یورونیوز: «با سلام، برای بحت در مورد تصمیم مقامات فلسطینی مبنی بر درخواست از سازمان ملل متحد برای به رسمیت شناختن کشورشان و عواقب این تصمیم بر مسائل ملی و بین المللی، در غزه، به آقای محمد عوض، وزیر امور خارجه دولت سابق حماس میپیوندیم.
آقای عوض، با موضع حماس شروع کنیم که مخالف درخواست به رسمیت شناخته شدن فلسطین از سوی سازمان ملل متحد بود. دلایل این مخالفت چیست و ضمانتهایی که جنبش شما از آن حرف میزند کدامند که مقامات فلسطینی از آن غافلند؟»
محمد عوض: «در ابتدا میخواهم روشن کنم که از مخالفت حرف نمیزنیم و صحبت ما بیشتر از شفاف سازی موضع است. این سرنوشت ملت فلسطین است که آنجا مطرح است.
ما خواهان این هستیم که فلسطین عضویتی کامل در سازمان ملل داشته باشد، این موضع همزمان مسئاله سازمان آزادی بخش فلسطین و آشتی ملی را در بر میگیرد. این مسائل از اهمیت بسیار بالایی برای ما برخوردارند و وزن زیادی در نهضت فلسطین دارند. نتیجتا برای گرفتن چنین تصمیمی یا برای اعلام موضع، ابتدا باید اطمینان حاصل شود که تمامی جوانب بررسی شده باشند.»
یورونیوز: «افکار عمومی بین المللی از ایجاد کشور فلسطین حمایت میکند. از سوی دیگر، رفتن به پیشگاه شورای امنیت برای درخواست به رسمیت شناختن کشور فلسطینی منطقی جلوه میکند. با اینحال شما میگویید که به رسمیت شناختن کشور فلسطین به معنی ترک حقوق ملت فلسطین و به خصوص حق بازگشت پناهندگان است. این را چطور توضیح میدهید؟»
محمد عوض: «این سوال را باید از آقای محمود عباس بپرسید. اوست که به دنبال درخواست به رسمیت شناختن فلسطین به سازمان ملل رفته است. او باید به ملت فلسطین توضیح دهد که چرا و چگونه این تصمیم را گرفته، تا ملت بتواند در برابر آن موضعی اتخاذ کند.
ما بر تمام کشورهایی که حامی ملت فلسطین هستند و از تشکیل کشور فلسطین حمایت میکنند درود میفرستیم و تشویقشان میکنیم در همین مسیر پیش بروند.
تا آنجایی که به امور داخلی باز میگردد، ما فکر میکنیم مساله دیگری است که برای فلسطینیان اهمیت دارد. ما در کمال صداقت میخواهیم مطمئن شویم که عضویت در سازمان ملل بر بازگشت پناهندگان برای سکونت در سرزمین تاریخی فلسطین و نه فقط کشوری فلسطینی، هیچ تاثیری نمیگذارد.»
یورونیوز: «پس شما درخواست مقامات فلسطینی برای پذیرفته شدن کشور فلسطین به عنوان عضوی از سازمان ملل که از کلیه حقوق برخورداد نباشد را رد میکنید؟ این در شرایطی خواهد بود که آمریکا از حق وتوی خود استفاده کند.»
محمد عوض: «ما خواهان عضویتی کامل در چارچوب سازمان ملل متحد هستیم. ما یک کشور حقیقی فلسطین را خواستاریم و نه یک بازی تبلیغاتی که سبب ضایع شدن حقوق ملت فلسطین شود.»
یورونیوز: «ولی آقای عوض، شما حاضر نیستید به سازمان ملل بروید، همانطور که حاضر نیستید با اسراییلیها مذاکره مستقیم کنید. چاره دیگر شما برای پایان دادن به این کشمکش چیست؟»
محمد عوض: «به سخنرانی آقای عباس برگردیم، جایی که میگویند مذاکرات هیچ سودی برای فلسطینیها نداشته است و چاره دیگری هم وجود ندارد. من از او دعوت میکنم تا برای دستیابی به طرحی مشترک، ابتدا با احزاب فلسطینی به مذاکره بپردازد. مذاکرهای واقعی با حماس، با جهاد اسلامی و با جبهه مردمی فلسطین. طرحی که فراگیرتر از یک آلترناتیو و حتی روند صلح باشد.
ما بیش از یک آلرناتیو پیش رو داریم، مثل مقاومت در تمامی حالات ممکنش. ما میتوانیم از درون و از طریق کشورهای اروپایی فشار بیشتری را بر سازمان ملل بیاوریم.»
یورونیوز: «میبخشید آقای عوض، ولی این دقیقا همان کاری است که آقای عباس و مقامات فلسطینی انجام میدهند. درخواست از سازمان ملل برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین.»
