکر در سخنرانی سالانه خود اعلام کرد که با توجه به موفقیت این طرح، قرار است بودجه آن، از اواسط سال جاری میلادی (سال ۲۰۱۸) به ۵۰۰ میلیارد یورو تا سال ۲۰۲۰ افزایش پیدا کند؛ به این معنی که هر ۱ یورو سرمایه گذاری از سوی اروپا منجر به جذب ۱۵ یورو سرمایه گذاری میشود.
طبق اهداف جدید قرار است ۲۶ میلیارد یورو از بودجه اتحادیه اروپا و ۷.۵ میلیارد یورو از بانک سرمایه گذاری اروپا وارد صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا بشود.
بخشی از این بودجه قرار است صرف مراقبتهای بهداشتی، دسترسی به اینترنت و انرژی تجدید پذیر در کشورهایی مثل اسپانیا، پرتغال، لهستان و استونی شود.
**بیشتر بخوانید: **
برندگان اصلی دریافت وام بانک سرمایهگذاری اروپا شرکتهای بزرگ هستند
برخی از منتقدان میگویند، برندگان اصلی طرح سرمایه گذاری اروپا، پروژههای کلان هستند و دسترسی به تسهیلات مالی برای بنگاههای تجاری ساده نیست.
شرکت موسوم به «سایکا» (SAICA) در اسپانیا یکی از این برندگان است که موفق به دریافت وام ۷۰ میلیون یورویی از بانک سرمایه گذاری اروپا شده است.
کارلوس مانچولاس، مدیر بخش مالی و فناوری اطلاعات این شرکت به یورونیوز میگوید: «ما میدانیم مسئولان به چه طرحهایی علاقه دارند. فلسفه بانک سرمایهگذاری اروپا برای اعطای وام با طرحهای ما همخوانی دارد.»
«سایکا» با وامی که از بانک سرمایه گذاری اروپا گرفته توانسته است روشهای بازیافت مواد را توسعه بدهد و مشاغل جدیدی نیز ایجاد کند.
سهم استارتآپها از طرح سرمایهگذاری راهبردی اروپا
طرح صندوق سرمایهگذاری راهبردی اروپا به توسعه و رشد شرکت «سایکا» کمک کرده است. اما «سایکا» یکی از بازیگران اصلی بازار است که در سراسر اروپا حضور دارد. در حالیکه اوضاع برای استارت آپ محلی موسوم به Exovite که در زمینه تجهیزات پزشکی فعالیت می کند، کاملا متفاوت است.
خوان مونزون، مدیر عامل این استارتآپ به یورونیوز میگوید: «به ما میگفتند نمی توانیم به شما وام بدهیم، چون تضمینی ندارید که از عهده بازپرداخت وام بربیایید.»
این استارتآپ توانسته است با وام ۳۰۰ هزار یورویی از بانک سرمایه گذاری اروپا، تعداد کارمندانش را دوبرابر کند و یکی از طرحهای اولیه خود را توسعه بدهد. اما این کار هم برایش آسان نبوده است.
مدیر عامل این استارتآپ در اینباره به یورونیوز میگوید: «برای طی کردن مراحل دریافت وام، دو نفر باید به مدت دو ماه روی آن کار کنند.شرکت ما بزرگ نیست. در نتیجه باید ۲۰ درصد از نیروی کار شرکت را به این کار اختصاص بدهیم. شاید بانک سرمایه گذاری اروپا بتواند کسی را مسئول کند که در پر کردن فرمها به ما کمک کند.»
چگونه بنگاههای تجاری به منابع مالی صندوق سرمایهگذاری راهبردی اروپا دسترسی دارند؟
در نسخه جدید طرخ سرمایهگذاری راهبردی مراحل درخواست وام ساده تر و منابع مالی اروپا تقویت شده است. آیا میتوان گفت به کارآفرینان در اروپا توجه بیشتری میشود؟ چگونه بنگاههای تجاری کوچک شبیه استارتآپی به منابع مالی دسترسی دارند؟
صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا به جان، کتی و سیمون اجازه می دهد تقاضای دریافت وام کنند. جان در بخش خصوصی و کتی در بخش دولتی، طرحهای بزرگ ، با ۳۰۰۰ کارمند دارند. سیمون که شرکت کوچکی دارد برای دریافت وام باید بانکهای محلی را متقاعد کند.
جان و کتی باید برای دریافت تسهیلات باید ابتدا در مقابل نمایندگان بانک سرمایه گذاری اروپا از طرحهایش دفاع کنند. پس از این مرحله، باید کمیته بانک سرمایه گذاری اروپا را قانع کنند.
آنها باید به این سوالها جواب بدهند: آیا سرمایه گذاری در طرح آنها با ریسک همراه است؟ آيا طرحشان جوابگوی نیازهای بازار هست؟ به این معنی که آیا با پروژههایی که بانک سرمایه گذاری اروپا بودجه اش را تامین می کند، مرتبط است؟
اگر کمیته بانک سرمایهگذاری اروپا متقاعد شود، جان و کتی میتوانند از کمکهای مالی صندوق سرمایه گذاری راهبردی بهرهمند شوند و به این ترتیب سرمایه گذران دیگر را هم به سوی طرح خود جذب کنند.
