رافائل گروسی، رئیس آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه گفت که ایران به غنیسازی اورانیوم بسیار فراتر از نیاز تجاری هستهای خود علیرغم فشارهای سازمان ملل ادامه میدهد. وی تاکید کرد میخواهد ماه آینده برای نخستین بار در یک سال گذشته به تهران سفر کند تا «به این فاصلهگرفتن» پایان دهد.
وی پس از اینکه در جلسه وزرای خارجه اتحادیه اروپا شرکت کرد به رویترز گفت که سرعت غنیسازی اورانیوم در ایران از پایان سال گذشته اندکی کاهش یافته است اما ایران همچنان در حال غنیسازی اورانیوم با نرخ بالای حدود هفت کیلوگرم در ماه تا خلوص ۶۰ درصد است.
غنیسازی تا ۶۰ درصد اورانیوم، آن را به درجه تسلیحاتی نزدیک میکند و برای استفاده تجاری در تولید انرژی هستهای ضروری نیست. ایران دستیابی به تسلیحات هستهای را انکار میکند.
طبق توافقنامه سال ۲۰۱۵ ایران میتواند اورانیوم را تنها تا ۳.۶۷ درصد غنیسازی کند. پس از آنکه دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد و تحریمها علیه ایران را برقرار کرد، تهران از محدودیتهای هستهای برجام فراتر رفت.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی پیش از این گفته بود که ایران بین ژوئن تا نوامبر سال گذشته سرعت غنیسازی را به سه کیلوگرم در ماه کاهش داد اما این رقم در پایان سال میلادی گذشته به ۹ کیلوگرم بازگشت.
گروسی گفت: «این کاهش سرعت و افزایش سرعت مانند چرخهای است که برای من روند اساسی را تغییر نمیدهد بلکه موضوع اصلی روند افزایش مداوم موجودی اورانیوم بسیار غنیسازی شده است.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پایان سال ۲۰۲۳ هشدار داد که تهران در حال حاضر مواد کافی برای ساخت سه بمب هستهای را در اختیار دارد.
گروسی تاکید کرد که لفاظی نگرانکنندهای وجود دارد. اخیرا مقامات بلندپایه ایران گفتهاند که تمام عناصر لازم برای یک سلاح هستهای را دارند.
او گفت که این نگرانی بهدلیل شرایط کنونی خاورمیانه بیشتر است.
وی گفت: «به نظر میرسد که ما از هم دور میشویم. ایران میگوید که از غرب مشوقهایی دریافت نمیکند اما من درک این منطق را بسیار پیچیده میدانم زیرا آنها باید با ما همکاری کنند. هرگز نباید مشروط به انگیزههای اقتصادی یا دیگر انگیزهها باشد.»
گروسی قبل از سفر به تهران به مسکو میرود تا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه درباره ایران و خاورمیانه و اوکراین گفتوگو کند.
وی گفت: «روسیه نقشی در قبال ایران دارد. این کشور در گذشته بهعنوان یک طرف برجام ایفای نقش کرده است و در شرایط کنونی که برجام کاملا از هم پاشیده است چیزی باید این خلا را پر کند.»