محمد عوض: «من مخالف رفت و آمد به سازمان ملل نیستم. من مخالف آن طرحی هستم که حقوق ملت فلسطین را از آن بگیرد. ابتدا باید مطمئن شد که درخواست به رسمیت شناختن فلسطین از سوی سازمان ملل ضامن حقوق ملت فلسطین هم خواهد بود. اگر چنین باشد، ما میتوانیم از این ایده حمایت کنیم. همزمان ما با رفتن به سازمان ملل در شرایطی که بدانیم از سر ناچاری است و ندانیم که در صورت رد این درخواست چه میشود و چه عواقبی در پی دارد مخالفیم.
بگذارید شفاف و صادقانه به شما جواب بدهم. اگر این سوال را از فلسطینیها بپرسید که آیا فکر میکنید رفتن به سازمان ملل عواقبی منفی بر حقوق فلسطینیها خواهد داشت و پاسخ مثبت باشد، به وضوح آنان این ایده را به کلی رد خواهند کرد.»
یورونیوز: «آقای عوض، شکاف میان حماس و فتح، بر سر تصمیم مقامات فلسطینی مبنی بر درخواست به رسمیت شناخته شدن از سوی سازمان ملل، دوباره پدیدار شده است. توافقات شما در اجلاس قاهره به نظر به دست فراموشی سپرده شدهاند. به نظر شما، این شکاف چه تاثیری بر اتحاد فلسطینیها در زمانی چنین حساس میتواند داشته باشد؟»
محمد عوض: «بگذارید با صداقت کامل به شما بگویم که چه چیز در این لحظه برای ما اهمیت دارد. اتخاذ موضعی واحد در فلسطین و رفتن یک صدا به سازمان ملل، یا رفتن به سازمان ملل با وجود این واگرایی؟ پاسخ ساده است. همان چیزی است که اتفاقا آقای عباس در آخرین سخنرانیاش به آن اشاره کرد، جایی که گفت به دنبال یک آشتی ملی است که بتوان از اتحاد میان جنبشهای سیاسی گوناگون اطمینان حاصل کرد. چرا ابتدا قدمی برای اتحاد ملی برنداریم و پس از آگاه کردن ملت فلسطین از عواقب این تصمیم، به سازمان ملل قدم نگذاریم؟
در آن صورت همگی مسئولیم و از شبهاتی که الان بر سر این تصمیم وجود دارد هم اجتناب میشود.»
یورونیوز: «فکر نمیکنید که مخالفت شما نوعی تنبیه مقامات به حساب آید که چرا پیش از اتخاذ تصمیم، به خود زحمت مذاکره بیشتر با حماس را ندادند؟»
محمد عوض: «کاملا برعکس. این نه به مساله کمبود مذاکره با ما، که به اتخاذ تصمیمی بسیار مهم و سرنوشت ساز باز میگردد. پیش از گرفتن چنین تصمیمی باید از عواقب نهایی آن آگاه بود.
آقای عباس در سخنرانیشان گفتند که میخواهیم عضو دائمی سازمان ملل باشیم، ولی همزمان اضافه کردند که اگر آمریکاییها از حق وتو استفاده کنند، راه دیگری وجود ندارد.
آیا میشود تصمیمی به این اهمیت را بدون آگاهی از عواقب رد شدن آن گرفت؟ نتیجتا بهترین راه، یافتن راهکارهای دیگر از طریق مذاکره با حزبهای گوناگون فلسطینی پیش از اتخاذ تصمیم است.»
یورونیوز: «به نظر شما، آیا انقلابهای عربی تاثیری بر جنبش فلسطین میگذارد؟ حماس در مورد بهار عرب چه فکر میکند؟»
محمد عوض: «بدون شک. انقلابهای عرب با خود حمایتی مستقیم از جنبش فلسطین را دارند و حامل عامل مثبتی هستند که میتواند به ما در یافتن راه حلی برای نهضت کمک کند.
اما چیزی که ما از آن بیمناکیم این است که این انقلابها ممکن است با مشکلات خود درگیر شوند و آنوقت زمان میبرد تا بر آنها فائق آیند و نقش مهمی در منطقه ایفا کنند.»
یورونیوز: «شما برای ترکیه، نسبت به سایرین نقش مهمتری قائل هستید و از تصمیم اردوغان برای بازدید از غزه استقبال کردهاید. ترکیه امروز بر آن است که در منطقه از تمامی کارتهایش استفاده کند. آیا شما از این کشور انتظار دارید تا نقش بیشتری در حمایت از جنبش فلسطین بر عهده بگیرد؟»
محمد عوض: «ما فکر میکنیم که ترکیه و مصر باید نقش مهمی در این کشمکش ایفا کنند. آنان محوری هستند که میتوانند حرف خود را به کرسی بنشانند و برای این مسئله، راه حلی پیدا کنند.
بر خلاف چیزی که تبلیغ میشود، روند صلح در جریان، بی پایان است. چیزی که ما میخواهیم صلحی پایدار در چارچوب کشوری فلسطینی تحت حمایت ترکیه است و همچنین تمام کشورهای عرب که خواهان صلح و ثبات در منطقه هستند.»
یورونیوز: «دکتر محمد عوض، از اینکه از غزه با ما بودید بسیار سپاسگزاریم.»
محمد عوض: «ممنون از شما.»