شرکت آمریکایی نیورالینک متعلق به ایلان ماسک روز دوشنبه ۹ بهمن در پیام‌رسان ایکس اعلام کرد که روز پیش از آن موفق شده است تراشه‌ای رایانهای را در مغز یک انسان بکارد، اما جزئیات بیشتری از این دستاورد ارائه نکرد.
آگهیسایر شرکت‌هایی که دستاوردهای مشابه داشته‌اند، در روند پژوهش خود تاکنون فراتر از این رفته‌اند. برای مثال شرکت سینکرون از سال ۲۰۲۱ از افراد برای آزمایش ثبت نام کرده و در مغز آنها تراشه می‌کارد. با این که مصرف‌کنندگان عادی هنوز به این زودی‌ها نمی‌توانند به این فناوری دسترسی داشته باشند. اما اگر روزی این فناوری جواب بدهد، می‌تواند برای کمک به افرادی که قادر به حرکت یا برقراری ارتباط نیستند سودمند بوده و همچنین کاربردهای گسترده‌تری نیز در زمینه سلامت داشته باشد.
ایمپلنت مغز انسان چیست؟
پژوهشگران می‌گویند که رابط مغز و رایانه به فرد این امکان را می‌دهد که از افکار خود برای کنترل دستگاهی مانند رایانه یا تلفن استفاده کند.
تراشه چگونه کار می‌کند؟
پزشکان این نوع دستگاه‌ها را در سطح مغز یا در عمق آن کار می‌گذارند.
تجهیزات نیورالینک تقریباً به اندازه یک سکه است. تراشه سینکرون یک دستگاه استنت مانند کوچک است که وارد رگ‌های خونی مغز می‌شود. این دستگاه‌ها شامل چندین الکترود هستند که نمی‌توانند افکار فرد را بخوانند، اما اساسا سیگنال‌های ارسال شده توسط نورون‌ها و سلول‌های عصبی را که از الکتریسیته و مواد شیمیایی برای ارسال از مغز به بقیه بدن برای کمک به حرکت، تنفس، حرف زدن و خوردن استفاده می‌کنند، رصد و پردازش می‌کنند.
دکتر پل نیوجوکیان، استاد مهندسی زیستی و جراحی مغز و اعصاب که مدیریت آزمایشگاه رابط‌های مغزی را در دانشگاه استنفورد بر عهده دارد به شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان آمریکا گفت: «با پیشرفت‌های رایانهای که در ۳۰، ۴۰ سال گذشته به دست آمده، ما توانایی کافی برای ساخت و پردازش الگوریتم‌های ریاضی داشته‌ایم تا بتوانیم درباره کیفیت این اطلاعات برآوردهایی بکنیم و در نهایت اکنون قدرت محاسباتی برای ساخت و پردازش این الگوریتم‌های ریاضی در لحظه را نیز داریم.
او می‌گوید اگرچه این فناوری جدیدتر است، اما این کار بر اساس علم پایه است که نشان می‌دهد چگونه مغز حرکت را کنترل می‌کند و دانشمندان بیش از ۱۰۰ سال است که آن را دریافته‌اند.
چه چیزی باعث شده این فناوری جواب بدهد؟
فناوری قبلی نیاز به اتصال به رایانه داشت. به گفته نیورالینک، دستگاه جدید با یک باتری کار می‌کند که می‌تواند به صورت بی‌سیم شارژ شود و نیز می‌تواند به صورت بی‌سیم با برنامه نیورالینک ارتباط برقرار کند، برنامه‌ای که داده‌ها را به صورت نیت و عمل رمزگشایی می‌کند. دستگاه سینکرون به یک واحد دورسنجی (تله متری) و به رایانه متصل است.
از این دستگاه‌ها چگونه استفاده خواهد شد؟
نخستین هدف از اختراع این وسیله کمک به فردی است که دچار سکته مغزی شده یا مبتلا به بیماری نورون حرکتی مانند ای‌ال‌اس (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک) یا سایر مشکلات فیزیکی است برای آن که این افراد بتوانند مستقیماً از طریق این ایمپلنت با یک دستگاه خارجی مانند تلفن، تبلت یا رایانه ارتباط برقرار کنند.
در سال ۲۰۲۱، نیورالینک چگونگی کار این تراشه را با کار گذاشتن دو دستگاه بی‌سیم از آن نمونه در مغز میمونی به نام «پیجر» نشان داد. این دستگاه‌ها به پیجر امکان می‌دادند مکان‌نما را با افکار خود کنترل کند و یک بازی به نام «مایند پونگ» انجام دهد.
این دستگاه‌ها چه زمانی در دسترس خواهند بود؟
نویوجوکیان با توضیح این که هیچ چیز یک شبه اتفاق نمی‌افتد، در این زمینه به سی‌ان‌ان گفت که او و دیگر دانشگاهیان دهه‌ها است که روی این نوع تحقیقات کار می‌کنند، اما نوآوری‌های فنی در این زمینه در پنج تا ۱۰ سال گذشته افزایش یافته زیرا شرکت‌های مهندسی بیشتری وارد این تجارت شده‌اند.
او گفته است که با این حال، دریافت چنین دستگاه‌هایی از طریق فرآیند تأیید سازمان غذا و داروی ایالات متحده به زمان نیاز دارد زیرا «خطر آن برای ایمنی افراد زیاد است»، خطراتی که می‌تواند شامل خونریزی یا عفونت باشد. به گفته او اغلب ممکن است ۱۰ تا ۲۰ سال طول بکشد تا یک دستگاه تأیید شود، به ویژه دستگاهی که شامل چنین فناوری جدیدی است.
نویوجوکیان مطمئن است که این فناوری در آینده به مردم کمک خواهد کرد. او گفت: «هیچ دلیلی وجود ندارد که این کار موفقیت‌آمیز نباشد. علم وجود دارد و معتبر است و برای دهه‌ها نیز وجود داشته است، و این به من اطمینان زیادی می‌دهد. این کار شدنی است.