قانون خدمات دیجیتال اروپا که با هدف وضع استانداردی برای فعالیت غول‌های دنیای فناوری تهیه شده است، از روز جمعه اجرایی شد.
آگهیگوگل، فیسبوک، تیک تاک و سایر شرکت‌های بزرگ فناوری که در اروپا فعالیت می‌کنند از امروز جمعه ۲۵ اوت (۳ شهریور) باید از قوانینی تبعیت کنند که سازمان‌یافته‌ترین تلاش اتحادیه اروپا برای دفاع از حریم خصوصی شهروندان خوانده می‌شود.
این قوانین که از مدت‌ها پیش در دست تهیه قرار گرفته بود، استانداردهایی را برای جلوگیری از انتشار محتوای غیرقانونی (نظیر کلاهبرداری، تقلب، ترویج نسل‌کشی یا نفرت‌پراکنی) و همچنین محافظت از حریم خصوصی و آزادی بیان کاربران ارائه می‌کند. در صورتی که پلتفرم‌های آنلاین این قوانین را نقض کنند، می‌توانند با جریمه‌های میلیاردی روبرو شوند.
ایلان ماسک، مالک اکس (توییتر سابق)، در نخستین اظهارنظر پس از اجرایی شدن قانون جدید گفته است که شرکت او از مقررات جدید اروپا پیروی خواهد کرد.
وی روز جمعه در پاسخ به ویدئویی از تیری برتون، کمیسر اروپا در امور بازارهای داخلی، اطمینان داد که اکس «سخت کار می‌کند» تا خود را با قانون خدمات دیجیتال اروپا تطبیق دهد.
اما قانون خدمات دیجیتال جدید اتحادیه اروپا دقیقا چیست و چه تبعاتی برای شرکت‌های بزرگ دارد؟
مطابق قوانین جدید، پلتفرم‌ها باید کانال‌‌های ارتباطی جدیدی را برای کاربران اروپایی ارائه می‌کنند تا آنها بتوانند محتوای آنلاین غیرمجاز و همچنین محصولات غیرقانونی را گزارش دهند و شرکت‌ها نیز موظف به حذف سریع آنها خواهند بود.
برای مثال تیک تاک یک گزینه اضافی برای پرچم‌گذاری ویدیوها را تعبیه کرده است که به کاربران اجازه می‌دهد موارد «تقلب یا کلاهبرداری» را گزارش دهند. همچنین کاربران در فیسبوک یا اینستاگرام می‌توانند سیستم‌های خودکار توصیه ویدئو یا پست را خاموش کنند.
قوانین جدید همچنین هدف قرار دادن دسته‌های آسیب‌پذیر از افراد (ز جمله کودکان) از طریق تبلیغات را ممنوع می‌کند و برای مثال تیک تاک نمی‌تواند به کاربران نوجوان خود تبلیغات هدفمند خاصی را نشان دهد.
کدام پلتفرم‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرند؟
در حال حاضر ۱۹ پلتفرم بزرگ دنیای اینترنت مشمول قوانین جدید هستند. در دسته رسانه‌‌های اجتماعی هشت پلتفرم شامل تیک تاک، فیسبوک، اکس (توییتر سابق)، یوتیوب، اینستاگرام، لینکدین، پینترست و اسنپ چت هدف این قوانین قرار خواهند گرفت.
علاوه بر آنها پنج بازار آنلاین شامل آمازون، بوکینگ، علی‌اکسپرس و زلاندو نیز باید خود را با قوانین جدید تطبیق دهند.
فروشگاه‌های برنامه‌های تلفن همراه شامل گوگل پلی و اپل استور و همچنین موتور جستجوی گوگل و موتور جستجوی بینگ مایکروسافت به همراه گوگل مپ و ویکی‌پدیا هم باید از مقررات جدید تبعیت کنند.
فهرست اتحادیه اروپا بر اساس اعداد ارائه شده توسط پلتفرم‌ها است. آن دسته از پلتفرم‌هایی که ۴۵ میلیون کاربر یا بیشتر دارند (معادل ۱۰ درصد از جمعیت اتحادیه اروپا)، با بالاترین سطح مقررات روبرو خواهند بود. برخی از پلتفرم‌ها نظیر ای‌بی، نتفلیکس و حتی پورن‌هاب مشمول قوانین جدید نیستند ولی مقامات اتحادیه گفته‌اند ممکن است آنها نیز بعداً اضافه شوند.
