مجید گلپور، مشاور نهادهای اروپایی در گفتوگوی اختصاصی با یورونیوز گفت که اروپا بهرغم کمکهای مالی سالهای اخیر «هنوز نتوانسته در روند پیشرفت صلح در فلسطین موفق باشد.» وی همچنین در بخش دیگری از مصاحبه خود، ایران را به حمایت «مالی و لجستیکی» از حماس متهم کرد.
او در این گفتگو همچنین به فعال شدن دیپلماسی چین و روسیه در جنگ حماس و اسرائیل اشاره کرد. به گفته او آمریکا و اروپا به دنبال کاهش ابعاد این درگیریها و ادامه نیافتن آن در منطقه هستند چرا که بالا گرفتن ابعاد جنگ ، «در مرحله نخست بحران دیگری پیش روی اروپا قرار میدهد و از سوی دیگر به بالا رفتن قیمت نفت منجر خواهد شد.»
یورونیوز: تحلیلتان از آرایش سیاسی قدرتهای سیاسی پس از حمله نظامی حماس به اسرائیل چیست؟
مجید گلپور: ۷ اکتبر با یورش وحشیانه حماس به اسرائیل ثبات این کشور به شکل حیاتی به خطر افتاد و به دنبال آن اسرائیل به طور رسمی به حماس اعلام جنگ کرد. این تصمیم با پشتیابی قدرتهای دموکراتیک از جمله آمریکا صورت گرفت.
در فاز نخست جنگ، مساله تخلیه یک میلیون نفر از غزه، به یک بحران انسانی شدید تبدیل شد تا حدی که آقای گوترش، دبیرکل سازمان ملل خواستار آزادی بدون قید و شرط گروگانها در قبال صدور اجازه دسترسی کمکهای بشردوستانه به این منطقه شد.
در عین حال این مساله دیپلماسی روسیه و چین را فعال کرده است. روسیهای که هنوز حماس را محکوم نمیکند و چینی که به دنبال اجرای دیپلماسی عمومی خود، به ویژه با دعوت دو ماه پیش از محمود عباس [رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی]، همچنان به دنبال تامین بازارهای اقتصادی این منطقه است.
آمریکا نیز با اتخاذ سیاست «دیپلماسی هوشیارانه» خود به دنبال تلفیق به کار بردن ابزارهای جنگی بسیار پیشرفته در کنار به کار بستن دیپلماسی صلح برای حل بحران انسانی است. بحرانی که میتواند خود به شکلگیری گستردهتر این جنگ در منطقه تبدیل شود.
یورونیوز: دیپلماسی عمومی اروپا در قبال جنگ اسراییل و حماس چیست؟
مجید گلپور: لازم به یادآوری است که با وجود جنجال بر سر قطع کمکهای اروپایی به فلسطین دیروز بلافاصله بودجه این کمک از ۲۵ میلیون یورو به ۷۵ میلیون یورو افزایش پیدا کرد.
اما وضعیت درگیری میان اسرائیل و حماس پیچیده است. در ده سال گذشته ۶ جنگ بین اسرائیل و حماس شکل گرفته است. در همین چند روز گذشته شاهد پرتاب ۶ هزار راکت و بمب از جانب حماس به سوی اسرائیل بودیم که نشانگر تجهیزات سنگین آنهاست.
و در عین حال ریختن ۴۵۰۰ تن بمب از سوی اسرائیل به روی غزه که بحران انسانی را بیش از هر زمان دیگر دامن زده است.
اما برای پاسخ به سوال شما باید بگویم که برای اروپا روشن است که حتی با اختصاص ۵۰ میلیارد یورویی که دو دهه گذشته صرف ارسال کمک انسان دوستانه به فلسطین کرده هنوز نتوانسته است به صورت عملی در روند پیشرفت صلح تاثیرگذار باشد.
در وضعیت پیش روی جنگ کنونی، چه سناریوهایی میتواند وضعیت را سامان داده و از توسعه بیش از حد جنگ در منطقه جلوگیری کند.
من به چند نکته اشاره خواهم کرد. نخست جلوگیری از پیشرفت این بحران انسانی که در تخلیه شمال غرب غزه به وجود آمده است. این بحران مساله اصلی اروپاست و برای آن تمام رهبران اروپا، چه فرانسه و چه آلمان بر اجرای تمام ابعاد کنوانسیون ژنو برای حمایت از مردم غیرنظامی و زخمیها تاکید دارند.
نکته دوم، جلوگیری از گسترش این درگیریها و سرریز شدن آن در منطقه است. کمکهای مالی در این زمینه تعیین کننده است. کشورهای مختلف در این زمینه در تلاشند تا به روند فعال کردن صلح کمک کنند. در این رابطه تمام کمکهایی که در حال انجام است، از اختصاص۳۰۰ میلیون یورویی که قرار است صرف خدمات ضروری شود تا یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون یورویی که بناست برای اقدامات بشردوستانه و کمکهای بهداشتی اجتماعی شود، مهم و تعیین کننده است.
دایره کمکهای خارجی از طریق پروژه سازمان ملل و فرانسه به جلو میرود.
یورونیوز: نقش ایران در جنگ اخیر را چگونه ارزیابی میکنید؟
گلپور: نکته این است که ایران میتواند با حلقه متحدان نزدیک خود یعنی جهاد اسلامی، حزب الله لبنان و رهبران حماس چه درجه تاثیرگذاری در فعالیتها و اقدامات این سازمانها داشته باشد؟
همانطور که میبینیم جدا از تامین شدید مالی و لجستیک و آموزش نیروهای رزمی حماس از سوی جمهوری اسلامی، سوالی که ایران اکنون از خودش می پرسد این است که نوع تاثیرگذاری و تصمیم گیری برای ادامه این شرایط چه باشد؟
ناگفته نماند که نقش روسیه در این مسیر به دلیل روابط استراتژیک دفاعی با جمهوری اسلامی بسیار تعیین کننده است.
بنابراین در این دوره از یک سمت کشورهای آمریکایی و اروپایی را میبینیم که برای گسترده نشدن این بحران و جلوگیری از بی ثباتی و بی امنیتی در مخازن انرژی و به دنبال آن بالا رفتن قیمت نفت تلاش میکنند. و نیروهایی که خودشان را در جبهه مقاومت تعریف کرده و در انتظار گرفتن فرصتهای جدید از طرف اسرائیلی هستند
در این رابطه بحث اصلی که میتواند در هفتههای آینده کلیدی باشد این است که نیروهایی که در این تغییر توازن قوا تصمیم گیری استراتژیک میکنند، مسولان اصلی جنگ منطقهای خواهند شد.