دولت بریتانیا متهم شده است که با خودداری از انتشار جزئیات اعطای اقامت به شماری از شهروندان روسی در قالب طرح ویزای طلایی، در این پرونده «پنهانکاری» می‌کند.
آگهیویزای موسوم به «تیر۱» (Tier 1) طرحی بود که به موجب آن افراد فوق‌ثروتمند می‌توانستند با سرمایه‌گذاری در شرکت‌های ثبت شده در بریتانیا حق اقامت و زندگی در بریتانیا را خریداری کنند. این نوع ویزا در فوریه ۲۰۲۲ و پس از حمله روسیه به اوکراین لغو شد، زیرا نگرانی‌هایی مبنی بر سوءاستفاده از این سیستم وجود داشت.
منتقدان می‌گویند بسیاری از الیگارش‌های روس با بهره‌گیری از همین فرصت اقامت بریتانیا را دریافت کرده‌اند و دولت باید در این خصوص شفاف‌سازی کرده و جزئیات اعطای ویزای طلایی به این دسته افراد را منتشر کند.
وزات کشور بریتانیا پیشتر در ماه ژانویه خلاصه‌ای از یافته‌های تحقیقات خود درباره اعطای ویزای طلایی را منتشر کرد، با این حال تا کنون از انتشار متن کامل آن خودداری کرده است.
لیلا موران، سخنگوی سیاست خارجی حزب لیبرال دموکرات، در نامه‌ای به جیمز کلورلی وزیر کشور بریتانیا خواستار انتشار فوری این بررسی شده است. او گفت: «صادقانه بگویم، کل ماجرا بوی پنهانکاری می‌دهد. ما می‌دانیم که دوستان پوتین از این طرح استفاده و سوءاستفاده کردند. پس چرا دولت تصویر کاملی را به ما ارائه نمی‌دهد؟».
سوئلا براورمن، وزیر کشور وقت، در گزارشی مکتوب به مجلس عوام بریتانیا گفته است تعداد نامتناسبی از متقاضیان از کشورهایی که توسط دولت به پولشویی و تامین مالی تروریسم متهم شده‌اند، از مسیر ویزای طلایی اقامت کشور را دریافت کرده‌اند.
وی اضافه کرده است بررسی‌ها نشان می‌دهد اقلیتی از ثروتمندانی که موفق به اخذ ویزای طلایی شده‌اند، «به طور بالقوه در معرض خطر بالایی» از داشتن ارتباط با فساد یا جرایم سازمان‌یافته بوده‌اند. این افراد شامل ۱۰ تبعه روسی می‌شوند که پس از حمله مسکو به اوکراین تحریم شده‌اند.
اخذ ویزای اقامت در بریتانیا از طریق سرمایه‌گذاری در سال ۱۹۹۴ معرفی شد. این طرح در سال ۲۰۰۸ به ویزای «تیر۱» یا ویزای سرمایه‌گذاری تغییر نام داد. در آن سال و در پی به وجود آمدن بحران مالی، دولت بریتانیا تصمیم گرفت با یک سیستم مهاجرتی جدید مبتنی بر امتیاز سرمایه‌گذاران را جذب کند.
در سال ۲۰۱۱، دولت محافظه‌کار وقت متعهد شد با تسهیل قابل توجه شرایط اقامت و اعطای سریع‌تر اقامت دائم به کسانی که مبالغ بیشتری سرمایه‌گذاری کرده‌اند، «فرش قرمز را برای کارآفرینان و سرمایه‌گذاران پهن کند».
بر اساس این طرح، اتباع خارجی که ۲ میلیون پوند در بریتانیا سرمایه‌گذاری کرده بودند می‌توانستند ویزا دریافت کنند و هرچه سرمایه‌گذاری بالاتر می‌رفت مسیر برای دستیابی به «شهروندی بسیار ارزشمند بریتانیا» هموارتر می‌شد.
بین سال‌های ۲۰۰۸ و ۲۰۱۵، بررسی‌های حداقلی روی منبع ثروت افراد انجام می‌شد و به لحاظ پولشویی مسئولان کنترلی را بر دارایی‌های افراد اعمال نمی‌کردند. گفته می‌شود حدود ۸۵ درصد از کل ویزاهای طلایی داده شده به افراد از روسیه در این دوره از روی «اعتماد کور» داده شده است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
در مجموع بیش از ۲۵۰۰ روس ویزای سرمایه‌گذاری را از این طریق به دست آوردند که از جمله این افراد می‌توان به رومن آبراموویچ، مالک سابق باشگاه فوتبال چلسی انگلیس، اشاره کرد.
مارگارت هاج، نماینده حزب کارگر و رئیس گروه پارلمانی مبارزه با فساد، در این باره گفت: «ویزاهای طلایی راه فرار تکان‌دهنده‌ای بود تا پول کثیف به اقتصاد ما داخل شود و الیگارش‌ها راه ورود خودشان به این کشور را پیدا کنند.»
وی اضافه کرد: «ما به شفافیت کامل در مورد اینکه چه کسی از آن سود برده و چه چیزی اشتباه شده است، نیاز داریم. دولت نباید چیزی برای پنهان کردن داشته باشد.»
مقامات وزارت کشور بریتانیا هنوز درباره انتقادات وارده اظهار نظر نکرده‌اند.