سیمون هم روند مشابه را طی میکند. اما او برای دسترسی به وام، باید در مقابل بانک شخصی یا موسسه مالی محلی، که از کمکهای صندوق سرمایه گذاری اروپا بهره می برند، از کسب و کارش دفاع کند.
به تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
عملکرد سالانه طرح سرمایه گذاری اروپا
این سوال مطرح می شود که آیا طرح سرمایه گذاری راهبردی اروپا به نتایج مطلوب دست یافته است؟ یورونیوز در باره پیشرفت این طرح با یورکی کاتاینن، نایب رییس کمیسیون اروپا گفتگو کرده است.
یورکی کاتاینن، نایب رییس کمیسیون اروپا ضمن اشاره به یک طرح اجتماعی که بخشی از بودجهاش را صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا تامین میکند، می گوید: «بودجه این برنامه را صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا، بخش خصوصی و بخش دولتی در فنلاند تامین میکنند. هدف آن هم ایجاد اشتغال برای ۲۵۰۰ مهاجر در این کشور است. این مورد، با مورد حمایتهای مالی صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا از شرکتهای تجاری، طرحهای صنعتی و زیرساختی فرق دارد.»
اما موضوع اشتغالزایی برای اروپاییها را نیز مطرح است. در حال حاضر صندوق سرمایه گذاری راهبردی اروپا ۳۰۰ هزار شغل ایجاد کرده است
یورکی کاتاین، نایب رییس کمیسیون اروپا میگوید: «این آمار مربوط به مشاغل ایجاد شده (توسط صندوق سرمایهگذاری راهبردی) تا پایان سال ۲۰۱۶ است. این رقم در حال حاضر بیشتر شده است و ۶۴۰ هزار بنگاه تجاری در اروپا از طرح سرمایه گذاری بهره مند شدهاند. این شرکتها در بخش گردشگری، فناوریهای دیجیتال یا طرحهایی وسیع تر کار میکنند.»
نظارت بر طرحهای منتخب بانک سرمایه گذاری برای اعطای وام
وی در ادامه درباره نظارت بر اعطای وام از سوی بانک سرمایهگذاری اروپا میگوید: «صندوق سرمایه گذاری راهبردی، فقط سرمایه بانک سرمایه گذاری اروپایی را تضمین می کند. تمرکز ما اکنون بر صندوق سرمایه گذاری اتحادیه اروپاست که با صندوق سرمایه گذاری راهبردی کمی فرق دارد. سعی میکنیم تجربههایمان را به کار ببندیم. هدف، ترویج سرمایه گذاری در زیرساختهای مربوط به حفاظت از محیط زیست، بخش تحقیق و توسعه و زیرساختهای اجتماعی است. اما در این صندوق، بازیگر اصلی همچنان بانک سرمایهگذاری اروپاست و ما به دیگر بانکهای ملی کشورهای مختلف هم تضمین مالی می دهیم.»
باز این سؤال مطرح می شود که چه کسی بر پروژه های منتخب نظارت می کند؟ چه کسی مسئول بررسی و برقراری تعادل و توازن است؟ تکلیف بودجه تحقیق و توسعه که اتحادیه اروپا باید تأمین کند، چه می شود؟ آیا قرار است از این به بعد همه چیز بر اساس وام و تضمین های مالی انجام شود و هیچ بودجه ای به این نوع کارها اختصاص نگیرد؟
نایب رییس کمیسیون اروپا به یورنیوز اینگونه توضیح میدهد: «نهاد مالی نهایی، مسئولیت برآورد احتمال موفقیت و سودآوربودن پروژه را بر عهده دارد. دو صندوق برای تأمین منابع مالی نوآوری وجود دارد. یکی صندوق برنامه افق اتحادیه اروپاست؛ و دیگری هم صندوق سرمایه گذاری اتحادیه اروپا برای تأمین حقوق صاحبان سهام و تضمین های مالی و وام و اعتبار است.»
یورکی کاتاین، در باره اینکه آیا بودجه مربوط به بخش تحقیق و نوآوری تغییر میکند یا خیر، به یورونیوز میگوید: «نه بودجه کم نمیشود. امروز در برنامه افق ۲۰۲۰ کمیسیون اروپا، هم ابزارهای مالی داریم و هم پرداختهای یکجا. این وضعیت ادامه خواهد داشت. ابزارهای مالی تحت نظارت صندوق سرمایه گذاری اتحادیه اروپا قرار گرفته ولی مشخصاً برای نوآوری و پژوهش کنار گذاشته شده است.»
وی میافزاید: «خوشبختانه وضعیت بازار در بسیاری از کشورها بهتر می شود. بنابراین به منابع مالی برای بنگاههای تجاری نیاز است- به ویژه وقتی صحبت از نوآوری میشود.»