در واقع هر کسب‌وکاری که خدمات دیجیتالی به اروپایی‌ها ارائه می‌کند، در نهایت باید تابع این قوانین قرار گیرد. با این حال کسب‌و‌کار‌های نسبتا خرد در مقایسه با پلتفرم‌های بزرگ با تعهدات کمتری روبرو هستند و شش ماه دیگر برای تطبیق خود با شرایط جدید فرصت دارند.
اعتراضات شرکت‌های بزرگ
از همین حالا زلاندو، یک فروشگاه خرده‌فروش آنلاین آلمانی در زمینه پوشاک، به دلیل قرار گرفتن در فهرست بزرگترین پلتفرم‌های بزرگ آنلاین اعتراض کرده است.
هرچند زلاندو حال راه‌اندازی سیستم‌های پرچم‌گذاری محتوا برای وبسایت خود است، با این حال مسئولان آن می‌گویند محصولاتشان (نظیر لباس، کیف و کفش) خطر سیستماتیکی نظیر سایر پلتفرم‌ها ندارد و گمان نمی‌کنند که در آن دسته جا داشته باشند.
آمازون نیز شکایت مشابهی را تسلیم دادگاه عالی اتحادیه اروپا کرده است.
اگر شرکت‌ها از قوانین پیروی نکنند چه؟
مقامات اروپایی به شرکت‌های فناوری هشدار داده‌اند که تخلف از این قوانین ممکن است جریمه‌هایی به ارزش ۶ درصد از درآمد جهانی آنها را به همراه داشته باشد؛ رقمی که ممکن است به میلیاردها دلار برسد یا حتی ممنوعیت‌های خاصی از سوی اتحادیه اروپا را به همراه داشته باشد.
با این وجود کارشناسان می‌گویند انتظار ندارند جریمه های مربوط به نقض‌های موردی مقررات، مانند حذف نکردن یک ویدیوی خاص که مشوق نفرت‌پراکنی است، فورا اعمال شود. در واقع در این فاز قوانین اعمال می‌شوند تا مقامات دریابند آیا شرکت‌های فناوری سازوکارهای مناسبی را برای کاهش آسیب‌هایی که از جانب الگوریتم‌هایشان متوجه کاربران می‌شود اعمال می‌کنند یا خیر.
آگهیدر واقع آنها باید به کارشناسان کمیسیون اروپا اجازه دهند تا ببینند الگوریتم‌هایشان چگونه کار می‌کند. پلتفرم‌های بزرگ باید در این مدت ریسک‌های سیستمی احتمالی خود را شناسایی کنند و در رفع یا کاهش مضرات آنها تلاش کنند. ارزیابی‌‌ها تا پایان ماه اوت انجام می‌شود و سپس به طور مستقل حسابرسی خواهند شد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در مورد بقیه جهان چطور؟
قوانین خدمات دیجیتال جدید هرچند روی کاغذ محدود به اروپا است، با این حال می‌تواند تأثیرات جهانی داشته باشد.
از جمله این تاثیرات می‌توان به وبسایت ویکی‌پدیا اشاره کرد. ویکی‌پدیا اکنون در حال اصلاح برخی از سیاست‌های کلی و شرایط استفاده از این دائره‌المعارف آنلاین برای «کاربران و محتوای مشکل‌ساز» در سراسر جهان است. بنیاد غیرانتفاعی ویکی‌مدیا، مالک ویکی‌پدیا، گفته است این تغییرات به اروپا محدود نمی‌شود و «در سطح جهانی اجرا خواهد شد.»
اسنپ چت نیز اقدام مشابهی را در دستور کار گذاشته است.
آگهیبروتون میکوا، کارشناس قانونگذاری دیجیتال، در این درباره می‌گوید: «مقررات مربوط به چنین شبکه‌هایی که در سطح جهانی کار می‌کنند به آن صورت قابل تفکیک جغرافیایی نیست. در واقع وقتی شما چنین محدودیت‌هایی را در یک منطقه اعمال می‌کنید، یک اثر موج‌دار ایجاد می‌شود که تاثیراتش فراتر از اروپا خواهد رفت.»