نرگس کلهر فیلم‌ساز و کارگردان ایرانی ساکن آلمان است. او به تازگی با فیلم شهید در جشنواره فیلم برلین توانست جوایزی را از آن خود کند. نرگس کلهر را برخی با نام پدرش می‌شناسند؛ مهدی کلهر، «مشاور رسانه‌ای» محمود احمدی‌نژاد. گفت‌وگوی یورونیوز فارسی با نرگس کلهر را در ادامه بخوانید.
آگهینرگس کلهر سال ۲۰۰۹ و پس از شرکت در جشنواره فیلم حقوق بشر نورنبرگ در آلمان، درخواست پناهندگی سیاسی کرد.
آقای کلهر در آن زمان با تایید خبر پناهندگی دخترش به آلمان، این مطلب را نشانه آزادی در جمهوری اسلامی دانسته بود.
نرگس کلهر زنان ایرانی را زنانی پیشرو می‌داند و در مقایسه با وضعیت دیگر زنان خاورمیانه می‌گوید: «زنان ایرانی همین حالا هم چندین قدم و حتی کیلومترها از زنان خاورمیانه جلوتر هستند.»
خانم کلهر در بخش دیگری از این گفت‌وگو تاکید دارد: «راهی که مردم ایران پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی رفتند راهی است که دیگر قابل برگشت نیست.»
درباره فیلم شهید توضیح بدهید؟
فیلم «شهید» نخستین فیلم بلند داستانی‌ام پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده فیلم‌سازی مونیخ است. این فیلم در جشنواره برلیانه توانست دو جایزه را از آن خود کند.
جایزه اول کالیگاری است که در واقع بهترین فیلم فروم بین ۳۰ فیلم حاضر در این بخش در جشنواره برلیانه بود.
جایزه بعدی آرت‌هاوس که ما جایزه بخش فروم آن را گرفتیم. هیات داوری این جایزه نیز بین‌المللی است و آلمانی نیستند.
از زندگی‌تان در‌آلمان پس از پناهندگی بگویید؟
در سال ۲۰۰۰۹ در آلمان اعلام پناهندگی کردم. تا سال ۲۰۱۶ تحصیل من طول کشید. در میانه تحصیل بچه‌دار شدم و بالاخره ۲۰۱۹ از دانشگاه فارغ‌التصحیل شدم. فیلم شهید در واقع نخستین فیلم من پس از فارغ‌التحصیلی است.
موضوع فیلم شهید چیست؟
فیلم شهید یک اتوبیوگرافی است. فیلم به زندگی کارگردانی می‌پرازد که برای زندگی خودش و برای نقش خودش بازیگری را مد نظر دارد. بازیگر باید بخشی از زندگی کارگردان را روی پرده ببرد.
نرگس شهید کلهر می‌خواهد شهید را از ادامه فامیلش بر دارد. دلیل اینکه چرا این لغت در فامیل او هست در فیلم بیان می‌شود. در فیلم صرفا به مساله بروکراسی آلمان برای برداشتن این بخش از نام از فامیل مد نظر نیست بلکه روابط و دلایل گنجانده شدن «شهید» در نام فامیل او و ارتباط بازیگر با آن روایت می‌شود.
فیلم در چه ژانری است؟
فیلم موزیکال و تجربی است و چند ژانر را با هم دارد و شاید به همین دلیل مورد اقبال قرار گرفته است. فیلم اجازه نمی‌دهد در هیچ بخش وژانری تحلیل شود. دنیای فیلم بازتر از هر ژانر دیگری است.
آیا فیلم‌تان در آلمان اکران خواهد شد؟
بله خوشبختانه استقبال از فیلم در برلیانه موجب شد که پخش‌کنندگان فیلم به آن علاقه‌مند شوند و به همین خاطر فیلم شهید در ماه اوت در سینماهای آلمان به نمایش در خواهد آمد. فیلم در‌آلمان ساخته شده و تهیه کننده آلمانی دارد.
اخبار ایران را دنبال می‌کنید؟
تصور من از ایران، ایران تا سال ۲۰۰۹ است و تصویر دیگری از ایران ندارم. بنابراین مانند خیلی دیگر از ایرانیان در خارج از کشور، تصورم از ایران محدود به تصویری است که رسانه‌هایی مانند رسانه شما در اختیار ما قرار می‌دهند. بنابراین نمی‌توانم بگویم از تصویر امروز ایران تصور درستی دارم. به هر شکل ۱۵ سال است که در ایران حضور نداشته‌ام.
آگهی
جنبش اعتراضی زن، زندگی، آزادی چه تاثیری بر زندگی شما گذاشت؟
«زن، زندگی، آزادی» نه تنها نشانه‌ای از عزم جزم و خواست مردم ایران برای دنیا بود که برای ایرانیان خارج از ایران نیز بسیار ارزشمند بود. «زن، زندگی، آزادی» به ما اعتماد به نفس و جرات و جسارت داد. گویی مساله صرفا یکسری درگیری شخصی و خانوادگی نیست بلکه یک اراده ملی در پشت این خواسته‌هاست.
به چه معنا؟
یعنی نسلی پای کار است که حاضر است برای آزادی ریسک کند و جانش را برای آزادی همه ما به خطر بیندازد. مردم ایران روزهای سختی را پشت سر می‌گذرانند. ایمان دارم که آنها در آینده‌ای نزدیک به آنچه می‌خواهند، می‌رسند، به ویژه زنان قدرتمند ایران.
سخن آخر؟
آگهیراهی که مردم ایران پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی رفته‌اند راهی است که دیگر قابل برگشت نیست. این نقطه قوت ماست و می‌تواند همه ما را به فردایی بهتر امیدوار کند.