روزنامه فایننشال تایمز نوشت ایالات متحده آمریکا در ماه ژانویه مذاکرات محرمانه‌ای را با میانجیگری عمان با ایران انجام داده تا تهران را متقاعد کند که حوثی‌های یمن را از حمله به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ بازدارد.
آگهیمقامات ایرانی و آمریکایی که نامشان فاش نشده به فایننشال تایمز گفتند هیات‌های مذاکره کننده را از یک سو برت مک گورک، مشاور کاخ سفید در امور خاورمیانه و آبرام پیلی فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران، و از سوی دیگر علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه ایران هدایت می‌کردند.
در گزارش فایننشال تایمز که در روز چهارشنبه ۱۳ مارس (۲۳ اسفند) منتشر شد، آمده است که دو طرف مستقیماً با هم ملاقات نکرده‌اند و مذاکرات با میانجیگری مقامات عمانی انجام شده که بین دو هیات در رفت و آمد بودند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
شورشیان حوثی که بخشی از «محور مقاومت» منطقه‌ای تهران را در برابر آمریکا، اسرائیل و متحدانشان تشکیل می‌دهند پس از جنگ غزه حملات موشکی به اسرائیل و به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ را آغاز کردند. حوثی‌ها اعلام کردند که کشتی‌های مرتبط با اسرئیل اهداف مشروع آنها را تشکیل می‌دهند، اما در عمل غالبا به کشتی‌های کشورهای دیگر حمله می‌کنند که هیچ ارتباط روشنی با اسرائیل ندارند.
مقامات ایران بارها گفته‌اند که فقط نوعی نفوذ معنوی بر شورشیان حوثی دارند و نمی‌توانند به حوثی‌ها چیزی را دیکته کنند، اما می‌توانند مذاکره و گفتگو کنند.
برخلاف ادعای ایران مبنی بر اینکه حوثی‌ها مستقل عمل می‌کنند، دولت بایدن تهران را متهم کرده است که «عمیقا» در برنامه‌ریزی حملات و تهیه سلاح برای آنها دخالت دارد.
کاهش حملات نیروهای نیابتی ایران در منطقه
پس از حمله پهپادی به پایگاه نظامی آمریکا در مرز اردن و سوریه که منجر به کشته شدن سه سرباز آمریکایی شد، نشانه‌هایی وجود دارد که تهران به دنبال کاهش تنش با واشنگتن بوده است.
جو بایدن، رئیس جمهوی رآمریکا گفت که پاسخ عاملان آن حمله را می‌دهد و پس از آن، ایران فرماندهان ارشد سپاه پاسداران را از سوریه خارج کرد. چند روز بعد، در دوم فوریه، نیروهای آمریکایی موجی از حملات را علیه نیروهای وابسته به ایران در سوریه و عراق انجام دادند.
یک فرد نزدیک به مذاکرات ایران و آمریکا گفت که کاخ سفید کانال دیپلماتیک غیرمستقیم با تهران را به عنوان «روشی برای مطرح کردن طیف گسترده تهدیدات ایران» تلقی می‌کند، زیرا «آمریکا از این طریق به ایران یاد می‌دهد چگونه از گسترده‌تر کردن دامنه درگیری‌ها در منطقه جلوگیری کند.»
از ۴ فوریه تاکنون هیچ حمله‌ای علیه پایگاه‌های آمریکایی در عراق و سوریه انجام نشده است و مقامات آمریکایی می‌گویند نشانه‌هایی وجود دارد که تهران برای مهار شبه نظامیان عراقی تحت امر خود تلاش کرده است.
فایننشال تایمز می‌نویسد اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس یا همان شاخه عملیات برون مرزی سپاه در ماه گذشته هنگامی که در بغداد بوده، به شبه‌نظامیان عراقی گفته «رفتار خود را به گونه‌ای مدیریت کنند که به آمریکا بهانه برای درگیری با ایران ندهند.»
در حالی که هدف نهایی ایران بیرون راندن نیروهای آمریکایی از عراق و سوریه بوده است، تهران به صراحت اعلام کرده که می‌خواهد از درگیری مستقیم با آمریکا یا اسرائیل و در نهایت از یک جنگ تمام عیار منطقه‌ای اجتناب کند.
با این حال، حوثی‌ها به‌رغم حملات متعدد آمریکا و بریتانیا به تأسیسات نظامی آنها، به حمله به کشتی‌ها ادامه داده‌اند. این گروه از ماه اکتبر تاکنون ۹۹ حمله را در دریای سرخ و آب‌های اطراف آن انجام داده و ۱۵ کشتی تجاری از جمله چهار کشتی آمریکایی هدف این حملات بوده‌اند.
مقامات آمریکایی اذعان دارند که اقدام نظامی به تنهایی برای بازدارندگی حوثی‌ها کافی نیست و معتقدند که در نهایت تهران باید این گروه را برای محدود کردن فعالیت‌هایش تحت فشار قرار دهد.
اگرچه حوثی‌ها از نظر ایدئولوژیک کمتر از سایر گروه‌های شبه‌نظامی به تهران نزدیک هستند، اما با تبدیل شدن این جنبش به عضو مهم «محور مقاومت» مورد حمایت ایران، این رابطه عمیق‌تر شده است.
یورونیوز فارسی را در ایکس دنبال کنید
نگرانی‌های هسته‌ای
واشنگتن همچنین در جریان مذاکرات ژانویه در عمان نگرانی‌های خود را از فعایت‌های هسته‌ای ایران مطرح کرده اما درباره جزئیات صحبتی نکرده است. از زمان توقف مذاکرات ایران و آمریکا درباره برنامه هسته‌ای تهران در ده ماه پیش که آن هم در عمان برگزار شد، این نخستین تعامل از این دست میان دو کشور بوده است.
دور بعدی گفتگوها که برای فوریه برنامه ریزی شده بود به تعویق افتاد زیرا مک گورک درگیر تلاش‌ها برای آتش بس و توافقنامه آزادی گروگان‌ها بین اسرائیل و حماس بود.
آگهی
قدرت‌های غربی همچنین نگران برنامه هسته‌ای ایران هستند زیرا تهران به غنی‌سازی اورانیوم در سطوح نزدیک به درجه تسلیحاتی ادامه می‌دهد.
در سپتامبر ۲۰۲۳، تهران و واشنگتن با مبادله زندانیان موافقت کردند و ایالات متحده ۶ میلیارد دلار از پول نفت ایران را که در کره جنوبی گیر کرده بود، آزاد کرد و وجوه آزاد شده به حسابی در قطر منتقل شد و تراکنش‌های مربوط به آن تحت نظارت قرار گرفت.
اما وقوع جنگ اسرائیل و حماس امیدها برای پیشرفت را از بین برد و ایران هنوز نتوانسته به ۶ میلیارد دلاری که به قطر منتقل شد، دسترسی پیدا کند. فایننشال تایمز ادعا می‌کند که آمریکا این وجوه را مسدود نکرده، اما روند شناسایی شرکت‌های خارجی برای فروش کالاهای ضروری و بشردوستانه به جمهوری اسلامی با استفاده از این پول متوقف شده است.